Với người trồng đào, chọn thời điểm tuốt lá được coi là một trong những khâu quan trọng nhất quyết định mùa đào thành công hay thất bại, bởi tuốt lá đúng thời điểm đào sẽ ra hoa đúng dịp tết, bán mới được giá, đem hiệu quả kinh tế cao. 

Chị Nguyễn Thị Nghiêm, thôn Hoàng Đức cho biết: Muốn cây đào có hoa đẹp nở đúng dịp tết, phải tuốt lá trước khi chờ lá tự rụng. Tùy vào thời tiết ấm hay lạnh để quyết định thời điểm tuốt lá đào. Nếu thời tiết ấm thì tuốt lá muộn, nếu thời tiết lạnh thì tuốt lá sớm, thời gian tuốt lá chênh nhau khoảng 10 ngày. Như năm nay trời lạnh, bà con tập trung tuốt lá từ đầu tháng 11 âm lịch, tuốt thành 2 - 3 lần để đào ra nhiều hoa, nở bung đúng dịp đón tết. Để hoàn thành việc tuốt lá cho 400 gốc đào của gia đình trong thời gian ngắn, tôi phải thuê thêm 2 người tuốt cùng. Dù mới tuốt lá song khách hàng đã về tận vườn đặt mua, gần tết sẽ chuyển đi các tỉnh bán. Năm ngoái gia đình thu được trên 100 triệu đồng tiền bán đào, năm nay cây to hơn chắc thu nhập sẽ cao hơn.  

Tuốt lá đào phải cẩn thận, tỉ mỉ, đúng kỹ thuật để không làm ảnh hưởng đến nụ hoa.

Không chỉ trông thời tiết để tuốt lá, người trồng đào ở Minh Tân còn căn cứ vào từng loại đào để tuốt lá sớm hay muộn. Bà Vũ Thị Đĩnh, thôn Hoàng Đức cho biết: Đào bích thường tuốt lá trước, đào phai tuốt lá sau; những cây già yếu thời gian tuốt lá chậm hơn so với những cây to khỏe. Có như vậy hoa ra mới đều, nở mới đúng độ.

Là một trong những người dày dặn kinh nghiệm trồng đào tại thôn Hoàng Đức, ông Trần Văn Thắng chia sẻ: Khoảng cuối tháng 9, đầu tháng 10 (âm lịch) tôi khoanh những gốc đào thế để cây không phát triển lá nữa mà ra nhiều nụ và cũng là để sau khi cho lên chậu, đưa vào nhà, cây không bị héo, chết, các gia đình sẽ chơi được lâu hơn. Còn việc tuốt lá là để tập trung dinh dưỡng cho cây làm nụ, bảo đảm nụ hoa ra nhiều, đều, mập, hoa to, cánh dày, màu đẹp. Nếu thời tiết nồm ẩm, nụ hoa sẽ nhú to, có khả năng nở sớm thì phải hãm lại bằng cách tưới nước lạnh hoặc dùng dao khoanh một hay nhiều vòng xung quanh cành đào và thân đào để hạn chế vận chuyển dinh dưỡng nuôi cây, ức chế quá trình sinh trưởng như hãm đào lần đầu và chặt rải rác từ 10 - 12% bộ rễ quanh gốc đào. Như vậy, đào vẫn nở đúng dịp tết Nguyên đán.

Nghề nông nói chung, nghề trồng đào nói riêng phụ thuộc nhiều vào thời tiết, vì vậy dịp cuối năm, người trồng đào phải tính toán rất kỹ thời điểm thích hợp để tuốt lá, chăm sóc cho hoa nở đúng độ mới mong có mùa đào thành công bù đắp công sức chăm sóc suốt cả năm. Tuy nhiên, việc tuốt lá cũng rất cầu kỳ. Bà Trần Thị Minh, thôn Hoàng Đức cho biết: Việc tuốt lá rất nhẹ nhàng nhưng đòi hỏi nhiều kỹ thuật, tỉ mỉ, cẩn thận. Thường thì phải tuốt lá xuôi theo chiều nụ hoa nhằm bảo vệ các mắt hoa không bị tổn thương, rơi rụng. Nếu chưa thành thạo phải tuốt từng lá, không được tuốt thẳng xuống sẽ làm rụng hết nụ hoa.

Xã Minh Tân hiện có trên 400 hộ ở 5 thôn trồng đào với diện tích 66,83ha, trong đó thôn Hoàng Đức có 100% hộ trồng đào, có hộ trồng tới 1ha. Đào Minh Tân không chỉ nổi tiếng bởi hoa nở rất đẹp, đúng dịp tết, chơi được lâu mà còn nổi tiếng bởi có nhiều thế độc, lạ. Để có những cây đào với thế, dáng độc, lạ và đẹp mắt những người trồng đào ở Minh Tân phải đi “săn” những gốc đào lâu năm ở khắp các tỉnh về trồng, rồi kỳ công đốn, tỉa, ghép mắt, uốn để cuối năm bán ra thị trường. Do vậy, có nhiều cây đào đẹp, dáng độc ở Minh Tân có giá hàng chục triệu đồng.    

Cây đào được trồng ở Minh Tân hàng chục năm nay, từ lâu đã trở thành loại cây làm giàu của nhiều hộ gia đình. Trung bình mỗi héc-ta đào cho doanh thu 100 - 150 triệu đồng/năm, hộ trồng nhiều đạt 300 - 400 triệu đồng/năm. Tuy nhiên, nghề trồng đào rất vất vả, tốn nhiều công chăm sóc, vì vậy người trồng phải tâm huyết thì mới có được cây đào thế đẹp. Năm nay, từ lúc người dân tuốt lá đào, thương lái, khách hàng từ khắp các nơi đã tìm về Minh Tân tham khảo giá, chất lượng của cây và đặt mua trước để gần tết Nguyên đán mang đi các tỉnh, thành bán cho mọi người chơi tết.

Thu Hiền