Vừa đặt chân đến Đông Thọ (Thành phố Thái Bình), chúng tôi nhận thấy  ngay một thứ mùi đặc trưng của làng nghề chế biến nông sản thực phẩm. Thứ mùi chua nồng như nồng nặc thêm dưới cái nắng  oi ả.

Làng nghề chế biến nông sản ở Đông Thọ được hình thành từ rất lâu với nghề chủ yếu là sản xuất miến dong. Trải qua thời gian, nghề làm miến dong dần chiếm được cảm tình của khách hàng và ngày càng phát triển.

Công nghệ sản xuất miến dong cũng dần được cải tiến từ sản xuất thô sơ chuyển sang sản xuất bằng máy móc hiện đại. Theo báo cáo của xã, hiện nay Đông Thọ có 22 hộ làm nghề sản xuất miến dong.

Hiện còn có trên 10 hộ làm bún và bánh đa cung cấp cho thị trường. Số lượng hộ sản xuất đông, lượng nước sử dụng hàng ngày cho việc tẩy rửa bột lớn trong khi Đông Thọ lại là vùng trũng nên việc tiêu thoát nước gặp nhiều khó khăn.

Chỉ tính riêng lượng nước thải của 22 hộ gia đình làm nghề sản xuất miến dong thì lượng nước thải ra đã là trên 100 m3/ngày. Theo tính toán, lượng sản xuất hiện nay tăng gấp 5 lần so với trước đây.

Do đó, dù trước đây các hộ sản xuất đã đầu tư xây dựng bể xử lý nước thải nhưng với lượng nước thải quá lớn thì hệ thống đó không còn phù hợp. Cùng với đó, hệ thống tiêu nước sinh hoạt từ các hộ gia đình đến các khu dân cư còn manh mún, khẩu độ thoát nước quá nhỏ không đủ tiêu úng cục bộ mỗi khi có mưa lớn.

Bên cạnh đó, các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm xây dựng trang trại, gia trại không theo quy mô, quy trình kỹ thuật, ít tính đến các yếu tố bảo vệ môi trường. Vì vậy, nước thải và khí thải từ các hộ chăn nuôi cũng góp phần ảnh hưởng xấu đến môi trường sống xung quanh.

Nước thải trong sản xuất chưa qua xử lý được xả thẳng ra kênh, ngòi gây ô nhiễm môi trường hết sức nặng nề. Lượng nước thải qua nhiều năm tích tụ đã khiến con sông dọc tuyến đường trong xã biến thành một màu đen sủi bọt hôi thối, nhất là đoạn thuộc hai thôn Đoàn Kết và Thống Nhất.

Tình trạng đó không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ con người mà còn đặt ra câu hỏi lớn về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm bởi dọc tuyến đường và cả trên mặt sông, người sản xuất đã tận dụng làm sân phơi sản phẩm.

Thực trạng trên đặt ra bài toán khá hóc búa cho chính quyền xã trong việc khắc phục ô nhiễm môi trường. Với mục tiêu từng bước nâng cao chất lượng môi trường, chú trọng bảo vệ môi trường làng nghề với việc phát triển kinh tế hộ gia đình cũng như kinh tế chung của địa phương, thời gian qua xã Đông Thọ đã thành lập ban bảo vệ môi trường với 19 thành viên tham gia.

Hàng năm, ban đã tổ chức kiểm tra, đôn đốc các  chủ hộ sản xuất thực hiện cam kết xử lý chất thải gây ô nhiễm môi trường, nhất là các hộ sản xuất bánh đa miến dong.

Công tác tuyên truyền cũng được đẩy mạnh nhằm nang cao nhận thức, ý thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường. Với môi trường làng nghề, UBND xã đã mời cán bộ của Sở khoa học công nghệ, phòng tài nguyên và môi trường về kiểm tra, tư vấn xử lý môi trường, tổ chức tập huấn công tác xử lý môi trường nước, môi trường đất cho các hộ sản xuất chế biến nông sản và thực phẩm tươi sống.

Tuy nhiên, những hoạt động này chưa đem lại hiệu quả cao, thậm chí chỉ như “muối bỏ biển” khi môi trường, nhất là môi trường nước nơi đây đang ngày một ô nhiễm nặng nề không được cải thiện.

Một khu sản xuất tập trung không nằm xen kẽ trong khu dân cư với hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn vệ sinh môi trường là giải pháp mà chính quyền, hộ sản xuất và người dân ở Đông Thọ đang mong chờ.

Thiết nghĩ, nhà nước và các ngành chức năng trên địa bàn Thành phố cần nhanh chóng vào cuộc, hỗ trợ địa phương thực hiện quy hoạch vùng sản xuất cũng như hướng dẫn về kỹ thuật xử lý nước thải để tình trạng môi trường hiện nay ở Đông Thọ được cải thiện và để làng nghề nơi đây phát triển ổn định, bền vững .

TBonline