Từ khi thực dân Pháp bắt đầu xâm lược nước ta đến những năm 20 của thế kỷ XX, người dân Song Lãng liên tục nổi dậy đấu tranh chống lại ách cai trị của thực dân, phong kiến, giải phóng và xây dựng quê hương. Ngay từ năm 1929, Song Lãng đã tiếp thu xu hướng cách mạng vô sản, thành lập hai tổ hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên giác ngộ quần chúng đấu tranh chống địa chủ, phong kiến, đế quốc. Tuy đầu năm 1930 hai tổ hội này bị đứt liên lạc do Chi bộ làng Đại Đồng (Tân Hòa) có nguy cơ bị lộ phải tạm ngừng hoạt động nhưng các hội viên vẫn thâm nhập vào quần chúng để tuyên truyền cách mạng. Dưới ánh sáng lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân Song Lãng đã nêu cao tinh thần đấu tranh trong cao trào cách mạng 1930 - 1931, phá kho thóc của địa chủ và nhà giàu chia cho dân nghèo, vận động thành lập “Biệt nạp hội” gồm 43 hội viên tham gia đấu tranh vạch mặt bọn cường hào, lý trưởng không được lợi dụng thu thuế bóc lột nhân dân...

Từ năm 1941 đến năm 1945, phong trào cách mạng ở Song Lãng chịu ảnh hưởng của phong trào cách mạng Đại Đồng. Một số thanh niên đi làm thuê ở Búng đã tích cực gia nhập Việt Minh. Trong điều kiện lịch sử vận động cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945, phong trào cách mạng ở Song Lãng phát triển mạnh mẽ. Cụ thể, ngay sau khi Trung ương Đảng ra Chỉ thị “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, các đồng chí trong lực lượng Việt Minh đã tổ chức tuyên truyền, giác ngộ quần chúng, tập hợp lực lượng tham gia tự vệ cứu quốc; lôi kéo, cảm hóa bọn hào lý, tuần tráng ủng hộ Việt Minh, hô hào nhân dân đứng lên đánh Pháp, đuổi Nhật. Ngày 25/8/1945, dưới sự lãnh đạo của Việt Minh, quần chúng nơi đây từ các gò, đống cao, các làng đã tập trung thành lực lượng đông đảo với cờ, băng biển, khẩu hiệu, vũ khí tiến về Tân Đệ (huyện lỵ Thư Trì) tham dự cuộc mít tinh biểu dương lực lượng của huyện. Sau đó, đoàn người kéo về các làng của xã, gọi bọn lý dịch mang tất cả sổ sách, đồng triện ra nộp cho Việt Minh, tuyên bố giải tán chính quyền cũ, thành lập chính quyền cách mạng. Sau thành công của Cách mạng Tháng Tám, nhân dân Song Lãng lại cùng cả nước vượt qua muôn vàn khó khăn trong thế “ngàn cân treo sợi tóc”. Tháng 3/1947, Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của Song Lãng được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, cán bộ, nhân dân vùng đất Lạng hương Mần đã đoàn kết, kiên cường thực hiện lời kêu gọi cứu nước của Hồ Chủ tịch, anh dũng chiến đấu, bất chấp mọi gian khổ, hy sinh, đồng hành cùng cả nước trong hai cuộc trường chinh kháng chiến. Năm 2005, Đảng bộ và nhân dân Song Lãng đã được đón nhận danh hiệu cao quý: Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

71 năm đã qua kể từ tháng 8/1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quê hương Song Lãng không ngừng đổi mới, đi lên, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao. Chung sức xây dựng nông thôn mới, bà con đã đóng góp hơn 26 tỷ đồng (chiếm 32,5% tổng giá trị xây dựng) góp phần đưa địa phương về đích vào tháng 12/2014, trước kế hoạch 1 năm. Viết tiếp trang sử vàng, đặc biệt là sau thành công của Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2015 - 2020, Song Lãng quyết tâm thực hiện nghiêm túc, hiệu quả hơn nữa công tác xây dựng Đảng để Đảng bộ đủ sức lãnh đạo địa phương tiếp tục đi lên trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Hà Thanh

(Đài TTTH Vũ Thư)