(Tiếp theo kỳ trước)

Kỳ V: Người chỉ huy mưu cao dũng cảm

Tôi hỏi ông Vũ Ngọc Nhạ:

- Khi bị bắt vì tội là cộng sản làm gián điệp, các cha đạo vẫn tin ông?

- Họ nghi tôi bị oan và cho tôi là một con chiên ngoan đạo đã hết lòng vì Chúa, vì hòa bình.

Ông nói: Theo chỉ đạo của trung tâm, đầu năm 1974 tôi trở lại Sài Gòn với tư cách là người của lực lượng thứ ba.

- Tổ chức của ta dự định ông sẽ tham gia trong chính phủ ba thành phần?

- Nhưng Chính phủ ba thành phần đã không ra đời vì tình hình phát triển theo một xu thế khác. Tôi được giao nhiệm vụ củng cố, hình thành lưới tình báo mới, xây dựng lực lượng thứ ba, đưa người của cách mạng vào nội thành chuẩn bị cho ngày toàn thắng.

- Ông đã chứng kiến sự tan rã, sụp đổ của chính quyền Việt Nam Cộng hòa và ông Thiệu?

- Theo chỉ đạo của trên, tôi đã dựa vào các linh mục có uy tín trong khối Công giáo để ép Nguyễn Văn Thiệu từ chức và góp phần “dàn xếp” cho tướng Dương Văn Minh lên làm tổng thống thay Thiệu.

- Rời ghế tổng thống, ra khỏi dinh Ðộc Lập, Nguyễn Văn Thiệu có liên hệ với ông?

- Những phút hoảng loạn cuối cùng ở Sài Gòn, Nguyễn Văn Thiệu đã gọi điện cho tôi. Từ đầu dây, ông ta nói:

- Thầy Hai góp ý cho tôi lúc này tôi nên xử sự thế nào?

- Ông nên đi khỏi Sài Gòn.

- Ði đâu?

Tôi đã phân tích tình hình, khẳng định thế tất thắng của cách mạng Việt Nam và chính sách hòa hợp dân tộc rồi khuyên Nguyễn Văn Thiệu:

- Ði đâu là tùy ông, nhưng ông nên trừ nước Mỹ.

- Vì sao tôi không đi nước Mỹ?

- Sang Mỹ, họ sẽ giết ông.

Theo góp ý của tôi, Nguyễn Văn Thiệu đưa vợ con đi Hồng Kông rồi sang cư trú tại Anh quốc. Cuối năm 2001, ông Thiệu qua đời.

- Thế là ông đã giữ được lời hứa với Nguyễn Văn Thiệu trong lúc nguy nan, “xi nhan” để ông ta không phải chết nhục nhã như anh em họ Ngô.

- Tôi cho đó là chính sách rất nhân đạo của chế độ ta.

- Tâm trạng của ông trong những giờ phút Sài Gòn sắp được giải phóng?

- Rất vui. Nhưng tôi cũng không rõ tính mạng mình sẽ ra sao. Bởi vì lúc ấy có thể tôi phải hứng cả ba luồng đạn. Ðạn của nhân dân. Ðạn của quân giải phóng và đạn của quân đội ngụy quyền. Nhưng rất may, đã không có viên đạn nào trong ba luồng đạn ấy găm vào người tôi.

*

*     *

Thiếu tướng Vũ Ngọc Nhạ tâm sự, sở dĩ A22 của ông có được chiến tích như vậy, ngoài cố gắng của anh em trong lưới tình báo còn có công rất lớn của ông Mười Hương. Thời kỳ đầu, ông trực tiếp chỉ đạo chúng tôi. Ông từng chịu cảnh tra tấn tù đày vì chúng tôi.

Mười Hương, tên thật là Trần Quốc Hương, nguyên Bí thư Trung ương Ðảng, nguyên Trưởng ban Nội chính Trung ương. Giữa những năm 1950, ông được Trung ương cử vào miền Nam hoạt động bí mật, trong đó có nhiệm vụ chỉ đạo lưới tình báo chiến lược H10 - A22 của Vũ Ngọc Nhạ.

Năm 1958, Vũ Ngọc Nhạ bị mật vụ bắt cóc ở Sài Gòn rồi đưa ra giam tại Huế. Ngày đó, lưới A22 mới hình thành, anh em còn rất ít kinh nghiệm. Nằm trong nhà giam, ngày đêm Vũ Ngọc Nhạ lo tính mạng người thủ trưởng của mình, lo tính mạng của anh em bên ngoài. Ông bảo: Hôm ấy, trời bỗng đổ cơn giông, ngoài phòng giam gió thổi ào ào, hàng cây trước cửa nghiêng ngả, sân tòa Khâm sứ cát bay mờ mịt. Ở trong phòng giam, Vũ Ngọc Nhạ nghe rõ tiếng quát tháo bên ngoài:

- Mấy cha cộng sản ngoan cố. Vô đây xem chúng bay còn gan lì được không?

