Đó là, bài học của tư tưởng Hồ Chí Minh về sự vận dụng nhuần nhuyễn, sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh lịch sử cụ thể của nước ta. Cách mạng Tháng Tám là minh chứng cho quan điểm: cách mạng vô sản ở một nước thuộc địa dưới sự lãnh đạo của chính đảng giai cấp công nhân và nhân dân lao động có thể giành được thắng lợi ngay cả khi cách mạng vô sản của giai cấp công nhân ở chính quốc chưa thành công.

Đó là, bài học về phát huy sức  mạnh tổng hợp, đại đoàn kết toàn dân tộc, là động lực to lớn nhất, Đảng và Bác Hồ đã khơi dậy chủ nghĩa yêu nước, lòng tự hào dân tộc để làm cuộc cách mạng vì khát vọng độc lập, tự do cho Tổ quốc, cho đồng bào. Nó góp phần chứng minh, làm sáng tỏ chân lý: Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng mà Đảng Cộng sản là người lãnh đạo, tổ chức và chính quần chúng nhân dân làm nên lịch sử. Cách mạng Tháng Tám thể hiện rõ sức mạnh của đấu tranh chính trị trong Tổng khởi nghĩa giành chính quyền (tổng số đảng viên lúc làm Cách mạng Tháng Tám cả nước chỉ có khoảng 5.000 đồng chí).

Đó là, quyết tâm chính trị, là nghệ thuật và phương pháp đấu tranh cách mạng. Cách mạng tháng Tám là kết quả của quá trình đào luyện cán bộ, xây dựng các lực lượng vũ trang, tổ chức lực lượng chính trị của quần chúng. Đây cũng là mốc son, đỉnh cao của nghệ thuật chớp thời cơ. Tranh thủ lúc thế chiến II kết thúc, phát xít Nhật bại trận, quân đồng minh chưa kịp kéo vào, chúng ta đã Tổng khởi nghĩa giành chính quyền từ tay quân Nhật. Tại Chiến khu Việt Bắc, Bác Hồ khẳng định quyết tâm: “Dù có phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải quyết giành cho bằng được độc lập, tự do”.

Bản Tuyên ngôn Độc lập mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc trong Lễ Quốc khánh 2/9/1945 tạo cơ sở pháp lý cho sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ, thể hiện khát vọng ngàn đời của đất nước, của dân tộc, soi sáng con đường mà các thế hệ người Việt Nam đang tiếp bước.

Những bài học sâu sắc của Cách mạng Tháng Tám đã được Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta kế thừa, phát huy suốt chặng đường ngót bảy thập kỷ qua.

Đó là: 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp mà kết thúc là Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Chúng ta đã làm nên thiên sử vàng báo hiệu sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân kiểu cũ, khích lệ các dân tộc bị áp bức đứng lên đấu tranh tự giải phóng.

Là 20 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, chấp nhận “cuộc đụng đầu lịch sử” với hai nhiệm vụ chiến lược: vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc vừa đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Kết tinh bài học dựng nước và giữ nước là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đánh dấu một kỷ nguyên mới; non sông thu về một mối, cả dân tộc chung tay xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước thắng lợi đã báo hiệu sự cáo chung của chủ nghĩa thực dân kiểu mới, đó cũng là sự thể hiện trí tuệ Việt Nam trong giải quyết mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kết hợp tài tình sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, chủ nghĩa quốc tế trong sáng, cao đẹp.

Đó là việc Việt Nam đổi mới, trụ vững trong lúc Liên Xô và Đông Âu tan rã, sụp đổ. Lực ta ngày càng vững, thế ta và vị thế của đất nước - dân tộc trên trường quốc tế ngày càng lớn mạnh chính là do chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng, do sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, do biết hội nhập và tranh thủ, khai thác sức mạnh của thời đại.

Ngay sau ngày Cách mạng Tháng Tám thành công, Bác Hồ đã sớm nhìn nhận, chỉ ra nguy cơ: quan liêu, tham nhũng, xa dân. Từ bài học của Cách mạng tháng Tám gần 70 năm qua, Đảng ta đã và đang tập trung cho công tác đào luyện cán bộ - cái gốc của mọi công việc, lo cho “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Tự hào về Cách mạng Tháng Tám là phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám trong công cuộc dựng nước và giữ nước ngày hôm nay để Tổ quốc - Dân tộc trường tồn, đi đến vinh quang theo mục tiêu mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.

Nguyễn Bá Côn
(Thành phố Thái Bình)