Là hộ trồng đào lâu năm ở phường Hoàng Diệu (thành phố Thái Bình), ông Vũ Ðình Thăng cho biết: Nhà tôi trồng hơn 200 cây đào với nhiều loại như đào rừng, đào cây có tuổi từ 2 - 3 năm, đào thất thốn tiến vua… Mùa đông năm nay, thời tiết chỉ se lạnh, xen nắng ấm kéo dài nên dự đoán đào nở sớm nên tôi đã phải điều chỉnh chế độ chăm sóc cây cho phù hợp để đào nở hoa đúng dịp tết. Hiện nay, vườn đào của gia đình đã có nhiều khách đặt hàng, chủ yếu là khách quen, họ đến đặt sớm để chọn được cây ưng ý, sau đó chỉ cần gọi điện là chúng tôi chuyển cây đến nhà. Vườn đào của gia đình ông Nguyễn Văn Trường ở phường Hoàng Diệu cũng có hơn 170 gốc đào thế đã điểm xuyến vài bông đào phai. Ông Trường cho biết: Tôi trồng chủ yếu là giống đào Mèo và đào Pháp. Với kinh nghiệm 16 năm trồng đào, bên cạnh việc thường xuyên cập nhật tình hình thời tiết, tôi cũng phải “trông trời mà đoán nắng mưa”. Nhận thấy mùa đông năm nay ấm hơn năm ngoái nên từ giữa tháng 11 âm lịch (tức tháng 12 dương lịch), tôi mới bắt đầu tuốt lá, tỉa cành. Ðể điều chỉnh cho hoa đào không nở quá sớm, tôi chia hai đợt để tuốt lá, tỉa lộc và không tưới nước. Thời điểm hiện tại, vườn đào nhà ông Trường đã được thương lái đến đặt mua và thuê gần hết với giá trung bình từ 3 - 4 triệu đồng/cây, cây cao nhất có giá 7 - 8 triệu đồng.

Bên cạnh một số chủ vườn ở phường Hoàng Diệu do đã có kinh nghiệm lâu năm trồng đào, chủ động điều chỉnh chế độ chăm sóc, tiến hành tuốt lá muộn để hoa đào nở đúng vào dịp tết thì hiện nay đa số các vườn đào ở phường Hoàng Diệu đã bắt đầu nở. Nhiều người dự báo, nếu thời tiết cứ nắng ấm thế này, trời không trở lạnh hoa sẽ nở bung hết trước tết, thậm chí gặp mưa rào sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cây, giá bán sụt giảm. Bà Vũ Thị Ninh ở tổ 33 phường Hoàng Diệu cho biết: Do tính toán sai thời điểm tỉa lá nên hơn 200 gốc đào nhà tôi vẫn đang để lộc, không dám cắt sớm. Vì nếu cắt, thời tiết nắng ấm, hoa sẽ nở nhanh hơn, thua lỗ cầm chắc trong tay. Cũng theo bà Ninh, đào nở sớm hay muộn yếu tố chính phụ thuộc vào thời tiết, ngoài ra còn phụ thuộc vào giống và kỹ thuật chăm sóc. Nếu đào năm nay không bán được, cây có thể để sang năm sau, có điều sẽ khó khăn về vốn đầu tư và công chăm sóc bỏ ra nhiều hơn. Mặc dù đã quá trưa nhưng anh Huỳnh Văn Công, một thương lái ở thị xã Bỉm Sơn (Thanh Hóa) vẫn tranh thủ xem và chọn mua đào Hoàng Diệu. Anh Công cho biết: Những năm trước tôi thường đi thu mua cây từ các làng trồng đào ở Hà Nội, Hưng Yên nhưng năm nay do thời tiết nắng ấm nên đào ở một số nơi nở sớm, để chọn được những cây đào đẹp nở đúng dịp tết cũng khó khăn hơn. Ðược một người quen giới thiệu tới đây, tôi cố tìm mua những cây đẹp về để kịp phục vụ bà con chơi tết.

