Tình trạng thải chất thải chưa qua xử lý tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp làng nghề, khu dân cư tập trung ngày càng gia tăng về khối lượng, mức độ ô nhiễm đã gây bức xúc trong nhân dân; chất lượng môi trường nước, khí tại một số sông hoặc các khu công nghiệp tập trung đã bị ô nhiễm.

Tại huyện Tiền Hải có khu công nghiệp khí mỏ Tiền hải với 36 doanh nghiệp đang hoạt động gồm các ngành nghề: sản xuất sứ vệ sinh dân dụng, gạch ốp lát, thuỷ tinh, giấy cuộn lô, thức ăn chăn nuôi... Ngoài các cơ sở sản xuất trong khu công nghiệp phải kể đến các cơ sở sản xuất riêng lẻ trên địa bàn huyện, các khu du lịch bãi biển và các doanh nghiệp, cơ sở nuôi trồng thuỷ hải sản, đánh bắt hải sản trên biển và vùng ven biển.

Nước thải từ các cơ sở sản xuất trong và ngoài khu công nghiệp được thải vào các sông tiếp nhận cùng với nước thải của các khu công nghiệp, nước thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh là nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường các sông tiếp nhận và các cửa sông ven biển.

ô nhiễm môi trường do hoạt động nông nghiệp thải ra các sông tiếp nhận đổ ra các vùng cửa sông ven biển cũng khá nặng nề..

ô nhiễm môi trường do các hoạt động du lịch, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, chế biến, nuôi trồng thuỷ hải sản cũng đã đến  mức báo động. Nguyên nhân của tình trạng trên là do nhận thức chưa đầy đủ về công tác bảo vệ môi trường; các cấp các ngành ít quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường; chưa có sự phối hợp chặt chẽ, chưa gắn việc bảo vệ môi trường vào qui hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; nguồn lực tài chính cho công tác bảo vệ môi trường còn hạn chế....

Để đáp ứng được yêu cầu bảo vệ môi trường nói chung và bảo vệ môi trường biển và vùng ven bờ nói riêng cần chú trọng thực hiện 5 giải pháp chính sau:

1. Tăng cường công tác quản lý môi trường các cấp.

- Tăng cường năng lực cán bộ có trình độ chuyên môn quản lý môi trường, biển cho các cấp UBND huyện, xã, đặc biệt là những xã ven biển để thực hiện chức năng quản lý môi trường, biển và vùng đới bờ.

- Đối với các khu công nghiệp tập trung trên điạ bàn tỉnh nói chung và khu công nghiệp Tiền Hải nói riêng thành lập bộ phận chuyên môn đủ năng lực quản lý môi trường để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ môi trường trong khu công nghiệp theo Điều 36 Luật Bảo vệ môi trường.

- UBND các cấp, ban quản lý các khu công nghiệp khẩn trương qui hoạch tổng thể và xây dựng cơ sở hạ tầng hệ thống các khu công nghiệp tập trung có hệ thống thu gom xử lý chất thải đúng qui định Pháp luật bảo vệ môi trường, đảm bảo nước thải phát sinh từ các khu công nghiệp tập trung phải được xử lý triệt để đạt tiêu chuẩn Việt Nam 5945-2005 cột A mới được phép thải vào các sông tiếp nhận; chất thải rắn phải được thu gom xử lý đúng qui định.

- Sở Tài nguyên và môi trường phối hợp với UBND các cấp, các cơ quan báo, đài tăng cường công tác truyền thông về môi trường đến các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất và nhân dân về công tác bảo vệ môi trường.  Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành Pháp luật bảo vệ môi trường, có chế tài xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm.

Yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, nuôi trồng thuỷ sản phải làm thủ tục hành chính về môi trường để thực hiện; đặc biệt là các cơ sở sản xuất, chế biến thuỷ hải sản, các cơ sở nuôi trồng thuỷ hải sản phải làm cam kết bảo vệ môi trường trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt, xác nhận. Có kế hoạch xây dựng, tư vấn cho các doanh nghiệp về Pháp luật bảo vệ môi trường, kỹ thuật xử lý chất thải để bảo vệ môi trường; đưa tiêu chí chấp hành Pháp luật bảo vệ môi trường làm căn cứ xét thưởng thi đua, trao giải thưởng...

