Thân hình đen sạm, rắn chắc, ánh mắt kiên nghị, ông Chính trông trẻ hơn tuổi lục tuần và hiền hậu, khác với mường tượng của tôi về một lão nông tri điền nuôi rắn trông dữ tợn và khắc khổ.

Năm 1978, ông tham gia E274, F377 Quân chủng Phòng không không quân. Sức khỏe tốt và gan dạ, ông được kết nạp Đảng và được lựa chọn đi học sĩ quan thông tin. Thế nhưng ông từ chối vì “không quen ngồi bó buộc trong ca bin hay đài quan sát”. Xuất ngũ về quê, ông làm xã đội phó rồi cán bộ HTX... Kinh tế gia đình khó khăn, năm 1991, ông xin nghỉ, mày mò nuôi rắn bán qua ngày. Từ việc ai chỉ chỗ hay tìm được rắn hổ mang, ông bắt về bán ngay, dần dần ông chuyển sang nuôi và nhân giống con vật này. Khu vực chuồng rắn trông khá ẩm thấp và sơ sài nhưng theo ông đó là cả nghệ thuật nuôi. Ông chia thành khu nuôi rắn sinh sản và thương phẩm với các ô chuồng, mỗi chuồng rộng từ 3 - 5m², trên có lót lượt rơm giữ ẩm mà không quá bí. Vậy mà đã gần 25 năm ông gắn bó với nghề nguy hiểm này. Loài rắn độc ấy với ông không nuôi nhàn hơn nuôi gà và rắn không đáng sợ như suy nghĩ của nhiều người. Ông coi nó như con người vậy, bắt nó dứt khoát nhưng phải nhẹ nhàng, nó sẽ bớt hung tợn. Và điểm ở của nó nơi bụi rậm, hang hốc, nhưng thời điểm bắt được rắn thường sau kỳ ngủ đông, những hôm trời hểnh, nhiệt độ có sự gia tăng rõ rệt.

Năm 1996 có trận bão to, đê Vũ Vân bị vỡ, ngoài việc bị thất thoát quá nửa số rắn trong chuồng ông còn bị rắn độc cắn vào chân tưởng chết. Rồi những năm 2003 - 2004, dịch SARS khiến cho việc tiêu thụ rắn rất khó khăn, ông thua lỗ nặng...Tưởng rằng sau những lần đó ông sẽ bỏ nghề. Thế nhưng, khi khỏe lại, người dân lại thấy ông hì hục làm lại chuồng rồi thu mua, nhân giống rắn. Sau khi thị trường rắn hổ mang trầm lắng, ông chuyển sang nuôi rắn hổ trâu, giá cả ổn định hơn và lượng thức ăn cũng ít. Từ con rắn giống, để nuôi rắn tăng 1kg ông mày mò hôm sớm soi bắt 6,6kg mồi gồm cóc, nhái. Thời kỳ cao điểm, giá rắn đạt từ 600 nghìn - 1,2 triệu đồng/kg. Bình quân một năm ông duy trì 1,3 - 1,5 tạ rắn, thu về 80 - 90 triệu đồng. Thêm vào đó, ông còn bắt rắn bên ngoài và bán cũng được trên dưới 10 triệu đồng. Mấy năm trở lại đây, ông Chính còn mày mò nuôi và nhân giống chim cu gáy. Duy trì 5 chuồng nuôi chim cu gáy, ông thu bình quân 15 triệu đồng/năm, thời kỳ cao điểm đạt 35 triệu đồng/năm. Ông còn nghiên cứu nuôi 1 đội cò mồi gồm 5 con, chuyên để mồi cò vào các mùa di cư, thời kỳ cao điểm một ngày 50 con cò sa lưới, ông bán cũng được giá 15.000 đồng/con. Tính ra thu nhập một năm của ông cũng đạt trăm triệu đồng. Điều đáng nói là nhờ kiên trì và ham học hỏi, ông Chính tự nhân giống được rắn và chim.

Việc nhân giống rắn hổ mang, rắn hổ trâu cũng khá công phu và giảm chi phí mua con giống rất nhiều. Hiện tại, ông duy trì 4 hố ấp rắn, mỗi hố ấp trên 100 trứng, giá trứng cao điểm 270.000 đồng/quả, hiện tại đạt bình quân 50.000 đồng/quả.

Ngoài kinh nghiệm thực tế, ông Chính còn thường xuyên cập nhật thông tin qua đài báo. Nuôi rắn, ông chú trọng nhất khâu vệ sinh chuồng trại: 20 ngày dọn phân một lần tránh để rắn bị ghẻ, rất khó chữa; chuồng nuôi rắn làm gạch non để chúng không bị xước da... Với chim cu gáy, ông phòng bệnh đau mắt và phân xanh phân trắng. Người dân nể ông như một chuyên gia thực thụ của những loài động vật hoang dã này và yêu mến những đóng góp thầm lặng của ông đối với sự an toàn của chính họ trong suốt mấy chục năm qua. Gặp rắn độc, người dân báo ông biết là ông đến xem địa hình và tìm cách bắt. Mấy năm trở lại đây, các đoàn thể như hội cựu chiến binh, hội nông dân, hội làm vườn... tổ chức các đoàn tham quan mô hình nuôi rắn và chim của ông Chính. Ông cũng rất cởi mở chia sẻ kinh nghiệm để một số hộ dân trong xã làm theo.

Hà Thanh

(Đài Truyền thanh Vũ Thư)