Từ Trình Phố cơ cực...

Nhân dân xã An Ninh vốn gốc Nghệ An, Thanh Hóa gồm nhiều dòng họ như Chu, Bùi, Vũ, Phạm, Phan, Nguyễn, Ngô... Tên xã cũng được đổi nhiều lần từ Trình Phả, Trình Giang đến Trình Phố gồm 3 thôn Nhất, Nhì và Trung. Nguồn sống chính của nhân dân là sản xuất nông nghiệp, đến năm 1900 xã có 1.200 mẫu ruộng Bắc Bộ, 1.000 hộ với 1.500 suất đinh. Năm được mùa năng suất đạt 85 - 100 kg/sào, còn bình thường chỉ 30 - 40 kg/sào khiến đời sống nhân dân vô cùng khó khăn. Thêm vào đó, tư liệu sản xuất chủ yếu nằm trong tay giai cấp địa chủ phong kiến. Tập đoàn đại địa chủ họ Ðinh chiếm 200 mẫu ruộng tư, 300 mẫu ruộng công.

Tập đoàn địa chủ họ Trần chiếm 100 mẫu, họ Chu 170 mẫu... Tầng lớp địa chủ phong kiến này có cơ sở kinh tế, có thế lực chính trị chia chác quyền lợi, đè nén áp bức, bóc lột dân lành. Năm 1930, mức thu tô đong 40 thùng thóc/mẫu, ruộng tốt 60 thùng/mẫu. Ðối với tô rẽ, địa chủ thường lấy một nửa sản lượng thu hoạch được (40 gánh thì thu 20 gánh). Ngoài ra còn có các loại tô phụ khác như giỗ, tết, ma chay, cưới xin... Tá điền phải nộp thóc trước, thiếu tính thành nợ chịu lãi. Lãi vay thóc tính 150% trả lãi trước (vay 150 kg thóc chỉ được nhận 100 kg, đến hạn trả 150 kg), nếu vay tiền 10 đồng chỉ được nhận 8 đồng, chưa kể các thủ đoạn cầm đồ, cầm ruộng ép giá, ép thời hạn. Chưa hết, người vay nợ còn phải chịu ơn, đến nhà địa chủ làm tạp dịch, ra luồn vào cúi, chịu hạch sách đủ điều. Người xưa có câu “Nghĩa tử là nghĩa tận”, nhưng khi nhà có tang dân Trình Phố  phải nộp các khoản theo lệ nhất, lệ hai, lệ ba.

Chẳng hạn lệ nhất gồm 2 trâu, 100 chai rượu, bánh dầy biếu toàn dân, trâu bò biếu đình trung, nộp 60 quan tiền. Số tiền trên nếu không nộp cho tiên chỉ thì không được đưa đám hoặc thiếu thì không được thổi kèn, đánh trống. Bọn địa chủ cường hào ngày càng giàu có, phát triển; đến năm 1924 có 56 địa chủ lớn, nhỏ (chiếm 5-6% số hộ) sở hữu 1.000 mẫu ruộng (chiếm 83% ruộng đất của xã). Nông dân lao động sống “kiếp trâu, ngựa” cùng cực, đau khổ, thiếu nữ 13 - 14 tuổi không có quần áo che thân... đỉnh cao là năm đói ất Dậu (1945) có tới 2.500/5.500 người bị chết đói, nhiều gia đình chết hết cả nhà, trong đó có gia đình từ 7-9 người...

...đến An Ninh anh hùng

Ngay từ trước cách mạng, An Ninh đã là cơ sở đầu tiên của Thái Bình thành lập tổ chức Hội Việt Nam cách mạng thanh niên (1927), tiền thân của Ðảng Cộng sản Việt Nam. Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, cùng với nhân dân cả nước, dưới sự lãnh đạo của Ðảng, nhân dân An Ninh đã có nhiều đóng góp sức người, sức của. Chỉ tính riêng kháng chiến chống Mỹ, xã có 1.700 thanh niên vào Nam chiến đấu; 258 người hy sinh; 80 thương, bệnh binh. Hiện xã có 75 cán bộ lão thành cách mạng, 20 bà mẹ được phong tặng danh hiệu cao quý Mẹ Việt Namon> anh hùng.

