Hoạt động chất vấn tại mỗi kỳ họp HĐND được Thường trực HĐND tỉnh chuẩn bị kỹ lưỡng. Trước mỗi kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh đã có văn bản triển khai, đề nghị đại biểu HĐND tỉnh đăng ký lĩnh vực, nội dung chất vấn và thống nhất lựa chọn lĩnh vực chất vấn - là những lĩnh vực cử tri đang quan tâm nhiều nhất hoặc có nhiều ý kiến bức xúc của cử tri. Thông báo cho đại biểu HĐND có đăng ký lĩnh vực chất vấn chuẩn bị nội dung câu hỏi chất vấn ngắn gọn, rõ ràng và thông báo cho Chủ tịch UBND tỉnh, thủ trưởng các sở, ngành liên quan về lĩnh vực chất vấn, không thông báo cụ thể nội dung chất vấn để nâng cao trách nhiệm và thể hiện năng lực của người trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh. Chất lượng các phiên chất vấn tại các kỳ họp HĐND tỉnh Nam Định ngày càng được nâng lên. Các đại biểu HĐND đã chủ động nắm bắt tình hình thực tiễn và các vấn đề liên quan, đặt câu hỏi cụ thể rõ ràng để người bị chất vấn trả lời nội dung chất vấn có trọng tâm, trọng điểm. Người chất vấn và các đại biểu HĐND tỉnh có quyền đăng ký tranh luận, truy vấn những nội dung người bị chất vấn đã trả lời nhưng chưa thỏa đáng. Thủ trưởng các sở, ngành liên quan hoặc Thường trực UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực có thể tham gia giải trình làm rõ thêm nội dung trả lời chất vấn. Trong phiên chất vấn, chủ tọa kỳ họp đã phát huy vai trò của người điều hành để bảo đảm cho các phiên chất vấn được thực hiện dân chủ, cởi mở, thẳng thắn với tinh thần trách nhiệm cao của đại biểu cũng như của người trả lời chất vấn.

Tại mỗi kỳ họp, nếu không có đại biểu HĐND tỉnh đề nghị ra nghị quyết về nội dung chất vấn và trả lời chất vấn thì Thường trực HĐND tỉnh có thông báo về nội dung chất vấn, trả lời chất vấn tại kỳ họp. Trong đó, các nội dung chất vấn của các đại biểu HĐND tỉnh và nội dung trả lời, giải trình, lời hứa của người trả lời chất vấn, ý kiến của chủ tọa kỳ họp về nội dung trả lời chất vấn được Thường trực HĐND tỉnh tổng hợp và ban hành, thông báo gửi đến UBND tỉnh và các sở, ngành, địa phương có liên quan ngay sau khi kết thúc kỳ họp để người đứng đầu các ngành, các cấp kịp thời chỉ đạo rà soát và có kế hoạch thực hiện những nội dung đã trả lời, đặc biệt là những nội dung đã “hứa” tại phiên chất vấn. Đó cũng là cơ sở để Thường trực HĐND, các ban HĐND, các đại biểu HĐND và cử tri giám sát việc thực hiện của người trả lời chất vấn. Kết quả thực hiện của người trả lời chất vấn được UBND tỉnh tổng hợp báo cáo với HĐND tỉnh tại kỳ họp gần nhất.

