Vì vậy việc một số người dân có đất thu hồi cản trở thi công thời gian qua không chỉ gây thiệt hại cho doanh nghiệp mà còn làm mất ổn định an ninh trật tự, ảnh hưởng đến cuộc sống của chính bản thân họ và các hộ dân khác.

Theo quy hoạch được duyệt, KCN Gia Lễ có quy mô diện tích 85ha, nằm trên địa giới hành chính của 5 xã là: Đông Xuân, Đông Quang, Đông Dương (huyện Đông Hưng); Đông Mỹ, Đông Thọ (thành phố). Đây là KCN đa ngành với các ngành nghề chính khuyến khích thu hút đầu tư gồm cơ khí, điện tử, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng và xuất khẩu...

Trong tổng số gần 85ha đất của KCN thì diện tích đất dành cho xây dựng nhà máy, xí nghiệp là 61,82ha, chiếm 73%; đất để trồng cây xanh tạo cảnh quan bóng mát và bảo vệ môi trường là 5,16ha, chiếm 6,1%; đất xây dựng các công trình đầu mối kỹ thuật 1,64ha, chiếm 2%; đất dành cho giao thông 4,62ha, chiếm 5,45%; còn lại là đất dịch vụ và nhà ở cho công nhân.

Việc thu hồi đất phục vụ xây dựng KCN đã ảnh hưởng tới cuộc sống của 812 hộ dân; trong đó xã Đông Xuân có 247 hộ, Đông Quang có 112 hộ, Đông Dương có 238 hộ, Đông Mỹ có 135 hộ và Đông Thọ có 80 hộ. Quá trình chi trả tiền cho các hộ dân có đất thu hồi cơ bản hoàn thành trong tháng 7 và tháng 8 năm 2007.

Hiện tại chỉ còn 12 hộ dân của xã Đông Mỹ chưa nhận tiền đền bù, hỗ trợ với diện tích 1,407ha. Nhờ việc đền bù GPMB diễn ra khá nhanh đã tạo thuận lợi cho việc đầu tư xây xựng các công trình hạ tầng kỹ thuật bảo đảm các điều kiện cho các nhà đầu tư triển khai xây dựng nhà xưởng.

Hiện tại, KCN Gia Lễ đã có 7 dự án đăng ký xin thuê đất với tổng diện tích gần 60ha, chiếm trên 90% diện tích đất dành cho công nghiệp, tổng mức vốn mà các doanh nghiệp đăng ký là 875,1 tỷ đồng; khi đi vào hoạt động, dự kiến sẽ tạo việc làm cho khoảng 5.500 lao động. Trong đó có 3 dự án đã hoàn thành xây dựng chính thức đi vào sản xuất.

Đó là Công ty TNHH phát triển Neo- Neon xin thuê 405.000m2 đất, đây là dự án chuyên sản xuất đèn led chiếu sáng và trang trí, đèn sân khấu và đèn mini truyền thống, vốn đăng ký 10 triệu USD. Hai doanh nghiệp còn lại là Công ty cổ phần dệt sợi Damsan xin thuê 60.000m2 đất và Công ty TNHH PS Vina xin thuê gần 30.000m2 đất, vốn đăng ký 80 tỷ đồng.

Mặc dù mới có 3 doanh nghiệp đi vào sản xuất nhưng dự kiến năm 2010 này đã đạt giá trị sản xuất 1.191 tỷ đồng, trong đó giá trị xuất khẩu đạt 331,5 tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 6 tỷ đồng và tạo việc làm cho gần 3.600 lao động, trong đó có 863 lao động thuộc 5 xã có đất thu hồi, chiếm 24% tổng số lao động. Chỉ riêng Công ty Neo- Neon đã thu hút 1.800 công nhân, doanh thu 6 tháng năm 2010 đạt 660 tỷ đồng; dự kiến hết năm nay công ty sẽ tăng vốn đầu tư lên 480 tỷ đồng, gấp 3 lần so với hiện nay góp phần nâng công suất lên 35.000 tấn sản phẩm đèn các loại/ năm...

