Cũng theo bảng xếp loại, chỉ 5 xã liên tục giữ danh hiệu chính quyền vững mạnh, đáng lo ngại có 4 xã trong 6 năm liền chưa một lần đạt. Coi trọng công tác cán bộ, chủ trương tuyển dụng cán bộ của Tiền Hải đảm bảo đúng pháp luật, lựa chọn người có năng lực thật sự và theo phương châm “việc chọn người chứ không phải người chọn việc” nhưng năng lực cán bộ, đặc biệt đối với các chức danh cán bộ nông nghiệp, cán bộ khuyến nông, chủ tịch Hội Nông dân...  có đủ đảm đương công việc không đang là câu hỏi lớn? Do chủ yếu các đối tượng tuyển dụng là người của địa phương nên chưa thể hiện được tính cạnh tranh, chưa lựa chọn được những người có chuyên môn cao... Đội ngũ cán bộ công chức xã tính đến 30/6/2012, toàn huyện có 761 người, trong đó 154 người chưa qua đào tạo chuyên môn, chiếm trên 20%. Chế độ đãi ngộ thấp, bố trí cán bộ cấp cơ sở khó nên đội ngũ này chủ yếu ở độ tuổi từ 51 trở lên, chiếm 50%, do vậy trình độ hạn chế, không mặn mà với việc học tập nâng cao trình độ. Qua khảo sát, ở một số xã còn tình trạng cán bộ làm công việc không đúng chuyên môn được đào tạo, một số chức danh chưa qua đào tạo. Một yếu tố vô cùng quan trọng trong xây dựng NTM là vai trò của cán bộ cấp thôn, hầu hết công việc diễn ra ở đây như vận động, tuyên truyền, xây dựng cơ bản, phát huy vai trò chủ thể của người dân, xây dựng các thiết chế văn hóa, huy động sức dân...

Trên địa bàn Tiền Hải có 174 thôn, tổ dân phố thì có tới 341/522 cán bộ thôn mới chỉ học THCS (65,3%). Một trưởng thôn có thể kiêm nhiệm 2 - 3 công việc nhưng chưa được đào tạo chuyên môn nên nhận thức chính trị, trình độ, năng lực còn yếu, chỉ có lòng nhiệt tình và thực tiễn hoạt động. Vũ Lăng là xã thực hiện tốt việc dồn điền đổi thửa nhưng gần Tết Nguyên đán, nhân dân kéo đến nhà chủ tịch UBND xã khiếu nại. Ban chỉ đạo NTM của xã kiểm tra lại phát hiện ra do đồng chí trưởng thôn mặc dù nhiệt huyết nhưng vì năng lực hạn chế nên đã thực hiện sai, không đúng tinh thần đề án của xã. Đã qua hai năm triển khai tuyên truyền vận động xây dựng NTM, nhưng không ít cán bộ từ xã đến thôn xóm chưa xác định được mục tiêu xuyên suốt của xây dựng NTM đó là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Họ mới chỉ dừng lại ở mức độ huyện triển khai bước nào thì thực hiện bước đó, chẳng hạn như dồn điền đổi thửa, giao thông nội đồng... có người còn nhầm dồn điền đổi thửa là một trong 19 tiêu chí. Có thể thấy, mặc dù các địa phương rất khẩn trương, tích cực xây dựng nông thôn mới nhưng tiến độ triển khai còn chậm. Nguyên nhân chủ yếu do đây là nhiệm vụ chưa có tiền lệ, trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ nhiều hạn chế nên các địa phương còn lúng túng.

Chúng tôi về An Ninh, điểm thực hiện NTM của tỉnh, được chứng kiến cường độ làm việc căng thẳng của các đồng chí lãnh đạo xã, đo đạc, khảo sát lên phương án quy hoạch, kêu gọi các nguồn lực, vận động nhân dân góp công, góp của... Chủ tịch UBND xã Phạm Ngọc Quỳnh tâm sự: “Công việc nhiều đã đành, nhưng khổ nỗi cái gì cũng mới. Anh em phải tự học, tự làm”. Nói về chậm tiến độ, Bí thư Đảng ủy xã Bùi Huệ thừa nhận: “Xây dựng nông thôn mới, khối lượng công việc quá lớn trong khi cán bộ vừa thiếu, vừa hạn chế về năng lực chuyên môn”. Theo tiêu chí 18.3 thì các tổ chức đoàn thể chính trị xã đều đạt danh hiệu loại khá trở lên, tuy nhiên lực lượng tập hợp đoàn viên, thanh niên là Đoàn Thanh niên lại chưa phát huy được vai trò trong xây dựng NTM. Nguyên nhân khách quan do thanh niên hiện nay thường thoát ly làm ăn xa, khó tập hợp... Nhưng cũng còn có nguyên nhân khác như phương thức hoạt động cuả Đoàn chưa thiết thực, thiếu kinh phí, tổ chức Đoàn chưa thực sự vào cuộc quyết liệt với nhiệt huyết và trách nhiệm đối với cuộc sống của nhân dân… Trong một lần chúng tôi dự cuộc họp Đoàn ở một xã, Bí thư Đoàn yêu cầu các đoàn viên gương mẫu và vận động gia đình thi đua phấn đấu hoàn thành 19 tiêu chí NTM, nhưng khi được hỏi cụ thể từng tiêu chí thì Bí thư lại không nắm rõ. Về vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên nông thôn, một số bí thư Đoàn xã không nắm được số lượng đoàn viên thanh niên, đi làm xa cũng như số có mặt tại địa phương. 

Xây dựng nông thôn mới là việc làm lâu dài, khó khăn nhưng hợp với lòng dân bởi người dân được thụ hưởng những thành quả mà nó mang lại. Tiền Hải coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của cả hệ thống chính trị, mọi cấp, mọi ngành và của mọi người dân. Đồng thời xác định rõ vai trò của đội ngũ cán bộ xã, thôn là quan trọng, quyết định tiến độ và hiệu quả xây dựng NTM. Mọi chủ trương, chính sách thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau có đi được vào cuộc sống hay không hầu hết phụ thuộc vào đội ngũ này. Đây cũng là một trong 19 tiêu chí cần phải đạt được trong mục tiêu xây dựng NTM. Thời gian tới cùng với tỉnh, Tiền Hải có kế hoạch đào tạo cán bộ xây dựng nông thôn mới, phấn đấu hình thành đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác này.

Bài, ảnh: Phan Lợi

Bài dự thi viết về Đề tài xây dựng Nông thôn mới