Năm 1975, cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta kết thúc. Cùng với cả nước trong những năm tháng “hành quân ra trận”, quân và dân Vũ Hòa (Kiến Xương) đã viết nên những trang sử vẻ vang với nhiều chiến công hiển hách. 

Trong không khí kỷ niệm 73 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ và nhân dân Vũ Hòa vinh dự được đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Đây cũng là sự khởi đầu mới để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương tiếp tục phát huy nội lực, sự năng động, sáng tạo từng bước đi lên hòa cùng xu thế phát triển của thời đại, viết tiếp truyền thống hào hùng của cha ông bằng những chiến công trong xây dựng và phát triển quê hương đất nước.

Xã Vũ Hòa hiện nay do hai làng Lịch Bài, xã Tân Dân, huyện Vũ Thư và làng Xuân Vũ, xã Ngô Quyền, huyện Kiến Xương hợp lại mà thành. Trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945, làng Lịch Bài là làng đầu tổng thuộc tổng Lịch Bài, huyện Vũ Tiên, làng Xuân Vũ là làng đầu tổng thuộc tổng Xuân Vũ, phủ Kiến Xương. Đây là một miền quê văn hiến giàu truyền thống văn hóa, truyền thống yêu nước và truyền thống cách mạng. Tuy tên gọi và địa dư hành chính xã Vũ Hòa mới được thiết lập cách đây hơn nửa thế kỷ nhưng vùng đất này đã hình thành khá sớm cách đây trên 1.000 năm. Vũ Hòa hiện có tổng diện tích hành chính 518,94ha, có 7.317 nhân khẩu, 5 cơ sở thôn và là xã thuần nông độc canh cây lúa, không có ngành nghề truyền thống.

Cán bộ và nhân dân Vũ Hòa có truyền thống yêu nước, cách mạng được thể hiện qua các thời kỳ. Ngay từ năm 1927, Chi hội Thanh niên cách mạng đồng chí hội được thành lập tại làng Lịch Bài do đồng chí Phạm Kha là Bí thư và chọn từ đường họ Phạm là nơi tổ chức các cuộc họp và tuyên truyền cách mạng. Đến tháng 6/1929 vai trò lịch sử của tổ chức Thanh niên cách mạng đồng chí hội đã đến lúc kết thúc để chuyển sang thành một tổ chức cao hơn mới hoàn thành nhiệm vụ đó là tổ chức cộng sản, tháng 4/1930 Chi bộ đảng Lịch Bài được thành lập.

Năm 1939, chiến tranh thế giới lần 2 bùng nổ, trước tình hình cấp bách đó, làng Lịch Bài đã thành lập 2 tiểu đội tự vệ để đón thời cơ khởi nghĩa giành chính quyền, cổ vũ cho các tổ chức chính trị phát triển và làm nhiệm vụ canh gác cơ quan, bảo vệ các cuộc mít tinh hội họp, các cuộc đấu tranh của quần chúng được bí mật an toàn. Sau tổng khởi nghĩa năm 1945, do yêu cầu cấp bách của tổ chức đảng, Chi bộ khu Xuân Vũ được thành lập để tiếp tục lãnh đạo các phong trào cách mạng, hoạt động theo đơn vị Khu bộ Việt Minh. Tại thời điểm này, làng Lịch Bài có 1 tiểu đội du kích được thành lập gồm 12 người hoạt động tập trung được nhân dân nuôi dưỡng và trang bị vũ khí. Đến đầu năm 1948, phong trào xây dựng lực lượng vũ trang phát triển mạnh mẽ toàn xã có 450 người tham gia. Trong đó có 1 trung đội du kích tập trung có 45 người tham gia trực tiếp chiến đấu bảo vệ quê hương đất nước và cung cấp lực lượng cho quân thường trực, 116 đồng chí tham gia bộ đội chủ lực. Cuối năm 1949 khi giặc Pháp đánh chiếm Thái Bình, làng Lịch Bài và làng Xuân Vũ đã xây dựng thành 2 làng kháng chiến hoàn chỉnh làng nào cũng có “khu quyết tử”. Để có được công trình trên, nhân dân đã bỏ ra 3.375 ngày công rào được 4.756m tre tươi dày, đắp được 4.731m lũy đất, đào 2km giao thông và gần 1.000 hố cá nhân, trên 300 hầm bí mật để cất giấu cán bộ khi giặc quây càn.

