Thụy Trình là xã điểm xây dựng NTM của tỉnh, theo kế hoạch đến hết năm 2013 hoàn thành 19 tiêu chí nhưng hiện nay địa phương đang gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện tiêu chí giao thông. Toàn xã có 2,39 km đường liên xã, 3,047 km đường trục xã, 2,738 km đường trục thôn, 10,779 km đường ngõ xóm. Hầu hết các tuyến đường đã được chỉnh trang, láng nhựa, bê tông hóa, đổ xỉ bảo đảm không lầy lội về mùa mưa, tuy nhiên chưa bảo đảm bề rộng mặt đường, chưa có vỉa hè. Ðường giao thông trục chính nội đồng mới có 4,2 km/12,04 km được bê tông hóa.

Năm 2011, Thụy Trình đã đầu tư nâng cấp, mở rộng hơn 2,2 km đường giao thông với kinh phí gần 4 tỷ đồng. Theo kế hoạch, trong 2 năm 2012-2013, xã tiếp tục nâng cấp, mở rộng toàn bộ hệ thống đường giao thông với chiều dài gần 30 km với tổng nguồn vốn đầu tư 40,435 tỷ đồng. Theo Quyết định 09, tỉnh, huyện hỗ trợ 26,605 tỷ đồng, còn lại ngân sách xã và huy động nhân dân đóng góp. Tuy nhiên sức dân có hạn, hiện nay địa phương chưa biết lấy tiền ở đâu để thực hiện, chưa kể nhiều công trình hạ tầng khác cũng cần vốn đầu tư. Xã Thụy Lương có 18,9 km đường trục xã, liên xã, trục thôn, ngõ xóm đã được rải đá láng nhựa, bê tông hóa, đổ xỉ nhưng đều không đạt tiêu chuẩn bề rộng. Các trục đường xã xây dựng hơn 20 năm nay phần lớn đã xuống cấp.

Chủ tịch UBND xã Lê Ngọc Tài cho biết: “Theo kế hoạch đến năm 2015, Thụy Lương sẽ hoàn thành 19 tiêu chí xây dựng NTM với kinh phí khoảng 100 tỷ đồng, riêng tiêu chí giao thông cần 44,290 tỷ đồng. Khó về vốn là một chuyện, nhưng nan giải hơn là các tuyến đường trục xã, ngõ xóm hiện bề mặt hẹp, nhà ở dân cư xây kiên cố ngay sát lề đường rất khó để mở rộng“.

Khó khăn về tiêu chí số 2 là thực trạng chung của tất cả các xã ở Thái Thụy khi thực hiện xây dựng NTM. Hầu hết các tuyến đường trục xã, thôn, xóm đều làm từ đầu những năm 90 của thế kỷ trước bằng nhiều chất liệu: đá láng nhựa, bê tông, bê tông gạch, ghép gạch, xỉ gạch… đến nay đã xuống cấp. Thậm chí, một số tuyến đường thôn, xóm hiện vẫn là đường đất. Thời gian qua, các địa phương đã tích cực đầu tư làm đường giao thông nhưng thực tế vẫn theo kiểu tự phát, có tiền đến đâu thì làm đến đó, không theo chuẩn chung. Nguồn kinh phí sự nghiệp giao thông của huyện rất hạn hẹp, chỉ đủ phục vụ cho việc duy tu bảo dưỡng, sửa chữa những hư hỏng nhỏ. Hiện tại, phần lớn bề rộng mặt đường trục xã chỉ đạt từ 1,5 đến 3m, nhiều nơi không có lề đường, rãnh thoát nước. Ðường trục thôn, xóm có nơi bề rộng chỉ đạt từ 1 đến 2 m. Tỷ lệ đường giao thông nội đồng được cứng hoá rất thấp, hầu hết là đường đất. Nhu cầu kinh phí huy động để đầu tư xây dựng các tuyến đường giao thông theo tiêu chí NTM ở Thái Thụy rất lớn, trung bình mỗi xã từ 30 đến 50 tỷ đồng.

Hầu hết các xã chỉ trông vào nguồn bán đất để lấy tiền đầu tư nhưng không phải chỗ nào cũng có thể quy hoạch bán được; việc huy động vốn đối ứng trong dân cũng rất khó khăn bởi thu nhập của hầu hết nông dân từ nông nghiệp rất thấp. Trong khi ngoài tiêu chí giao thông, xã nào cũng phải huy động kinh phí đối ứng, công lao động đầu tư xây dựng nhiều công trình khác như: nhà văn hóa, hệ thống thủy lợi…. Ðó là chưa tính đến việc: khi làm đường giao thông, mở rộng mặt đường theo tiêu chuẩn kỹ thuật nhiều đoạn phải giải phóng mặt bằng, rất nhiều người dân sẽ phải phá dỡ công trình, hiến đất, góp công nếu cấp ủy, chính quyền không làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để tạo sự đồng thuận thì cũng khó có thể thực hiện được.

Khối lượng công việc lớn, nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước có hạn, huy động nguồn lực huy động trong dân cũng không dễ…. trong khi việc phải hoàn thành mục tiêu đạt chuẩn về giao thông đúng thời hạn cũng đang tạo áp lực lớn cho các địa phương. Tuy nhiên, khó không có nghĩa là không làm được. Minh chứng là thời gian qua, nhiều xã trong tỉnh đã vận động dân phá dỡ công trình, góp đất, góp tiền, góp công làm nên những con đường to rộng. Vì vậy, Thái Thụy cần tập trung chỉ đạo, hỗ trợ các xã xây dựng lộ trình đầu tư cụ thể để thực hiện tiêu chí số 2 về giao thông, không nên chủ quan nóng vội hay nản chí. Những tuyến đường nào không thể mở rộng bề mặt đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét, điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện thực tiễn. Huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, tích cực tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức của người dân về xây dựng NTM, tạo sự đồng thuận của bà con cùng chung sức thực hiện, chắc chắn Thái Thụy sẽ hoàn thành được mục tiêu đề ra.

Nguyễn Hình