Các cuộc đàm phán hiện nay giữa chính quyền Bogota và FARC đã được bắt đầu từ ngày 19/11/2012 tại Cuba. Không giống như các cuộc đàm phán thất bại trước đó, người dân Colombia, những người đã phải chịu đựng và chứng kiến cuộc xung đột kéo dài gần 50 năm khiến hàng trăm nghìn người thiệt mạng, nay rất tin tưởng vào một nền hòa bình có thể sẽ đạt được thông qua các cuộc đàm phán mới.

Vòng đàm phán mới nhất dự kiến diễn ra vào ngày 18/11 tại thủ đô La Habana của Cuba đã tạm thời được hoãn lại. Đây là quyết định được hai bên nhất trí đưa ra nhằm chuẩn bị kỹ hơn cho chương trình thảo luận liên quan đến vấn đề phòng chống ma túy. Hiện chưa có quyết định chính thức về ngày các bên trở lại bàn đàm phán.

Sở dĩ người dân Colombia đặt niềm tin vào các cuộc đàm phán trong một năm trở lại đây, bởi hai bên đã đạt được một số bước tiến đáng ghi nhận.

Các cuộc đàm phán giữa chính phủ Colombia và FARC đã xoay quanh những vấn đề liên quan đến chính sách phát triển nông thôn, giải giáp vũ khí, sự tham gia của FARC vào các hoạt động chính trị, chống ma túy và bồi thường cho các nạn nhân của cuộc xung đột vũ trang. Trong đó, vấn đề đất đai là nội dung cốt lõi trong quá trình đàm phán giữa hai bên, bởi lẽ sự phân chia đất không công bằng, tạo nên khoảng cách giàu nghèo giữa các chủ đồn điền và nông dân không có đất là nguyên nhân chính dẫn đến sự nổi dậy của một số lực lượng vũ trang tại Colombia, trong đó có FARC, kể từ năm 1964.

Tháng 5/2013, hai bên đã đạt được thỏa thuận về vấn đề đầu tiên trong 5 điểm đó là cải cách ruộng đất và phát triển nông thôn. Theo đó, thỏa thuận mới sẽ tạo điều kiện phát triển kinh tế, xã hội cho các vùng nông thôn, đồng thời giao đất cho cư dân ở các vùng nông thôn Colombia. Chính phủ Colombia cũng cam kết tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng và dịch vụ cho vùng nông thôn, nỗ lực khắc phục tình trạng không đồng đều trong phát triển kinh tế - xã hội giữa các vùng miền. Bên cạnh đó, những người dân mất đất hoặc bị buộc phải di dời nhà cửa, ruộng vườn, sẽ được bồi thường.

Tiếp đó, tại vòng đàm phán thứ 11 kết thúc ngày 9/7/2013, hai bên cũng đã đạt được một số bước tiến khả quan về việc xác định vị thế tương lai cho FARC. Theo đó, hai bên khẳng định việc FARC tham gia hoạt động chính trị sẽ là yếu tố then chốt trong việc đạt được một thỏa thuận hòa bình cuối cùng.

Gần đây nhất, vào tuần trước (ngày 6/11) hai bên đã đạt được thỏa thuận quan trọng về sự tham gia của FARC vào các hoạt động chính trị một khi hai bên ký kết hiệp định chấm dứt cuộc xung đột vũ trang, trong đó có có điều khoản bảo đảm cho FARC hoạt động như một tổ chức chính trị đối lập kèm theo các biện pháp thúc đẩy sự tham gia của nhân dân.

Ngoài ra hai bên cũng thống nhất, sau khi ký hiệp định hòa bình sẽ rà soát lại hệ thống bầu cử Colombia để bảo đảm sự minh bạch trong các cuộc bầu cử. Diễn biến này đã được Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon rất hoan nghênh và mong rằng, hai bên sẽ tiếp tục thành công trong các cuộc đàm phán tiếp theo nhằm giải quyết những vấn đề còn lại.

