Kỳ 7: Không cấp Huy chương Chiến sĩ vẻ vang đối với các trường hợp có thời gian công tác dưới 10 năm trong quân đội

Tại kỳ họp thứ sáu, HĐND tỉnh khóa XVI, đại biểu Đặng Văn Dũng (tổ Đông Hưng) đã chất vấn đồng chí Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh về chế độ Huy chương Chiến sĩ vẻ vang đối với quân nhân phục viên, xuất ngũ chuyển ngành có thời gian công tác dưới 10 năm có làm nữa hay không? Việc cấp đổi hiện vật khen thưởng (huân chương kháng chiến) nộp năm 2014 đến bao giờ mới có?

Nội dung này, Đại tá Nguyễn Đức Dũng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh cho biết: Căn cứ Thông tư số 160/2014/TT-BQP ngày 9/11/2014 của Bộ Quốc phòng, tại điểm 2, điều 33 quy định: “Huy chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Ba để tặng hoặc truy tặng cho cá nhân có quá trình cống hiến liên tục từ đủ 10 năm đến dưới 15 năm”. Như vậy, sau khi Thông tư số 160 có hiệu lực kể từ ngày 23/1/2015, các cơ quan, đơn vị quân đội chỉ tiếp nhận, đề nghị giải quyết khen thưởng cho các đồng chí có đủ 10 năm công tác trở lên trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

Thực hiện Hướng dẫn của Cục Chính trị Quân khu 3 về cấp phát, cấp đổi hiện vật khen thưởng, Bộ CHQS tỉnh đã chỉ đạo Phòng Chính trị ban hành văn bản số hướng dẫn cấp đổi hiện vật, triển khai cho ban CHQS 8 huyện, thành phố, tuyên truyền và triển khai tổ chức thực hiện ở tất cả các địa phương. Hiện vật cấp đổi gồm:  Bằng Huân chương, Huy chương Chiến thắng (kháng chiến chống Pháp); Bằng Huân chương, Huy chương kháng chiến (kháng chiến chống Mỹ); Bằng Huân chương, Huy chương Chiến sĩ giải phóng; Bằng Huân chương Chiến công thành tích làm nhiệm vụ quốc tế vẻ vang giúp cách mạng Campuchia từ ngày 7/1/1979 đến ngày 30/9/1989, giúp bạn Lào từ ngày 27/7/1977 đến ngày 31/12/1987; Huân chương Chiến công làm nhiệm vụ tại tuyến 1 biên giới phía Bắc và đảo xa từ ngày 7/1/1979 đến ngày 30/8/1991. 

Căn cứ hướng dẫn, các địa phương tổng hợp, báo cáo Bộ CHQS tỉnh. Đến hết tháng 11/2018, Bộ CHQS tỉnh đã tổng hợp, báo cáo Quân khu tổng cộng 841 trường hợp. Khi có kết quả Bộ CHQS tỉnh sẽ triển khai ngay đến các đơn vị, địa phương để cấp trả cho các đơn vị, cá nhân đề nghị. 

Cũng tại kỳ họp thứ sáu, đại biểu Nguyễn Minh Thắng (tổ Quỳnh Phụ) đã chất vấn đồng chí Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh về việc xét duyệt hồ sơ thương binh của ngành Quân sự theo Thông tư liên tịch số 28 năm 2013 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Quốc phòng quá chậm, có trường hợp sau 3 năm mới được giải quyết, có đối tượng chết rồi mới nhận được quyết định hưởng trợ cấp. Đề nghị Bộ CHQS tỉnh cho biết nguyên nhân và giải pháp trong thời gian tới? 

Về vấn đề này, Bộ CHQS tỉnh trả lời như sau: Sau 5 năm thực hiện Thông tư liên tịch số 28, đến tháng 11/2018, Bộ CHQS tỉnh đã tiếp nhận, xét duyệt báo cáo Bộ Tư lệnh Quân khu 3: 924 hồ sơ. Bộ Tư lệnh Quân khu 3 báo cáo Cục Chính sách - Tổng Cục Chính trị đã thẩm định hồ sơ bàn giao cho Hội đồng Giám định y khoa Quân khu 3 giám định 7 đợt với 363 trường hợp, trong đó 354 trường hợp đi giám định, 9 trường hợp không giám định do vắng và chết. Kết quả có 305/354 trường hợp đi giám định có đủ tỷ lệ thương tật từ 21% trở lên. Bộ CHQS tỉnh đã tổ chức chi trả trợ cấp 1 lần cho các đối tượng, còn 31 trường hợp giám định ngày 14/11/2018 hiện chưa có kết luận. Hồ sơ Cục Chính sách - Tổng Cục Chính trị và Cục Chính trị Quân khu 3 thẩm định không đủ điều kiện đã bàn giao trả 212 trường hợp. Hiện còn 349 hồ sơ Cục Chính sách - Tổng  Cục Chính trị và Cục Chính trị Quân khu 3 đang tiếp tục thẩm định. 

Việc giải quyết chế độ thương tật cho các đối tượng theo Thông tư liên tịch số 28 còn chậm là do đối tượng chính sách của toàn Quân khu 3 nói riêng, của cả nước nói chung rất lớn, trong khi quy trình xét duyệt phải qua nhiều cấp thẩm định. Để bảo đảm yếu tố khách quan, chính xác, tránh sai sót trong việc thực hiện chế độ, Thông tư liên tịch số 28 quy định về quy trình thực hiện việc xét duyệt thẩm định hồ sơ phải được thực hiện chặt chẽ ở các cấp, từ cấp xã đến cấp huyện, cấp tỉnh, cấp quân khu và báo cáo cấp trên tiến hành thẩm định xong mới bàn giao về Hội đồng Giám định y khoa Quân khu 3 tổ chức giám định thương tật cho các đối tượng. Do thời gian tham gia chiến đấu bị thương của đối tượng đã lâu, các cơ quan, đơn vị và bản thân nhiều đối tượng không còn lưu giữ được giấy tờ chứng minh bị thương; một số đối tượng còn thiếu, nhiều trường hợp lúc đầu nộp hồ sơ còn chưa bảo đảm được quy định nên khó khăn trong xác lập, xét duyệt, thẩm định hồ sơ. Có nhiều trường hợp sau khi đối tượng có đơn đề nghị và nộp hồ sơ về Ban CHQS huyện và Bộ CHQS tỉnh để bảo đảm yếu tố chính xác, trong quá trình xét duyệt, bộ phận chuyên môn đã phải gửi công văn xác minh, kiểm tra ở các cơ quan, đơn vị mà đối tượng đã công tác, chiến đấu, bị thương nên thời gian giải quyết cũng bị chậm lại. Một số trường hợp do cán bộ ở cơ sở chưa nắm bắt được văn bản, việc hướng dẫn đối tượng kê khai lập hồ sơ chưa cụ thể nên phải làm đi, làm lại nhiều lần. 

Thời gian tới, Bộ CHQS tỉnh sẽ chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan, chỉ đạo làm tốt công tác tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn cho đội ngũ cán bộ chuyên trách ở các cấp, nhất là cấp xã trong việc xét duyệt hồ sơ giải quyết chế độ. Tổng hợp ý kiến của cử tri đề nghị báo cáo cơ quan cấp trên đẩy nhanh tiến độ thẩm định hồ sơ và tiến hành giám định, giải quyết chế độ cho các đối tượng trong thời gian sớm nhất.

Nguyễn Hình -  Thu Hiền