Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản thông báo, đất nước Mặt trời mọc sẽ khôi phục quy chế ưu đãi đối với Hàn Quốc sau khi thu hồi năm 2019 liên quan việc mua bán các sản phẩm được cho là có thể được sử dụng cho mục đích quân sự. Tháng 3 vừa qua, Nhật Bản cũng đã dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu sang Hàn Quốc đối với ba loại vật liệu chiến lược gồm polyimide flo hóa, chất quang dẫn và hydro florua để sản xuất chất bán dẫn và màn hình.

Việc Nhật Bản loại Hàn Quốc ra khỏi “danh sách trắng” các đối tác thương mại đáng tin cậy diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai nước giảm xuống mức thấp nhất nhiều thập kỷ liên quan vấn đề lịch sử thời chiến. Tuy nhiên quan hệ giữa hai nước Đông Á láng giềng này đang ghi nhận ngày càng nhiều dấu hiệu cải thiện, với việc Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol thể hiện quyết tâm thúc đẩy cải thiện quan hệ với Nhật Bản kể từ khi ông nhậm chức gần một năm qua.

Trước đó, ngày 24/4, Chính phủ Hàn Quốc đưa Nhật Bản trở lại “danh sách trắng” các đối tác thương mại đáng tin cậy sau hơn ba năm gián đoạn, bằng việc Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc công bố bản sửa đổi danh mục xuất khẩu và nhập khẩu các mặt hàng chiến lược.

Theo đó, Xứ sở Kim chi khôi phục vùng xuất khẩu đối với các hạng mục liên quan Nhật Bản, cho phép các công ty xuất khẩu các mặt hàng chiến lược sang Nhật Bản được hưởng quy tắc ưu tiên trong thời gian xét duyệt và làm thủ tục giấy tờ đơn giản hơn. Với việc đưa Nhật Bản trở lại “danh sách trắng”, thời gian xem xét giấy phép xuất khẩu đối với các công ty trong nước xuất khẩu nguyên liệu chiến lược sang Nhật Bản giảm từ 15 ngày xuống còn 5 ngày và số lượng giấy tờ phải nộp giảm từ 5 loại xuống còn 3 loại.

Với quyết định nêu trên của Seoul, Nhật Bản sẽ nằm trong số 29 quốc gia được hưởng quy chế ưu đãi trong thương mại của Hàn Quốc cùng với Mỹ, Pháp và Anh. Năm 2019, Hàn Quốc “trục xuất” Nhật Bản ra khỏi “danh sách trắng” sau khi Tokyo có hành động tương tự đối với Seoul nhằm phản đối phán quyết của Tòa án Tối cao Hàn Quốc yêu cầu các công ty Nhật Bản bồi thường các nạn nhân bị cưỡng bức lao động giai đoạn Chiến tranh thế giới thứ hai.

Các thông báo và hành động cụ thể nêu trên là động thái mới nhất nhằm cải thiện quan hệ kinh tế và ngoại giao song phương sau cuộc gặp cấp cao giữa Tổng thống Hàn Quốc và Thủ tướng Nhật Bản hồi tháng 3/2023. Trong cuộc gặp này, lãnh đạo hai nước Đông Á xác nhận hai bên sẽ duy trì liên lạc chặt chẽ trong đối phó các thách thức.

Tiếp đó, giữa tháng 4/2023 tại thủ đô Seoul, Hàn Quốc và Nhật Bản nối lại tham vấn an ninh cấp chuyên viên, vốn bị đình chỉ từ năm 2018, nhằm tăng cường hợp tác an ninh song phương. Các quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng của hai nước cũng nhất trí tăng cường phối hợp Mỹ trong việc chia sẻ thông tin về chính trị an ninh nhằm đối phó những nguy cơ có thể đe dọa an ninh của nhau.

Các cuộc tham vấn an ninh song phương bị đình chỉ năm 2018 sau khi Tòa án Tối cao của Hàn Quốc ra phán quyết buộc các công ty Nhật Bản bồi thường các nạn nhân Hàn Quốc bị cưỡng bức lao động trong Chiến tranh thế giới thứ hai.

Tuy nhiên, quan hệ song phương ấm lên sau khi Hàn Quốc công bố phương án bồi thường các nạn nhân bị cưỡng bức lao động thời chiến thông qua một quỹ do các doanh nghiệp tư nhân Xứ sở Kim chi đóng góp, thay vì yêu cầu các công ty Nhật Bản có liên quan chi trả trực tiếp.

Giới phân tích cho rằng, động thái xích lại gần nhau của Nhật Bản và Hàn Quốc là tin vui đối với doanh nghiệp và người dân hai quốc gia Đông Á, đồng thời góp phần cho hòa bình, ổn định và an ninh trong khu vực và trên thế giới.

Theo Nhân Dân