Ngày 15/5/1950 đã tổ chức chặn đánh, quyết thắng 4 mũi tiến công của địch, trong đó mũi thứ 4 là trận chống càn dài ngày nhất và thắng lợi to lớn nhất của Đảng bộ và nhân dân xã nhà. Sau khi giành được chính quyền, nhân dân Vũ Hòa đã xây dựng lực lượng cách mạng, kiến quốc chuẩn bị kháng chiến, tạo tiền đề cho cuộc kháng chiến thắng lợi. Năm 1954 đã tập kích 2 đội lính ngụy, thuộc binh đoàn cơ động Việt Nam trú tại xóm Quyết Tiến, làng Văn Môn, xã Tân Dân huyện Vũ Tiên; diệt và làm bị thương gần 100 tên, bắt sống 23 tên, thu nhiều súng đạn, quân tư trang, quân dụng. Du kích Tân Dân phối hợp bao vây tiêu diệt bốt Thân Thượng, tổ bộc phá đánh thẳng vào lô cốt chính quân địch không kịp trở tay. Tiểu đoàn 53 bộ đội tỉnh đã bắt sống 59 tên, tên linh mục Chánh xứ Trịnh Quang Ân cầm đầu đám vệ sĩ và làm bị thương 50 tên địch, thu 3 trung liên, 2 tiểu liên, 111 khẩu súng trường, 58 két đạn cùng nhiều quân trang quân dụng. Du kích xã Tân Dân phối hợp cùng bộ đội đánh bại cuộc càn của địch vào khu C, đã tiêu diệt 29 tên, làm bị thương 36 tên, phá hủy 2 xe và 2 khẩu đại bác, thu một số quân trang, quân dụng khác. Tiếp theo du kích xã Tân Dân phối hợp cùng bộ đội đánh thắng 2 cuộc càn quét của binh đoàn số 8 địch càn vào khu C, du kích Vũ Tiên, Thư Trì, Kiến Xương chủ yếu bằng vũ khí thô sơ như chông, mìn, cạm bẫy và súng trường đã diệt và làm bị thương gần 100 tên buộc chúng phải bỏ dở cuộc càn quét, rút chạy. Thái Bình được giải phóng.

Tổng kết 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, Vũ Hòa có 116 bộ đội chủ lực và 450 người tham gia vào đội dân quân, du kích. Có 420 quân nhân tham gia nhập ngũ bổ sung cho các chiến trường và cầm súng anh dũng chiến đấu để bảo vệ Tổ quốc, đã có 54 liệt sĩ và thương binh, bệnh binh các loại.

Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, thực hiện lời kêu gọi của Hồ Chủ tịch “Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước”, nghe theo tiếng gọi của Người cùng với truyền thống quê hương cách mạng, Đảng bộ và nhân dân Vũ Hòa đã động viên và tiễn đưa 930 người con ưu tú của quê hương tham gia vào quân đội, gần 200 người con Vũ Hòa tham gia dân công hỏa tuyến và thanh niên xung phong. Con em của quê hương Vũ Hòa có mặt trên khắp các chiến trường Bắc, Trung, Nam, bảo vệ biên giới phía Bắc và làm nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn Lào, Campuchia. Ở địa phương, lực lượng dân quân du kích cùng với nhân dân vừa tham gia sản xuất ra lương thực để tiếp viện cho chiến trường miền Nam vừa tham gia trực chiến bắn máy bay Mỹ tấn công ra miền Bắc bắn phá.

Vũ Hòa trên đường đổi mới.

Kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang trong các cuộc kháng chiến, Đảng bộ và nhân dân trong xã đã đoàn kết, nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, giành nhiều kết quả trên các lĩnh vực. Tổng giá trị sản xuất trên địa bàn bình quân đạt hơn 200 tỷ đồng/năm, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 10,5%/năm, giá trị thu nhập bình quân đầu người năm 2017 đạt 32,5 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực: nông nghiệp chiếm 25,5%, dịch vụ, thương mại chiếm 44,5%, xây dựng, công nghiệp chiếm 30%. Đặc biệt, các cấp, các ngành đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa nhằm tạo ra giá trị cao trong sản xuất nông nghiệp. Với diện tích đất canh tác 354ha, Vũ Hòa đã chuyển đổi 6,1ha vùng cấy lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản, có 334,8ha diện tích cấy lúa với năng suất bình quân quy đổi đạt 73,3 tạ/ha, tổng sản lượng đạt 44.495 tấn, là xã có năng suất lúa cao của huyện. Sự nghiệp giáo dục và đào tạo có nhiều tiến bộ, quy mô, chất lượng và cơ sở vật chất, trường lớp được củng cố và dần ổn định, chất lượng giáo dục toàn diện có nhiều tiến bộ, 5/5 thôn của Vũ Hòa đều đạt danh hiệu thôn làng văn hóa. Năm 2015 Vũ Hòa đã được cấp bằng xã đạt chuẩn quốc gia về nông thôn mới.

Được Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp thực sự là niềm tự hào lớn lao đối với các thế hệ cán bộ, đảng viên, nhân dân và lực lượng vũ trang xã Vũ Hòa. Phát huy truyền thống quê hương anh hùng, Đảng bộ, nhân dân và lực lượng vũ trang xã Vũ Hòa nguyện đoàn kết một lòng, vượt qua khó khăn, khai thác có hiệu quả các lợi thế, xây dựng quê hương ngày càng văn minh, giàu đẹp.

 Nguyễn Ngọc Xá

(Chủ tịch UBND xã Vũ Hòa)