Công tác giáo dục là nhiệm vụ rất vinh quang, rất to lớn, đòi hỏi nhiều trách nhiệm nặng nề. Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Mục đích giáo dục bây giờ là phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, đào tạo lớp người, lớp cán bộ mới cho đất nước. Chính vì lý do đó mà các thầy giáo, cô giáo cần hiểu rằng: Thầy cũng như trò, cán bộ cũng như nhân viên phải thật thà yêu nghề mình!”.

Năm học mới 2010-2011 đã bắt đầu. Các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh cùng toàn thể các bậc phụ huynh trong cả nước náo nức đón chào ngày tựu trường với niềm hy vọng sẽ có một năm học mới được đổi mới, đạt chất lượng cao. Song, nhiều người vẫn còn lo là liệu những tồn tại cố hữu bấy lâu nay của ngành giáo dục có được khắc phục? Một trong số đó là học không đi đôi với hành, học không gắn với thực tiễn và nhu cầu lao động của xã hội.

Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần phải có những con người xã hội chủ nghĩa. Vì thế, nền giáo dục mới phải đào tạo nên những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa hồng vừa chuyên!”. Người cũng chỉ rõ phương pháp để đào tạo nên những người đức - tài là: “Học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, nhà trường gắn liền với xã hội!”.

Thực tế cho thấy những năm qua ngành giáo dục đã liên tục cải cách và đổi mới phương pháp dạy - học của cả thầy và trò, song không tránh khỏi những mặt còn tồn tại như trên. Có trường học vẫn còn hiện tượng nhà trường không chú trọng việc dạy thực hành và học sinh không quan tâm đến các giờ thực hành vật lý, hoá học, sinh học, kỹ thuật nông nghiệp hay các hoạt động ngoại khoá ở các nhà trường.

Nhiều em chưa nhận thức được tầm quan trọng và lợi ích thiết thực mà giờ thực hành đem lại, nên coi đó là dịp để vui chơi và tán ngẫu. Một số trường học được trang bị phòng máy học ngoại ngữ nhưng lại bị bỏ không, hoặc sử dụng không hết chức năng gây lãng phí vì các giờ thực hành được bố trí quá ít. Tình trạng lịch học các giờ thực hành chỉ chiếm thời gian rất nhỏ trong tổng thời lượng của chương trình còn rất phổ biến.

Học thiếu thực hành là một trong những nguyên nhân dẫn tới thực trạng bức xúc hiện nay, đó là nhiều sinh viên ra trường không thể tìm được việc làm. Bởi lẽ những kiến thức đa phần là “lý thuyết suông” mà có em được trang bị trong trường học không thể để đáp ứng yêu cầu khắc khe của các nhà tuyển dụng. Giữa lý thuyết mà họ được học trong các nhà trường và thực tế công việc đòi hỏi còn quá cách xa nhau.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh nguyên tắc giáo dục là phải toàn diện và là công việc chung của gia đình, nhà trường và xã hội. Bố mẹ, các thầy cô giáo và người lớn phải cùng nhau phụ trách, trước hết là phải làm gương mẫu cho các cháu học sinh trước mọi việc. Người chỉ rõ công tác giáo dục phải gồm có: Thể dục, trí dục, mỹ dục, đức dục...

Giáo dục, phải phục vụ đường lối chính trị của Đảng và Chính phủ, phải gắn liền đời sống và sản xuất của nhân dân. Học phải đi đôi với hành, lý luận phải liên hệ với thực tiễn.

Trong việc giáo dục và học tập phải chú trọng đủ các mặt: Đạo đức cách mạng, giác ngộ XHCN, văn hoá, kỹ thuật, lao động. Bác Hồ còn khuyên các cháu không nên học gạo, học vẹt, học phải suy nghĩ, phải liên hệ với thực tế, phải có thí nghiệm và thực hành. Học với hành phải kết hợp chặt chẽ với nhau. Trong giáo dục không những phải có trí thức phổ thông, mà còn phải có đạo đức cách mạng.

Tới dự lễ khai giảng năm học 2007-2008 của Trường Dân tộc nội trú tỉnh Hà Giang, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh phát biểu nhấn mạnh: “Cần phải nỗ lực bồi dưỡng con người phát triển toàn diện, với phương châm dạy chữ, dạy nghề và dạy làm người; kết hợp chặt chẽ ba môi trường giáo dục: Nhà trường, gia đình và xã hội”. Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng từng căn dặn: “Trường đại học gắn với Viện nghiên cứu và các cơ sở kinh tế lớn. Trường dạy nghề gắn với các cơ sở sản xuất.

Trường phổ thông phải tổ chức hướng nghiệp, gắn với đời sống kinh tế xã hội ở địa phương... có chủ trương và chính sách để tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh, sinh viên được sử dụng máy vi tính và Internet trong giảng dạy, học tập và nghiên cứu”. Đồng thời, chúng ta cần quán triệt tinh thần thông điệp UNESCO về giáo dục trong thế kỷ 21: “Học để biết, học để làm, học để làm người và học để sống với nhau”.

Giáo dục là sự nghiệp vĩ đại. Chúng ta hãy cố gắng làm tốt sự nghiệp giáo dục toàn diện: Học phải đi đôi với hành. Nhà trường phải gắn liền với xã hội để sự nghiệp trồng người đơm hoa, kết trái.

Chúng ta luôn ghi sâu lời dạy của Bác: “Giáo dục nhằm đào tạo những người kế tục sự nghiệp cách mạng to lớn của Đảng và nhân dân ta, do đó các ngành, các cấp uỷ Đảng và chính quyền địa phương phải thật sự quan tâm hơn nữa đến sự nghiệp này; phải chăm sóc nhà trường về mọi mặt, đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục của ta tiến lên những bước phát triển mới...”. Có như vậy sự nghiệp giáo dục mới thực sự góp phần to lớn vào sự nghiệp CNH-HĐH đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Bạch Nhung

Số 20 Lương Tấn Thịnh, phường 7, TP Tuy Hòa