Ông Vũ Ðình Huyền, Phó Giám đốc HTX SXKD DVNN phường Hoàng Diệu cho biết: Nhiều năm nay, cây đào đã mang lại nguồn thu nhập khá cho nông dân địa phương. Riêng ở làng đào Sa Cát có gần 100 hộ dân trồng đào. Qua các năm, người trồng đào tự đúc kết cho mình những kinh nghiệm riêng. Năm nay, thời tiết ấm hơn mọi năm nên quá trình chăm sóc cho cây cũng khó hơn, vất vả hơn. Người trồng phải thường xuyên theo dõi dự báo thời tiết để điều chỉnh chế độ chăm sóc phù hợp. Các hộ tiến hành tuốt lá muộn, để cây nuôi ngọn, cuối tháng 11 âm lịch mới bấm ngọn để cây đào tập trung nuôi dưỡng lộc, nụ, nở hoa đúng vào dịp tết. Hoa đào đã nở rồi thì bà con phải hạn chế tưới nước để quá trình nở hoa chậm lại. Cùng thời điểm này, các hộ trồng đào cũng phải tiến hành đi thu mua cây mới từ các tỉnh Sơn La, Lào Cai về trồng dặm tại vườn thay thế những cây đã bán năm nay để phục vụ cho người chơi đào tết năm sau. Những năm gần đây, ngoài việc mua bán cây đơn thuần, dịch vụ cho thuê cây chơi dịp tết cũng khá phát triển vì tiết kiệm được chi phí cho người chơi cây cảnh, sau tết, chủ vườn đào sẽ đến lấy lại cây về chăm sóc. Cây đào của làng Sa Cát không chỉ đáp ứng nhu cầu của nhân dân trong tỉnh mà còn có nhiều thương lái đến thu mua mang đi phục vụ thị trường trong cả nước. Từ trồng cây đào cảnh, mỗi hộ trồng đào của làng Sa Cát bình quân thu lãi từ 100 - 500 triệu đồng mỗi năm. Năm nay, bà con mong “mưa thuận, gió hòa” để  có thêm một vụ đào bội thu.

Cùng với phường Hoàng Diệu, mỗi năm các nhà vườn ở xã Hồng Việt (Ðông Hưng) cũng cung ứng cho thị trường hàng nghìn cây đào cảnh. Hiện nay các chủ vườn đang làm mọi cách để hãm không để hoa đào nở. Chị Nguyễn Thị Ðiến ở thôn Ðông cho biết, nhà chị trồng đào đã hơn 20 năm. Bên cạnh cây con giống, vườn nhà chị có hơn 100 gốc đào cảnh. Ðể hãm hoa nở sớm, ngoài lưu ý trong khâu chăm sóc và thời điểm tỉa lá, chị dùng dao cứa một khoanh hoặc nhiều vòng lên thân, cành cây để hạn chế vận chuyển dinh dưỡng nuôi cây, ức chế quá trình sinh trưởng. Ông Nguyễn Thái Học, Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh xã Hồng Việt chia sẻ: Nhiều chủ vườn ở Hồng Việt cũng dự đoán năm nay thời tiết ấm nên tỉa lá muộn hơn mọi năm để hoa nở muộn hơn, tuy nhiên hiện nay thời tiết cứ nắng ấm thế này hoa đào đã bắt đầu nở, bà con mong muốn trời chuyển rét ngọt để đào “được mùa, được giá”.

Không chỉ ở Thái Bình mà người trồng đào ở nhiều tỉnh khu vực miền Bắc đều chung nỗi lo đào nở sớm. Trong khi đó, chất lượng hoa sẽ quyết định giá trị kinh tế của cây đào, nếu hoa đào nở trước tết đồng nghĩa với với chuyện người trồng đào sẽ thất thu. Cùng với đó, giá cả cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt là nhu cầu và điều kiện kinh tế của khách hàng. Vì vậy, người trồng đào đang mong mỏi trời sẽ chuyển rét, sức mua tăng lên, giá bán ổn định để bớt đi nỗi vất vả nhọc nhằn và yên tâm đón một cái tết ấm no.

Thanh Huyền - Thùy Dung