Từ năm 2006 đến nay, Hội và Trung tâm Chăm sóc và Dạy nghề cho nạn nhân chất độc da cam đã liên tục tổ chức các lớp dạy nghề không chỉ cho nạn nhân chất độc da cam (phần lớn là nạn nhân gián tiếp) mà còn cho người khuyết tật, người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn cùng các đối tượng lao động nông thôn khác. Nghề đào tạo gồm: may công nghiệp, thủ công mỹ nghệ (tranh ghép gỗ, mài đá trang sức, đan móc thủ công). Trung tâm còn phối hợp với các tổ chức, doanh nghiệp như Trung tâm Dạy nghề Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Cơ sở mài đá trang sức Hưng Hà, Công ty TNHH Quỳnh Ngọc (Quỳnh Phụ) tổ chức dạy nghề cho nạn nhân chất độc da cam; phối hợp với các xã Phú Châu, Chương Dương (Đông Hưng), Tây Tiến (Tiền Hải), Thụy Sơn (Thái Thụy) mở các lớp dạy nghề cho 425 lao động nông thôn, nạn nhân chất độc da cam, người khuyết tật. Tổng cộng, Trung tâm đã dạy nghề cho 673 người, trong đó có 269 nạn nhân chất độc da cam, người khuyết tật.

Tỷ lệ lao động sau đào tạo có việc làm đối với các lớp học tại Trung tâm đạt khoảng 70 - 75%, tại các lớp tổ chức tại địa phương, doanh nghiệp là 80 - 85%. Những học viên có đủ sức khỏe được Trung tâm giới thiệu việc làm tại các doanh nghiệp trong tỉnh với mức lương khá. Trung tâm đã tích cực phối hợp với Doanh nghiệp tư nhân sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ Tây An của bà Phạm Thị Ngắn (xã Tây An, huyện Tiền Hải) để chuyển giao kỹ thuật, tổ chức sản xuất tại Trung tâm, bao tiêu sản phẩm, giúp bố trí việc làm cho học viên. Trung tâm còn chăm sóc, hỗ trợ chi phí sinh hoạt cho 10 lao động ở nội trú. Bà Bùi Thị An, Phó Giám đốc Trung tâm chia sẻ: Trung tâm đã duy trì hoạt động đạt hiệu quả tốt, giúp nạn nhân chất độc da cam được học và làm việc phù hợp với khả năng, có thu nhập, cải thiện đời sống, tự tin hòa nhập cộng đồng. Đặc biệt những lao động nội trú tại Trung tâm hầu hết đều chịu thiệt thòi trong tình cảm gia đình. Sống và làm việc ở đây, họ được quan tâm chăm sóc, được chia sẻ nên tinh thần thoải mái, yêu đời hơn.

Với nguồn kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia đào tạo nghề cho lao động nông thôn, trong đó có đào tạo nghề cho nạn nhân chất độc da cam, người khuyết tật, hàng năm, Trung tâm được hỗ trợ từ 150 - 300 triệu đồng và quy định thời gian đào tạo là nghề may 4 tháng, nghề thủ công mỹ nghệ 1 tháng (dạy tại xã) và 2 tháng (dạy tại Trung tâm). Thực hiện Chương trình, Hội Nạn nhân chất độc da cam/Điôxin tỉnh cùng Trung tâm Chăm sóc và Dạy nghề cho nạn nhân chất độc da cam đã bảo đảm thực hiện hiệu quả kế hoạch, nội dung giảng dạy, tổ chức việc làm. Tuy nhiên, theo bà Bùi Thị An: Đối tượng Hội tập trung đào tạo, dạy nghề là những lao động khiếm khuyết về thể chất, nhận thức, năng lực lao động hạn chế; tình trạng của các đối tượng lại không đồng đều nên việc dạy và học gặp nhiều khó khăn, thời gian đào tạo thường phải kéo dài đến 7, 8 tháng. Thêm vào đó, đặc điểm của nghề thủ công là thay đổi mẫu mã, kỹ thuật liên tục nên Trung tâm cũng phải liên tục tổ chức bồi dưỡng, đào tạo lại. Kinh phí đào tạo đã được tỉnh ưu tiên hỗ trợ nhưng so với nhu cầu vẫn chưa đáp ứng đủ. Hơn nữa, theo quy định, mỗi người chỉ được học 1 lần, chưa phù hợp với thực tế kể trên. Cần thiết phải có sự điều chỉnh đối với dạy nghề cho nạn nhân chất độc da cam, người khuyết tật để sát tình hình thực tế.

Hiện nay, việc thu hút nạn nhân chất độc da cam tham gia học nghề còn khó khăn do nhiều nguyên nhân chủ quan như tâm lý tự ti, hạn chế thể chất gây trở ngại khi phải di chuyển… Trong thời gian tới, các cấp hội sẽ tích cực phối hợp với các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương khảo sát, vận động các đối tượng đủ điều kiện đi học. Bà Bùi Thị An cho biết: Kết hợp với đào tạo nghề cho lao động nông thôn, năm 2016, Trung tâm đặt mục tiêu mở thêm nhiều lớp dạy nghề tại xã, tạo điều kiện thuận lợi cho nạn nhân chất độc da cam, người khuyết tật được tham gia.

Với sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp, liên kết tích cực của các doanh nghiệp và trách nhiệm, nỗ lực của cán bộ Trung tâm Chăm sóc và Dạy nghề cho nạn nhân chất độc da cam đã làm vơi bớt những nỗi đau và tiếp thêm nghị lực sống cho nạn nhân chất độc da cam trong tỉnh.

Mai Hiền