Theo báo cáo khảo sát mới nhất của ILO về xu hướng việc làm toàn cầu, hiện trên thế giới có hơn 1,5 tỷ người (chiếm khoảng một nửa lực lượng lao động toàn cầu) trong tình trạng làm việc không ổn định, dễ bị thất nghiệp. Mặc dù kinh tế phục hồi đôi chút kể từ năm 2010, nhưng tình trạng thất nghiệp không hề được cải thiện. Hàng triệu người lao động tìm kiếm công việc bán thời gian, trong khi rất nhiều người đã từ bỏ nỗ lực tìm việc làm. Theo thống kê của ILO, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên thế giới ở độ tuổi 15-24, hiện là 12,7%, tức là gần 75 triệu người không có việc làm, tăng thêm bốn triệu người so năm 2008.

Các nước và khu vực có tỷ lệ thanh niên thất nghiệp cao nhất thế giới là châu Âu, Mỹ, Trung Ðông và Bắc Phi. Năm 2011, tỷ lệ thanh niên không có việc làm tại khu vực Trung Ðông và Bắc Phi lên tới 27,9%, tăng 5% so năm 2010. Tỷ lệ thanh niên thất nghiệp tại Liên hiệp châu Âu (EU) là 26,5% và chưa có sự cải thiện trong nửa đầu năm nay. Cứ năm thanh niên thì có một người không có việc làm. Trong đó, Tây Ban Nha và Hy Lạp đứng đầu, với 50% số thanh niên thất nghiệp. Tại Mỹ, tỷ lệ thất nghiệp chung có chiều hướng giảm đôi chút, song số thanh niên không có việc làm vẫn chiếm 20%, tăng gấp hai lần so giai đoạn trước khủng hoảng. Lực lượng lao động trẻ chiếm 13% tổng số lao động của Mỹ, nhưng tỷ lệ thanh niên thất nghiệp lại chiếm tới 26% tổng số người thất nghiệp tại nước này. Tại Ðông Á, nơi được đánh giá là khu vực kinh tế năng động nhất thế giới hiện nay, tỷ lệ thất nghiệp ở nhóm thanh niên cũng cao hơn 2,8 lần so nhóm lao động lớn tuổi.

ILO cũng cho biết, có tới 6,4 triệu thanh niên không tìm được việc làm và đã từ bỏ nỗ lực tìm việc làm. Nhiều thanh niên có kỹ năng đang phải làm các công việc bán thời gian, hoặc những công việc không đòi hỏi kỹ năng cao, bởi họ không thể tìm được công việc trong lĩnh vực được đào tạo. Nếu tính cả nhóm lao động này, thì tỷ lệ thanh niên thất nghiệp thực tế năm 2011 sẽ là 13,6%. Nhưng người trẻ không có việc làm cũng chịu thiệt thòi về bảo hiểm xã hội và cơ hội học tập, nâng cao chuyên môn, tay nghề. ILO cảnh báo, nếu tiếp tục không được sử dụng các kỹ năng của mình, thanh niên sẽ đánh mất dần các kỹ năng này và nếu thị trường việc làm không được cải thiện, họ sẽ không chỉ thất nghiệp mà còn không thể làm việc bằng các kỹ năng đã được đào tạo.

Việc làm cho thanh niên đang được nhiều nước quan tâm, nhiều biện pháp khẩn cấp để giúp thanh niên tìm việc làm đang được áp dụng. Tại Mỹ, Tổng thống B.Ô-ba-ma kiên quyết theo đuổi các chính sách giải quyết việc làm, trong đó ưu tiên thanh niên. Tây Ban Nha cũng đã thông qua chính sách yêu cầu giới chủ ưu tiên lao động trẻ, dành quỹ thời gian bồi dưỡng nâng cao tay nghề cho thanh niên... Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia về lao động và xã hội, đây mới chỉ là các giải pháp tình thế, triển vọng việc làm vẫn phụ thuộc cách thức các chính phủ giải quyết các khó khăn kinh tế hiện nay.

Tại Diễn đàn việc làm cho thanh niên toàn cầu tổ chức giữa tháng 5 vừa qua, ILO khuyến cáo nhiều giải pháp giúp các nước xây dựng đường lối toàn diện để giải quyết tình trạng thất nghiệp, trong đó có thanh niên. Các chuyên gia lao động quốc tế nhấn mạnh, yếu tố then chốt giúp giải quyết khủng hoảng việc làm của thanh niên đó là phối hợp hài hòa giữa giáo dục và đào tạo với thúc đẩy phát triển doanh nghiệp và tăng cường các dịch vụ việc làm. Các giải pháp cần tiến hành đồng bộ như phối hợp giữa chính phủ, giới chủ, công đoàn và các cơ sở đào tạo; phối hợp giữa việc học ở trường với đào tạo tại nơi làm việc, giữa các doanh nghiệp với cơ sở đào tạo nghề; tạo điều kiện để người lao động dễ dàng tiếp cận các dịch vụ việc làm tốt, nhất là tiếp cận trực tiếp các chủ doanh nghiệp hoặc cơ sở đào tạo... ILO cũng khẳng định, các chiến lược tăng trưởng kinh tế và phát triển cần dựa vào phát triển nguồn lực con người. Và sự phối hợp giữa các bộ, cơ quan chính phủ và tăng cường đối tác công - tư cũng là những điều kiện giúp ngăn chặn xu thế thất nghiệp cao trong giới trẻ hiện nay.

Theo Báo Nhân dân