Trở ngại lớn nhất đó là cơ sở pháp lý để giam giữ những người không có giấy tờ hợp lệ gần như không có. Vi phạm của họ mới chỉ ở mức bị xử phạt hành chính chứ không phải là tội phạm hình sự.

Chính vì vậy, trong lúc chờ phán quyết của Tòa án về việc họ sẽ bị trục xuất khỏi Nga hay được ở lại hợp pháp, các trung tâm giam giữ này về bản chất không được giống mà phải có phần tốt hơn nhà tù.

Thế nhưng những chuẩn mực về điều kiện ăn ở và trình tự để giam giữ những người vi phạm cho đến giờ phút này vẫn chưa được Chính phủ Nga ban hành và công bố. Thực ra hồi tháng 4 năm nay Ủy ban về quyền con người (trực thuộc Tổng thống) đã nhắc đến vấn đề Cục Di trú Liên bang đang soạn thảo dự án luật “Quy định các chuẩn mực về điều kiện ăn ở cho những người nước ngoài, gồm có quốc tịch và chưa xác định được quốc tịch tại các trung tâm trong thời gian chờ trục xuất khỏi LB Nga …” và sẽ đệ trình trong thời gian tới.

Tuy nhiên, theo khẳng định của Ủy viên Viện Xã hội Nga Vladimir Kulikovxki (đại diện cho Bộ Nội vụ tại Viện này) thì cho đến giờ phút này, dự thảo vẫn chưa thấy được đệ trình để đưa ra cho người dân góp ý và sau đó các cơ quan chức năng sẽ xem xét và phê chuẩn. Trong kế hoạch về xây dựng các văn bản luật của nửa cuối năm 2013 cũng không thấy nhắc đến vấn đề này.

Theo quy định hiện hành, với những người bị bắt giữ và chờ trục xuất, thời gian để giữ họ tại các trại tối đa không được quá 2 năm. Sau 2 năm, nếu không có lý do gì để giam giữ tiếp và cũng không trục xuất được thì họ có quyền  trở lại thành phố.

Chính vì quy định này mà đang nảy sinh rất nhiều bất cập gây nên những lúng túng cho các nhân viên thừa hành công vụ. Thậm chí cũng bắt đầu nảy sinh các tiêu cực xung quanh vấn đề này.

Ví dụ cụ thể như trại Gulianovo mới tạm thời được dựng lên tại Moscow nhưng vì không có các chuẩn mực cụ thể, nên chính quyền “chắp vá” các điều kiện ăn ở tại đây như là tại các trại tị nạn do Bộ Tình trạng khẩn cấp quản lý. Tuy nhiên do không có chuẩn mực và do tình trạng “cha chung” (trại vừa do Cục Di trú, vừa do Bộ Nội vụ quản lý) nên tình trạng hối lộ, tiêu cực đã bắt đầu nảy sinh.

Hiện nay tại các tỉnh ở Nga đang xây dựng 21 trung tâm giam giữ người nhập cư vi phạm hành chính, và trong tương lai 22 trung tâm như thế sẽ được xây dựng.

Thế nhưng ở Moscow hiện nay mới chỉ có 1 trung tâm với sức chứa khoảng 500 người, trong khi đó theo thống kê, số người nước ngoài đang làm ăn sinh sống bất hợp pháp tại đây đang ở mức khoảng 1,3 triệu người. Để đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn, các cơ quan chức năng còn rất nhiều việc phải làm, đặc biệt là với Cục Di trú Liên bang.

Theo VGP