Đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của cử tri toàn tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh chủ động, kịp thời xây dựng kế hoạch tổ chức phiên chất vấn, giải trình về công tác quản lý TNKS.

Để chuẩn bị cho phiên chất vấn, Thường trực HĐND tỉnh giao ban Kinh tế - Ngân sách tiến hành khảo sát thực địa tại 4 huyện, 8 doanh nghiệp, đơn vị có hoạt động khai thác TNKS phức tạp. Trong quá trình khảo sát, Ban đã chủ động chụp ảnh, phỏng vấn người dân, ghi hình hiện trường hoạt động khai thác TNKS của các doanh nghiệp; thu thập và tiếp thu kiến nghị, đề xuất của người dân địa phương về những hành vi, vi phạm trong khai thác TNKS. Trên cơ sở hoạt động khảo sát, Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh đã tổng hợp, nắm bắt nhiều bất cập trong công tác quản lý nhà nước về khai thác TNKS, như: người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa kiên quyết trong xử lý những sai phạm của hoạt động khai thác TNKS; công tác thanh tra, kiểm tra chưa thường xuyên, kịp thời; công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành, địa phương còn thiếu chặt chẽ, chưa đồng bộ và các vi phạm trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp, đơn vị khai thác là: khai thác trái phép, vượt phép; không hoàn thổ mặt bằng sau khai thác...cung cấp thông tin cho Thường trực và đại biểu HĐND tham gia phiên chất vấn.

Trên cơ sở kết quả khảo sát của ban Kinh tế - Ngân sách, phản ánh, kiến nghị của cử tri và nhân dân, tháng 5/2018, tại phiên họp thường kỳ, Thường trực HĐND tỉnh Hải Dương đã tổ chức phiên chất vấn, giải trình do đồng chí Nguyễn Mạnh Hiển, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh chủ trì.

Phiên chất vấn diễn ra công khai, dân chủ với tinh thần thắng thắn và xây dựng. Nội dung chất vấn sát với thực tế, phản ánh nhiều vấn đề nổi cộm, bức xúc mà cử tri và nhân dân đang rất quan tâm. Nhiều câu hỏi được đặt ra như: làm sao để có cơ chế kiểm soát chặt chẽ đối với các dự án tận thu khoáng sản trong quá trình thi công các công trình; làm thế nào để truy xuất đến cùng nguồn gốc, xuất xứ của TNKS, kiên quyết xử lý tình trạng khai thác cát trái phép. Có hay không hiện tượng để trữ tài nguyên trong vùng được cấp phép khai thác; trách nhiệm của các cơ quan chức năng như thế nào khi để xảy ra hoạt động lộn xộn của các bến bãi không phép và đã hết phép... Nhiều đại biểu đề nghị làm rõ nguyên nhân phối hợp chưa chặt chẽ trong công tác quản lý, xử lý vi phạm trong lĩnh vực khai thác tài nguyên, khoáng sản; những giải pháp tiếp theo trong việc phối hợp, đấu tranh, phòng chống "cát tặc"...

Cũng tại phiên chất vấn, đại diện lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ngành liên quan đã trả lời các câu hỏi khá đầy đủ, đi thẳng vào vấn đề cần giải quyết, nhất là làm rõ được tồn tại, hạn chế và đề ra các giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

Kết luận phiên chất vấn, đồng chí Chủ tịch HĐND tỉnh yêu cầu UBND tỉnh trong thời gian tới cần đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt tới các tổ chức, cá nhân chấp hành nghiêm các quy định của Luật Khoáng sản; các địa phương lập tức rà soát lại công tác quy hoạch, quản lý TNKS trên địa bàn. Tổ chức khoanh vùng, bảo vệ các khu vực có TNKS chưa khai thác. Có các giải pháp kiên quyết chấm dứt tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép diễn ra tại các tuyến sông. Kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển, mua bán khoáng sản trên địa bàn; xử lý nghiêm các hoạt động mua bán khoáng sản trái phép...

Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Đề án "Phòng chống khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh". UBND tỉnh sớm trình HĐND tỉnh thông qua Quy hoạch khoáng sản, khoanh định khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khai thác khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật. Từ ngày 1.1.2019, tất cả các bến bãi hoạt động trên địa bàn tỉnh phải có phép. Đối với các dự án đã cấp phép nhưng không thực hiện việc khai thác sẽ xem xét thu hồi. Yêu cầu UBND tỉnh cần chấm dứt việc cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông; các cấp, các ngành tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản; xử lý dứt điểm các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về khai thác khoáng sản; khuyến khích các địa phương và nhân dân tham gia công tác quản lý, phát hiện các sai phạm, đặc biệt là mô hình các “Tổ tự quản”...

Đồng thời đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Hội đồng thi đua khen thưởng của tỉnh không xem xét khen thưởng đối với các đơn vị, địa phương vì lý do chủ quan để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; xem xét, ban hành Chỉ thị nhằm chấn chỉnh tình trạng khai thác tài nguyên khoáng sản trái phép trên địa bàn tỉnh.

Chỉ đạo của Chủ tịch HĐND tỉnh đã được triển khai nhanh chóng, nghiêm túc. Kết quả, sau 5 tháng, tình trạng khai thác trái phép TNKS trên địa bàn tỉnh Hải Dương đã có những chuyển biến rõ nét. Các cơ quan chức năng của tỉnh đã tăng cường lực lượng, phương tiện, thiết bị chủ động kiểm tra, phát hiện, bắt giữ các trường hợp khai thác trái phép. Nhiều địa phương tổ chức lực lượng ứng trực, thành lập các chốt tại những khu vực trọng điểm để phòng ngừa, kịp thời ngăn chặn, phát hiện và bắt giữ các trường hợp khai thác trái phép. Công an tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ liên quan, công an các huyện, thị xã, thành phố tăng cường tối đa lực lượng, phương tiện phát hiện, bắt giữ các trường hợp vi phạm. Hoạt động khai thác TNKS đã đi vào nền nếp, không còn gây bức xúc trong nhân dân, cử tri trên địa bàn.            

Có thể thấy, hoạt động chất vấn của Thường trực HĐND tỉnh đã có những tác động tích cực và không chỉ làm rõ trách nhiệm mà quan trọng hơn là tìm ra giải pháp, kiến nghị đề xuất hoặc ban hành chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để bảo đảm đạt được các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tăng niềm tin của cử tri, nâng cao hiệu lực, hiệu quả giám sát của HĐND.

 THƯỜNG TRỰC HĐND TỈNH HẢI DƯƠNG