Ngay từ khi Ðảng khởi xướng công cuộc đổi mới, An Ninh đã xác định phát triển kinh tế với phương châm “huy động sức dân để lo cho dân”. Chủ trương đúng đắn, nhân dân đoàn kết giúp nhau bằng nhiều hình thức cho vay không lấy lãi, giúp chuyển đổi mô hình sản xuất... Các tổ chức đoàn thể tín chấp giúp hội viên, đoàn viên vay ngân hàng hàng chục tỷ đồng tiền vốn ưu đãi. Ðặc biệt là dân trí, nông dân An Ninh đã tiếp thu nhanh tư duy kinh tế thị trường của Ðảng vào sản xuất - kinh doanh thực sự mang lại hiệu quả. Sản xuất nông nghiệp liên tục thắng lợi  giúp từng bước cải thiện đời sống người dân, toàn xã không còn hộ đói, tỷ lệ hộ nghèo dưới bình quân chung của huyện.

Cơ sở hạ tầng (đường, trường, trạm y tế, trụ sở UBND xã, HTX) đảm bảo yêu cầu. Chủ tịch UBND xã Phạm Ngọc Quỳnh cho biết, tổng giá trị sản xuất hàng năm đạt gần 75 tỷ đồng, tăng trưởng kinh tế hơn 13,5%/năm, thu nhập bình quân 13 triệu đồng/ người/ năm, 86% hộ gia đình đạt chuẩn văn hóa. Vinh dự cũng là trách nhiệm nặng nề cho An Ninh khi được tỉnh chọn làm điểm xây dựng nông thôn mới. Ðến nay xã đã đạt 11/19 tiêu chí, phát huy truyền thống cách mạng của một xã anh hùng, toàn Ðảng bộ và nhân dân đang nỗ lực phấn đấu khắc phục khó khăn hoàn thành đúng theo lộ trình.

Sau dồn điền đổi thửa thành công, xã tiếp tục đổi mới cơ cấu cây trồng, phấn đấu đưa năng suất lúa lên 135 tạ/ ha/ năm, có từ 45% diện tích trở lên cấy các giống chất lượng cao và quy  vùng sản xuất nông nghiệp hàng hoá, tạo giá trị sản xuất đến 2015 đạt 95 triệu đồng/ ha/ năm. Ðầu tư cho thủy lợi, cải tạo đất, đưa hệ số sử dụng đất  2,34 lần/ năm nhằm tăng thu nhập và tạo việc làm tại chỗ cho hộ nông dân. Cùng với đó,  An Ninh tiếp tục củng cố lại các dịch vụ nông nghiệp theo hướng giảm các đầu mối, phấn đấu lãi từ 30 triệu đồng/năm  trở lên, không còn lỗ trong các khâu dịch vụ.

Những ngày tháng 8, nông dân toàn xã đang hăng say chăm sóc lúa mùa, cây màu hè thu trên chính mảnh đất mà họ là chủ. Những thửa ruộng không còn manh mún, tưới tiêu thuận tiện, phương tiện cơ giới được đưa vào giải phóng sức người, tăng thu nhập. Các cơ chế hỗ trợ như hỗ trợ giống lúa, giống cây vụ đông, thuốc bảo vệ thực vật, hỗ trợ mua máy đa năng... được tỉnh, huyện quan tâm kịp thời. Thụ hưởng  những thành quả do chính mình xây dựng dưới sự chỉ đạo, điều hành của Ðảng và Nhà nước, người dân An Ninh càng ghi nhớ đến cuộc Cách mạng tháng Tám đã đổi đời cho họ, ghi nhớ công lao trời biển của Ðảng vĩ đại, của Bác kính yêu đã đem lại cho họ cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc.

Bài, ảnh: Phan Lợi