2. Ngăn chặn, phòng ngừa ô nhiễm môi trường từ đầu nguồn và quản lý chặt chẽ các lưu vực sông đổ ra biển.

- Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trong và ngoài khu công nghiệp phải chấp hành nghiêm chỉnh Pháp luật bảo vệ môi trường, đầu tư xử lý chất thải từ đầu nguồn phát thải, chỉ được phép thải chất thải đạt tiêu chuẩn môi trường Việt Nam vào hệ thống thoát nước chung của khu công nghiệp và sông tiếp nhận.

- Khuyến khích các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đầu tư công nghệ, thiết bị mới, mạnh dạn áp dụng công nghệ sản xuất sạch hơn, sử dụng nguyên, nhiên liệu sạch thân thiện với môi trường nhằm hạn chế ô nhiễm ngay từ đầu nguồn, tiết kiệm năng lượng, áp dụng các công nghệ mới xử lý khí thải, bụi, nước thải phù hợp với từng loại hình sản xuất của doanh nghiệp.

- Khuyến khích nhân dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có khả năng phân huỷ nhanh, không bền trong môi trường; phân bón vi sinh trong sản xuất nông nghiệp. Nghiêm cấm việc sử dụng thuốc sâu trong danh mục cấm của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn.

- Các cơ quan quản lý nhà nước có kế hoạch quản lý chặt chẽ các lưu vực sông đổ ra biển. Cần qui hoạch các sông nội đồng trên địa bàn tỉnh, xác định các sông tiếp nhận nước thải công nghiệp, sinh hoạt và nước thải từ các hoạt động sản xuất nông nghiệp phải được tách riêng để có biện pháp xử lý, không hoà nhập nước từ các sông nội đồng chưa đạt tiêu chuẩn Việt Nam vào các sông lớn đổ ra biển. Tăng cường việc giám sát, cấp phép xả nước thải vào nguồn nước tại các sông tiếp nhận, chỉ cho phép hoà nhập nước từ các sông tiếp nhận đạt tiêu chuẩn Việt Namon> vào các sông lớn.

3. Quản lý chặt chẽ các hoạt động du lịch tại các bãi biển, cồn Vành. Các khu du lịch có qui chế quản lý riêng, các hoạt động dịch vụ du lịch phải chấp hành các qui định về bảo vệ môi trường, có biện pháp thu gom chất thải sinh hoạt để xử lý, không được thải bừa bãi ra bãi biển, có ý thức gìn giữ bảo vệ môi trường biển, tạo cảnh quan môi trường xanh sạch đẹp, thu hút khách du lịch.

4. Tăng cường việc bảo vệ bờ biển, môi trường biển. Khuyến khích nhân dân ven biển tích cực tham gia cùng với các cơ quan chức năng trong việc bảo vệ bờ biển chủ quyền Quốc gia, bảo vệ môi trường, trồng rừng ngập mặn, tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức Quốc tế, các tổ chức phi chính phủ tài trợ cho việc trồng rừng và bảo vệ môi trường ven biển; vùng đất ngập nước ven biển. Tăng cường quản lý tổng hợp đới bờ biển, ứng dụng, đào tạo giáo dục và truyền thông môi trường, quản lý tài nguyên biển, đưa các địa phương gần cửa sông có rừng ngập mặn (Nam Phú Tiền Hải, Thụy Trường Thái Thụy) vào khu bảo tồn thiên nhiên, RAMSA, khu dự trữ sinh quyển cần phải bảo vệ nghiêm ngặt.

5. Các cơ quan quản lý nhà nước có kế hoạch, qui hoạch cụ thể vùng nuôi trồng thuỷ sản tập trung, tách riêng khu khai thác, chế biến thuỷ hải sản. Có hướng dẫn kỹ thuật nuôi trồng thuỷ hải sản, khai thác và chế biến đảm bảo kỹ thuật gắn với bảo vệ môi trường; không được chặt phá rừng ngập mặn trong nuôi trồng thuỷ hải sản; có dự báo về khí tượng thuỷ văn, hải văn, đánh giá rủi ro trong việc nuôi trồng thuỷ sản... đảm bảo phát triển bền vững cho phát triển kinh tế biển gắn với bảo vệ môi trường.

Nguyễn Thành Tâm

(Sở Tài nguyên và môi trường)