Tham gia hoạt động chính trị của FARC là chủ đề thảo luận thứ hai trong gói 5 điểm được chính phủ Colombia và FARC thống nhất đặt lên bàn đàm phán cách đây tròn 1 năm.

Theo thỏa thuận mới đạt được, FARC sẽ hoạt động như một tổ chức chính trị đối lập kèm theo các biện pháp thúc đẩy sự tham gia của nhân dân. Hai bên cũng thống nhất, sau khi ký hiệp định hòa bình sẽ rà soát lại hệ thống bầu cử Colombia để bảo đảm sự minh bạch trong các cuộc bầu cử.

Trưởng đoàn đàm phán của chính phủ Colombia - ông Humberto de la Calle khẳng định, việc hai bên đạt được đồng thuận trong vấn đề trên đã mở đường cho nước này hướng tới một nền hòa bình thực sự.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh thỏa thuận chỉ có hiệu lực khi hai bên ký được hiệp định hòa bình, trong đó có điều khoản quy định FARC từ bỏ vũ khí, giải giáp và tái hòa nhập cộng đồng.

Ngày 11/11 vừa qua, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos đã kêu gọi người dân trong nước ủng hộ tiến trình đàm phán hòa bình giữa chính phủ và FARC nhằm chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu kéo dài gần năm thập kỷ tại quốc gia Nam Mỹ này.

Tổng thống Santos nhấn mạnh một thỏa thuận với FARC sẽ mang lại hòa bình cho đất nước và vì thế, đòi hỏi sự đồng lòng nhất trí của mọi người dân Colombia.

Ông Santos nhấn mạnh chính phủ cần tới sự ủng hộ của mọi tầng lớp người dân trong nỗ lực tìm kiếm hòa bình và chấm dứt tình trạng xung đột đẫm máu kéo dài đã kìm hãm sự phát triển của Colombia trong nhiều thập kỷ qua.

Tổng thống Santos nêu rõ phe phản đối tiến trình hòa bình cần tôn trọng nguyện vọng của đại đa số người dân mong muốn đạt được một thỏa thuận với FARC.

Kể từ khi lên nắm quyền năm 2010, Tổng thống Santos luôn tuyên bố sẵn sàng tìm kiếm một giải pháp thương lượng với FARC và giải quyết cuộc nội chiến kéo dài vốn gây nhiều thiệt hại về người và của cho quốc gia Nam Mỹ này.

Tuy nhiên, chính sách này đã vấp phải sự phản đối của cựu Tổng thống Alvaro Uribe và những người theo đường lối cứng rắn, chủ trương sử dụng vũ lực.

Theo kế hoạch, trong thời gian tới, hai bên sẽ tiếp tục vòng đàm phán mới với trọng tâm đấu tranh chống buôn bán ma túy. Hai chủ đề thảo luận cuối cùng sẽ là giải giáp vũ khí và đền bù cho các nạn nhân của cuộc xung đột vũ trang.

Có khoảng 600.000 người đã thiệt mạng kể từ khi xung đột nổ ra giữa chính phủ Colombia và FARC bắt đầu từ những năm 1960. Gần đây, hai bên đã nối lại các cuộc đàm phán tại thủ đô của Cuba về các vấn đề trọng tâm trong một nỗ lực nhằm chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài nhiều thập kỷ.

Được thành lập từ năm 1964, FARC là tổ chức vũ trang lâu đời nhất tại Mỹ Latinh với quân số vào thời điểm thịnh vượng nhất lên tới hơn 20.000 người. Tuy nhiên hiện nay FARC chỉ còn khoảng 8.000 thành viên. Theo thống kê, các cuộc xung đột kéo dài hơn nửa thế kỷ qua tại Colombia đã khiến hơn 4,5 triệu người phải sơ tán./.

Theo Dangcongsan