Tuy nhiên, việc triển khai các dự án đầu tư tại KCN Gia Lễ thời gian qua gặp rất nhiều khó khăn do một bộ phận nhân dân có đất thu hồi tụ tập, dựng lều bạt tại công trường để cản trở các doanh nghiệp thi công. Sự cản trở của người dân đã gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp, chỉ riêng Công ty Neo- Neon còn tới 18ha đất thuộc địa giới hành chính xã Đông Dương chưa triển khai thi công được.

4 doanh nghiệp khác gồm Công ty TNHH Thịnh Phú, Công ty TNHH Thiên An, Công ty Bắc Việt và Công ty cấp nước Hoàng Diệu cũng trong tình trạng tương tự. Ngoài ra một số hạng mục hạ tầng KCN như kênh tiêu nước, tường dậu bao cũng phải dừng thi công từ tháng 6/ 2009 đến nay.

Để giải quyết vướng mắc nói trên, UBND tỉnh luôn xác định tuyên truyền, vận động là giải pháp quan trọng hàng đầu. Các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ với chính quyền các cấp và các đoàn thể chính trị- xã hội tại các xã có đất thu hồi giải thích cho từng hộ dân hiểu rõ về chính sách đền bù, hỗ trợ là đúng pháp luật. Giao UBND huyện Đông Hưng và UBND Thành phố Thái Bình chỉ đạo các tổ công tác thường xuyên bám địa bàn để nắm tính hình, xử lý các tình huống phát sinh và phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền.

Chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thu hồi đất 5% kinh doanh dịch vụ theo quy hoạch được duyệt để phân bổ sớm cho các hộ dân có đất nông nghiệp thu hồi trên 30% diện tích. Riêng xã Đông Dương do không quy hoạch được vị trí đất, UBND tỉnh chấp thuận phương án chi trả bằng tiền và chỉ đạo các ngành chức năng tính toán xây dựng khung giá đất cụ thể trình UBND tỉnh phê duyệt và thông báo công khai cho dân biết.

Giao UBND huyện Đông Hưng và UBND thành phố chỉ đạo các xã có đất thu hồi khẩn trương hoàn thành quy hoạch nông thôn mới gắn với xây dựng kết cấu hạ tầng, lập danh mục các dự án cụ thể trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để làm căn cứ cho việc ưu tiên bố trí vốn. Đến thời điểm hiện tại, chỉ riêng xã Đông Dương đã được bố trí 1 tỷ đồng xây dựng trụ sở UBND xã, 1 tỷ đồng xây dựng 2 nhà văn hoá thôn và 1 tỷ đồng xây dựng đường giao thông nông thôn đoạn từ Đông Dương sang Đông Quang...

Giao cho Ban quản lý các KCN phối hợp với Sở Công Thương và các ngành chức năng triển khai có hiệu quả dự án giải quyết việc làm cho người dân có đất thu hồi phục vụ xây dựng KCN bằng nhiều hình thức như: Ưu tiên tuyển dụng vào làm tại các nhà máy trong KCN; đào tạo nghề đi xuất khẩu lao động; đào tạo ngắn hạn tại các cơ sở dạy nghề; đào tạo nghề thủ công phục vụ phát triển các làng nghề tại chỗ và lân cận. Giám sát chặt chẽ việc thực hiện chế độ, chính sách với người lao động và vấn đề bảo đảm môi trường tại các doanh nghiệp trong KCN.

Bên cạnh các giải pháp nói trên, UBND tỉnh cũng chỉ đạo các ngành chức năng tiến hành phân loại đối tượng, kiên quyết xử lý những người cố tình gây rối, nhất là những người gây ra 2 vụ xô xát vào tháng 5 và tháng 11 năm 2010.

P.V