TCTSĐ từng là bài võ gia truyền của dòng họ Nguyễn Cảnh ở làng Đan Nhiễm, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An sau được hậu duệ dòng họ là nguyên Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Song Tùng sưu tầm, tổng hợp và phổ biến tới đông đảo quần chúng nhân dân. TCTSĐ có bản chất là sự kết hợp giữa luyện thiền Trung Quốc và Yoga Ấn Độ. 

Theo các tài liệu về TCTSĐ, việc luyện tập bộ môn này giúp rèn luyện phổi, lưu thông máu huyết, tăng dưỡng chất, giúp tránh được các bệnh thừa chất, tăng cường hệ miễn dịch. TCTSĐ còn giúp người tập giảm nguy cơ mất thăng bằng, té ngã ở người lớn tuổi, tăng phản ứng nhanh ở mọi lứa tuổi. Tập TCTSĐ trong trạng thái thư giãn, thoải mái về trí não và cơ thể sẽ làm cho trạng thái tinh thần của con người đạt đến điểm tối ưu, giảm stress, cân bằng cảm xúc...

Bắt đầu được phổ biến tại Việt Nam vào đầu những năm 90 của thế kỷ 20, đến năm 1997, TCTSĐ bắt đầu xuất hiện ở Thái Bình và nhanh chóng trở thành phương pháp luyện tập dưỡng sinh được người cao tuổi trong tỉnh hết sức quan tâm. 2 năm sau, câu lạc bộ TCTSĐ Thái Bình gia nhập Trung tâm UNESCO TCTSĐ Việt Nam, trở thành câu lạc bộ trực thuộc của tổ chức này. Dưới sự hướng dẫn, quản lý của Trung tâm UNESCO TCTSĐ Việt Nam, phong trào luyện tập TCTSĐ ở Thái Bình ngày càng phát triển rộng khắp. 

Sau 20 năm phát triển, đến nay, TCTSĐ đã có mặt ở tất cả 8 huyện, thành phố với sự tham gia của 45.200 hội viên sinh hoạt tại 196 câu lạc bộ. Từ mục đích ban đầu là rèn luyện sức khỏe cho người cao tuổi, hoạt động biểu diễn của các câu lạc bộ TCTSĐ ở Thái Bình dần đi vào nền nếp, thường xuyên được mời tham dự nhiều sự kiện của địa phương, của đất nước như ngày truyền thống người cao tuổi Việt Nam, ngày Quốc tế người cao tuổi, trong các hoạt động văn hóa văn nghệ tại địa phương, các dịp đại hội thể dục thể thao... Bên cạnh đó, các câu lạc bộ TCTSĐ trong tỉnh còn tổ chức giao lưu học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, hàng năm câu lạc bộ TCTSĐ Thái Bình tham gia một số chương trình giao lưu TCTSĐ với các câu lạc bộ tỉnh ngoài. 

Trải qua chặng đường 2 thập kỷ, đến nay Thái Bình đã trở thành một trong những địa phương có phong trào luyện tập TCTSĐ mạnh nhất cả nước, đem lại nhiều hiệu quả trong việc nâng cao sức khỏe cho cộng đồng, đặc biệt là người cao tuổi.

20 năm nay, việc luyện tập TCTSĐ đã trở thành nếp sinh hoạt thường nhật của bà Tô Thị Thanh Dương. Sáng nào cũng vậy, bà cùng các hội viên câu lạc bộ TCTSĐ phường Đề Thám, thành phố Thái Bình cũng có mặt tại sân nhà văn hóa luyện tập bài tập 128 nhịp động tác TCTSĐ. Mặc dù đã 77 tuổi nhưng bà vẫn giữ được tinh thần minh mẫn, tác phong nhanh nhẹn và ít khi đau yếu. 

Bà Dương tâm sự: Bí quyết giữ gìn sức khỏe của tôi chính là luyện tập TCTSĐ, việc luyện tập khiến tôi lúc nào cũng cảm thấy cơ thể khoan khoái, thư giãn. 

Bà Phạm Thị Phượng (70 tuổi), phường Lê Hồng Phong (thành phố Thái Bình) cũng là người đã luyện tập TCTSĐ được 10 năm, với bà, việc luyện tập TCTSĐ ngoài rèn luyện sức khỏe còn là cơ hội để người cao tuổi rèn luyện trí lực. Bà chia sẻ: Qua việc luyện tập TCTSĐ, những người cao tuổi như chúng tôi còn có cơ hội gặp gỡ nhau. Ở tuổi này, với chúng tôi không có gì vui bằng có người chia sẻ, trao đổi, thậm chí còn được bình luận, bày tỏ quan điểm về các vấn đề chính trị - xã hội của đất nước, của thế giới, điều này giúp chúng tôi không bị thụt lùi với xã hội, tránh được bệnh trầm cảm ở tuổi già.

Có dịp về giao lưu cùng câu lạc bộ TCTSĐ Thái Bình, ông Nguyễn Thế Nam, Phó Chủ nhiệm câu lạc bộ TCTSĐ Nam Định đánh giá: Thái Bình là địa phương có phong trào luyện tập TCTSĐ rất mạnh, điều đó được thể hiện bằng số lượng hội viên, câu lạc bộ phát triển nhanh suốt 20 năm qua. Cơ sở vật chất ở đây được đầu tư khá đầy đủ, có trụ sở, văn phòng đại diện... Đây là những điều kiện thuận lợi để Thái Bình phát triển phong trào.

Ông Vũ Xuân Chiêm, Trưởng ban đại diện Trung tâm UNESCO TCTSĐ Việt Nam tại Thái Bình cho biết: Nhận được sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền trên địa bàn tỉnh, sự hưởng ứng nhiệt tình của nhân dân, phong trào luyện tập TCTSĐ phát triển ngày càng rộng rãi, góp phần không nhỏ trong việc nâng cao sức khỏe, chất lượng sống cho người cao tuổi. Nhằm tiếp tục đưa phong trào luyện tập TCTSĐ phát triển sâu rộng, thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền lợi ích của việc luyện tập TCTSĐ tới đông đảo quần chúng nhân dân, tiếp tục mời các giảng viên Trung tâm UNESCO TCTSĐ Việt Nam về giảng dạy. Từ việc phát triển phong trào luyện tập TCTSĐ, câu lạc bộ TCTSĐ Thái Bình mong muốn gây dựng được thói quen luyện tập thể dục thể thao trong cộng đồng, nâng cao ý thức cho người dân về việc giữ gìn sức khỏe, cùng nhân dân cả nước hưởng ứng phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”.

Thảo Tiên