Vũ Ngọc Nhạ ghé mắt nhìn qua hàng song sắt. Ông bàng hoàng nhận ra 4 người trong lưới của mình bị còng hai tay, một tên mật vụ vừa dong vừa đạp ngã dúi dụi. Ði đầu là Lê Hữu Thúy mặt bầm tím, tiếp sau Huỳnh Văn Trọng bước tập tễnh. Rồi đến Vũ Xuân Hòe máu me đầy mặt. Người đi cuối cùng, hai mắt sưng húp là Vũ Hữu Duật. Nhìn cảnh tượng anh em của mình trong tay địch, ông Nhạ vừa thương vừa nghi ngờ có người phản bội.

Ít phút sau, lại một tên mật vụ áp tải một người nữa đi qua phòng giam. Người này thấp bé, vẻ mặt kiên nghị, Vũ Ngọc Nhạ nhận ra ngay, đó là đồng chí Mười Hương. Thì ra chúng cất một mẻ gần hết anh em trong lưới A22.

Trong những ngày ở nhà giam, mặc dù địch dùng mọi thủ đoạn nham hiểm và tra tấn rất dã man nhưng Mười Hương dũng cảm chịu mọi cực hình, quyết không chịu khuất phục. Biết ông là một nhân vật cộng sản tầm cỡ, gan góc, lợi hại, Ngô Ðình Nhu đích thân từ Sài Gòn bay ra Huế. Khi giáp mặt Mười Hương, Ngô Ðình Nhu nói:

- Bây giờ ông đang ở trong tay chúng tôi, ông biết mình phải làm gì chứ? Chẳng lẽ cộng sản các ông chỉ có một mục tiêu là hy sinh ư? Các ông cũng cần phải tồn tại. Ðồng đội của ông nằm trong nhà lao của chúng tôi đây cũng cần phải sống.

Mười Hương trả lời:

- Vâng, nhưng chúng tôi không sống nô lệ. Dù ông có cho người giết tôi cũng không lấy gì được ở tôi đâu. Ông hiểu cho, người cộng sản chúng tôi không được phép khai báo.

Trước những lời đanh thép của một người cộng sản, Ngô Ðình Nhu cắn răng trút nỗi căm uất cho đồng bọn trả thù hèn hạ Mười Hương rồi chuồn về Sài Gòn.

Ngày 25 tháng 4 năm 2002, chúng tôi tới thăm gia đình ông Mười Hương tại 45 Tú Xương, quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh. Ông đã bước vào tuổi “bát niên giai lão”, bị di chứng liệt một cánh tay nhưng đôi mắt vẫn sáng, đặc biệt sự minh mẫn và trí tuệ của ông còn tuyệt vời. Dường như ý chí cách mạng của người cộng sản đã dồn lại một phần trong đôi mắt của ông, làm nó luôn ánh lên niềm tin yêu và một nghị lực mạnh mẽ.

Anh Ðỗ Văn Hùng, thư ký của ông cho biết, ông vừa dự cuộc họp của Bộ Chính trị ngoài Hà Nội về. Hầu hết các cuộc họp trung ương quan trọng đều mời ông tham dự và đóng góp ý kiến. Ông mới ở Hà Nội vô, còn đang mệt nhưng vẫn nhận lời tiếp chúng tôi.

Cuộc đời hoạt động của Trần Quốc Hương (tức Mười Hương) lặng lẽ, bình dị nhưng đầy mạo hiểm. Khi còn là một chàng trai rất trẻ, Trần Quốc Hương đã hoạt động tích cực trong tổ chức thanh niên dân chủ.

Với đồng đội, ông là người bạn chân tình, luôn thương yêu và độ lượng. Với công việc, ông năng nổ, tận tâm, hết lòng nhưng cũng rất cẩn trọng và luôn cảnh giác với kẻ thù. Song cuộc đời có mấy ai ngờ.

Tháng 3 năm 1942, năm ấy Trần Quốc Hương mới 16 tuổi, đang thi hành một công vụ của tổ chức thanh niên dân chủ thì bị mật thám Pháp bắt. Chúng đưa ông vào giam tại Hỏa Lò. Sau một năm giam cầm, tra khảo, không tìm ra nhân chứng, hơn nữa Trần Quốc Hương chưa đủ tuổi thi hành án, mật thám Pháp đành phải thả ông.

Ghi chép của Minh Chuyên

Ðài Truyền hình Việt Nam