Hiểu đúng và đầy đủ về hiệp thương dân chủ trong bầu cử
Đại biểu tham gia góp ý thống nhất danh sách những người đủ tiêu chuẩn ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2016 - 2021. Ảnh: Thanh Huyền
Theo từ điển tiếng Việt, “hiệp thương” có nghĩa là họp, thương lượng những vấn đề chính trị, kinh tế có liên quan chung đến các bên. Do đó, “hiệp thương dân chủ” được hiểu là những cuộc họp, thương lượng, thỏa thuận có liên quan chung đến các bên một cách dân chủ. Thuật ngữ “hiệp thương dân chủ” lần đầu tiên được chính thức sử dụng trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội khi nói về phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam.
Trong bầu cử, hội nghị hiệp thương là việc ủy ban MTTQ các cấp (bao gồm ban thường trực ủy ban MTTQ, các tổ chức thành viên và các cá nhân tiêu biểu là ủy viên ủy ban MTTQ) thảo luận để thỏa thuận, thống nhất về cơ cấu, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức, đơn vị được bầu làm đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND trên cơ sở dự kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và thường trực HĐND ở mỗi cấp; lập danh sách sơ bộ và danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND. Có thể nói khái quát, mục tiêu quan trọng nhất của hiệp thương là sàng lọc, lựa chọn, không để lọt vào danh sách chính thức người ứng cử không đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định.
Theo các quy định của Hiến pháp và các luật, quy định về bầu cử không có phân biệt đối xử giữa người được giới thiệu và người tự ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND. Tất cả mọi người đủ tiêu chuẩn, nộp đủ hồ sơ theo quy định và vượt qua các vòng hiệp thương do ủy ban MTTQ tổ chức là vào danh sách chính thức những người ứng cử. Ủy ban MTTQ được pháp luật trao nhiệm vụ đại diện các tầng lớp nhân dân, thay mặt nhân dân xem xét người nào đủ điều kiện ứng cử, người nào không đủ điều kiện ứng cử. Trong số những người ứng cử thông qua quá trình hiệp thương, ủy ban MTTQ sẽ lựa chọn một số người nhất định theo đúng quy định của pháp luật để bảo đảm số dư ở mỗi đơn vị bầu cử chứ không phải ai đủ điều kiện ứng cử cũng đều được đưa vào danh sách chính thức người ứng cử.
Theo quy định của pháp luật về bầu cử, để đưa được người nào đó vào danh sách chính thức người ứng cử thì ủy ban MTTQ phải tổ chức hiệp thương. Quy trình hiệp thương đã được quy định cụ thể trong Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND năm 2015. Theo đó, các trường hợp cụ thể nếu hội nghị hiệp thương không thỏa thuận, thống nhất được thì phải tiến hành biểu quyết. Đã là biểu quyết thì cơ hội ngang nhau, người nào đạt được nhiều tín nhiệm hơn thì người đó được đưa vào danh sách chính thức những người ứng cử. Thực tế cho thấy, các kỳ bầu cử trước cũng có những người tự ứng cử, đạt tín nhiệm cao trong các bước hiệp thương và đã trúng cử đại biểu Quốc hội. Điều cần lưu ý là tất cả mọi hoạt động bầu cử đều được ủy ban MTTQ cùng các tổ chức thành viên và các cơ quan có trách nhiệm giám sát chặt chẽ, nếu có biểu hiện không dân chủ, không công bằng thì đã có vi phạm pháp luật về bầu cử, bị yêu cầu đình chỉ và xử lý kịp thời.
Theo quy định của Hiến pháp và pháp luật, MTTQ là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, dân tộc, tôn giáo và người Việt Nam định cư ở nước ngoài; là bộ phận trong hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân. Chức năng bao trùm nhất, quan trọng nhất của MTTQ là tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm nền tảng cho sự phát triển của đất nước. MTTQ có nhiệm vụ vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước, tham gia giám sát và phản biện xã hội. Về hệ thống tổ chức hiện nay, MTTQ được tổ chức ở 4 cấp, từ trung ương tới cấp xã; dưới cấp xã còn có ban công tác mặt trận ở các khu dân cư. Xuất phát từ vị trí, vai trò, tính chất và tổ chức của MTTQ nên MTTQ đủ điều kiện để thay mặt nhân dân hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND.
Có thể khẳng định, ở Việt Nam, không một tổ chức nào có đầy đủ điều kiện để thay mặt nhân dân làm tốt việc “hiệp thương dân chủ” hơn là MTTQ, đặc biệt trong công tác bầu cử.
Lương Thế Lộc
(Ủy ban MTTQ tỉnh)
Tin cùng chuyên mục
- Kỳ họp thứ 7: Quốc hội biểu quyết thông qua các dự án luật, nghị quyết 28.06.2024 | 16:09 PM
- HĐND huyện Tiền Hải: Tổ chức kỳ họp giải quyết công việc phát sinh đột xuất 14.06.2024 | 21:04 PM
- Giám sát chuyên đề về thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tại Kiến Xương 12.06.2024 | 19:14 PM
- HĐND huyện Vũ Thư tổ chức kỳ họp giải quyết công việc phát sinh đột xuất 07.06.2024 | 17:23 PM
- Hưng Hà: Tổ chức tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa Thường trực Huyện ủy với MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân năm 2024 07.06.2024 | 18:36 PM
- Quốc hội thảo luận về các nghị quyết trình Kỳ họp thứ 7 07.06.2024 | 15:56 PM
- Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND tỉnh 10.05.2024 | 19:20 PM
- HĐND các tỉnh, thành phố: Chủ động thích ứng, tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động 25.03.2024 | 18:51 PM
- Ban Pháp chế, HĐND tỉnh: Giám sát công tác bảo đảm an ninh trật tự tại huyện Tiền Hải 29.02.2024 | 15:50 PM
- Hội đồng nhân dân tỉnh: Hoạt động chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả 12.02.2024 | 23:06 PM
Xem tin theo ngày
-
Chủ động ứng phó, hạn chế thấp nhất thiệt hại do lũ gây ra
- Tổng kết 15 năm thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”
- Khảo sát việc thực hiện chính sách pháp luật về phòng cháy, chữa cháy
- Đề xuất thành lập Hội đồng lúa gạo quốc gia
- Triển khai công tác khảo sát, đo lường Bộ chỉ số DDCI tỉnh Thái Bình năm 2024
- Kỷ niệm 20 năm thành lập Hội Nạn nhân CĐDC/Điôxin tỉnh
- Kết nối giao thương doanh nghiệp Thái Bình với Bangladesh
- Quyết tâm xây dựng Đảng vững mạnh, nước Việt Nam giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh
- Công điện khẩn số 06/CĐ-PCTT của Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Thái Bình
- Chủ tịch nước Tô Lâm được bầu làm Tổng Bí thư