Vật tư nông nghiệp có vai trò hết sức quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp, nhất là việc phát triển nông nghiệp hàng hoá. Nhưng trên thực tế những năm qua, thị trường vật tư nông nghiệp chưa được kiểm tra, kiểm soát tích cực, nên đã xuất hiện nhiều hàng nhái, hàng kém chất lượng, quá hạn sử dụng, cây, con giống không bảo đảm chất lượng ảnh hưởng lớn tới năng suất, sản lượng và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.

Do đó, trong thời gian tới, các ngành chức năng cần kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ thị trường này để người dân yên tâm hơn khi đầu tư vào sản xuất nông nghiệp.

Mặc dù là tỉnh có thế mạnh về sản xuất nông nghiệp, nhưng thị trường vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất nông nghiệp, như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi, giống cây trồng... chưa được chú trọng kiểm tra, kiểm soát thường xuyên.

Mới đây Chi cục quản lý thị trường tỉnh thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra thị trường vật tư nông nghiệp, mới thấy rằng các mặt hàng này tỷ lệ kém chất lượng, hết hạn sử dụng, không kiểm định... còn chiếm quá cao.

Qua đó thấy rằng sự phản ánh của người dân lâu nay về chất lượng các sản phẩm vật tư nông nghiệp sử dụng ít có hiệu quả là có cơ sở thực tế. Từ đầu năm đến nay đoàn kiểm tra liên ngành và các đội quản lý thị trường ở các huyện đã kiểm tra 225 vụ, trong đó có tới 103 vụ phải xử lý.

Như vậy số cơ sở sản xuất kinh doanh đã vi phạm chiếm trên 40%. Quan trọng nhất là các cơ sở bị kiểm tra có vi phạm hầu như là các đầu mối phân phối hàng hoá cho cả một huyện, như vậy các cơ sở nhỏ lẻ không cần kiểm tra cũng ngầm hiểu là hầu như có vi phạm về chất lượng sản phẩm. Cụ thể như trong đợt kiểm tra đợt một từ ngày 8/12/ 2008 đến ngày 15/1/ 2009, tổng kiểm tra 17 vụ thì có tới 13 vụ vi phạm, nhất là lĩnh vực thuốc thú y chiếm tới 7 vụ vi phạm về sản phẩm được sản xuất không đúng công thức đăng ký.

Như vụ kiểm tra đại lý thuốc thú y và thức ăn chăn nuôi Diệp Thuý, ở tổ 8 thị trấn Đông Hưng, sản phẩm do Công ty Hùng Cường (Hà Nội) sản  xuất, sản phẩm đã vi phạm sản xuất thuốc không có tên trong danh mục. Hay Công ty cổ phần giống cây trồng Trung ương chi nhánh tại Thái Bình, đóng trên địa bàn xã Đông Hợp (Đông Hưng) đã có hành vi vi phạm về sản xuất thóc giống không có giấy chứng nhận hợp lệ của cơ sở kiểm nghiệm.

Ngay cả ở lĩnh vực nuôi tôm hiện đang là phong trào phát triển mạnh ở các xã ven biển, khi đoàn kiểm tra 2 vụ thì cả 2 vụ đều vi phạm, như vụ kiểm tra tại Trạm sản xuất tôm giống Đông Minh ( Tiền Hải), đoàn đã phát hiện 13 cặp tôm bố mẹ không có nguồn gốc, không có thủ thục kiểm dịch và 9 triệu con tôm giống không công bố tiêu chuẩn chất lượng đối với con giống thuộc danh mục buộc phải công bố chất lượng.

Trong lĩnh vực thuốc bảo vệ thực vật, đây có lẽ là điều mà nhiều người dân quan tâm và phản ánh về chất lượng thuốc trừ sâu hiện nay, tình hình sâu bệnh ngày càng bùng phát mà phun thuốc lại ít có hiệu quả. Quả thực khi đoàn kiểm tra, kết quả không khỏi ngỡ ngàng khi có tới 5/ 7 vụ kiểm tra đều vi phạm về cố tình kéo dài thời hạn sử dụng của thuốc từ 2- 8 tháng.

Nghĩa là thuốc đã hết hạn sử dụng từ vụ trước thì đến vụ sau vẫn đem bán cho người dân, hậu quả là người dân tiền thì mất, tật thì vẫn mang. Điển hình là ngày 16/3/2009, đoàn đã kiểm tra tại Xí nghiệp Đông Thái thuộc Công ty cổ phần Nicotex ( Đông Cơ- Tiền Hải), qua kiểm tra phát hiện nhãn sản phẩm hàng hoá ghi ngày sản xuất và hạn sử dụng kéo dài hơn so với ngày sản xuất và hạn sử dụng của nguyên liệu thành phẩm:  thuốc sát trùng đan 95 BTN quá 2 tháng, sát trùng đan 95 BTN loại đóng chai quá 8 tháng; Jing yang meisu 10WP quá 5 tháng.

Trên đây chỉ là những vụ việc điển hình mà đoàn kiểm tra liên ngành đã phát hiện được, trên thực tế nếu tiến hành kiểm tra ở tất cả các cơ sơ sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp thì số cơ sở vi phạm chắc không dừng ở đây.

Thực tế hiện nay, cái khó là lực lượng kiểm tra còn quá mỏng, kinh phí hạn hẹp, trình độ chuyên môn còn hạn chế, phối hợp không đồng bộ giữa các ngành nên việc kiểm tra chưa được thường xuyên. Lợi dụng việc này mà các cơ sở sản xuêët, kinh doanh không chấp hành quy định về kiểm định chất lượng, kiểm dịch, kéo dài thời hạn sử dụng so với hạn sử dụng cho phép...

Để tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh được tốt hơn và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, theo yêu cầu và kiến nghị của Chi cục quản lý thị trường tỉnh thời gian tới đoàn kiểm tra liên ngành cần xử lý dứt điểm những vụ còn tồn đọng.

Đồng thời kiến nghị với ban chỉ đạo 127/ĐP chỉ đạo cụ thể hơn nữa đối với các ngành để hoạt động kiểm tra, kiểm soát được thường xuyên, có trọng tâm, trọng điểm và xử lý kiên quyết, kịp thời những trường hợp vi phạm. Ngoài ra cần có cơ chế chính sách hỗ trợ các HTX dịch vụ nông nghiệp để vươn lên làm cơ sở nòng cốt trong hệ thống bán lẻ tại xã.

 Nguyên Bình.