Hoạt động giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh được thực hiện trước mỗi kỳ họp thường lệ của HĐND tỉnh thông qua tổ chức phiên họp của Thường trực HĐND tỉnh với Thường trực UBND tỉnh và thủ trưởng các sở, ngành có liên quan để giám sát, xem xét báo cáo kết quả thực hiện của người trả lời chất vấn tại kỳ họp trước với sự tham gia của Thường trực HĐND, lãnh đạo các ban HĐND, tổ trưởng các tổ đại biểu HĐND tỉnh tại các huyện, thành phố và đại diện lãnh đạo Ủy ban MTTQ tỉnh. Tại phiên giám sát này, sau khi nghe UBND tỉnh trình bày tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện của người trả lời chất vấn tại kỳ họp trước, các đại biểu tham dự buổi làm việc phát biểu ý kiến, đánh giá về kết quả thực hiện của người trả lời chất vấn và đề nghị UBND tỉnh, thủ trưởng các sở, ngành làm rõ những vấn đề chưa được sáng tỏ, chưa thực hiện được hoặc thực hiện còn hạn chế, nguyên nhân và giải pháp thực hiện để bảo đảm những lời “hứa” của người trả lời chất vấn tại phiên chất vấn của kỳ họp được thực hiện, đáp ứng nguyện vọng, mong mỏi của cử tri và khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quản lý, điều hành của chính quyền địa phương. Nhiều vấn đề, ý kiến của đại biểu tại buổi giám sát đã được UBND tỉnh tiếp thu, chỉ đạo thực hiện ngay sau phiên giám sát của Thường trực HĐND tỉnh. Báo cáo kết quả thực hiện nội dung trả lời chất vấn tại kỳ họp được gửi đến từng đại biểu HĐND tỉnh để tiếp tục thảo luận tại kỳ họp.

Chất vấn và giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh Nam Định đã được các đại biểu HĐND tỉnh nhất trí và cử tri, nhân dân trong toàn tỉnh đánh giá cao, nhiều nội dung chất vấn được giải quyết, thực hiện, đáp ứng được nguyện vọng, mong mỏi của cử tri. Thông qua giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn đã góp phần nâng cao trách nhiệm của người trả lời chất vấn cũng như trách nhiệm của thủ trưởng các sở, ngành liên quan trong quá trình thực hiện, tích cực tháo gỡ, khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quản lý, điều hành của các cấp, các ngành, các địa phương.

Tuy nhiên, dù đã cố gắng đổi mới và tăng cường giám sát nhưng hoạt động giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn của HĐND tỉnh Nam Định vẫn còn một số hạn chế như: nhiều đại biểu HĐND tỉnh còn biểu hiện nể nang, e dè trong hoạt động chất vấn và giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn, đặc biệt đối với đại biểu HĐND không hoạt động chuyên trách. Hình thức giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn chủ yếu là qua nghe báo cáo của UBND tỉnh và giải trình của các sở, ngành có liên quan, chưa tổ chức được hoạt động khảo sát để xem xét, kiểm chứng việc thực hiện cụ thể của người trả lời chất vấn. HĐND tỉnh chưa ra được nghị quyết về chất vấn, vì vậy cơ sở pháp lý cho việc thực hiện và giám sát việc thực hiện nội dung trả lời chất vấn chưa cao...

Cánh đồng muối Bạch Long, Giao Thủy (Nam Định).

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn tại kỳ họp HĐND tỉnh, trong thời gian tới, đại biểu HĐND tỉnh cần phải nâng cao hơn nữa năng lực và tinh thần trách nhiệm của mình, khẳng định vai trò, trách nhiệm của người đại biểu HĐND trên diễn đàn chất vấn. Mỗi kỳ họp thường lệ, HĐND tỉnh cần phải ban hành nghị quyết về chất vấn, trong đó nêu rõ những nội dung đã “hứa”, những đề nghị của HĐND và kiến nghị thời gian thực hiện cụ thể. Thường trực HĐND tỉnh phân công cho các ban của HĐND theo dõi, đôn đốc, giám sát việc thực hiện trả lời chất vấn. Nếu vấn đề đại biểu HĐND chất vấn đã được thủ trưởng các sở, ngành “hứa” nhưng không thực hiện, hoặc thực hiện chậm, giải quyết vấn đề không đến nơi đến chốn thì kiến nghị với Thường trực HĐND tỉnh để đưa ra tiếp tục chất vấn tại phiên họp Thường trực HĐND tỉnh hoặc tại kỳ họp HĐND và đề nghị HĐND tỉnh ra nghị quyết về chất vấn. Quốc hội nên bổ sung thêm vào Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015 nội dung quy định chế tài về việc thực hiện trả lời chất vấn để nâng cao trách nhiệm của người trả lời chất vấn và nâng cao hiệu quả hoạt động chất vấn của Quốc hội và HĐND.

Thường trực HĐND tỉnh Nam Định