Trong nông nghiệp, để đẩy mạnh phát triển sản xuất phải tích cực ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ, đưa cơ giới hóa vào sản xuất, quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy hoạch giao thông thủy lợi nội đồng đồng bộ đáp ứng yêu cầu của sản xuất. Thực trạng ruộng đất bị chia cắt manh mún ở các xã của Tiền Hải gây khó khăn cho quá trình canh tác của nông dân và công tác quản lý điều hành của xã. Vì vậy Tiền Hải xác định dồn điền đổi thửa (DĐĐT) là yêu cầu tất yếu. Kết thúc DĐĐT, Tiền Hải được Sở Tài nguyên và Môi trường khen thưởng thành tích dẫn đầu các huyện trong năm 2012.

Để có được kết quả trên, Tiền Hải đã thành lập tổ công tác DĐĐT; xây dựng kế hoạch triển khai, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên trong tổ công tác; phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức 3 lớp tập huấn cho cán bộ xã, thôn, tổ công tác của huyện, các ngành có liên quan ở huyện. Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Ban Dân vận Huyện ủy, Đài Phát thanh huyện, đài truyền thanh các xã, thị trấn phối hợp với tổ công tác của huyện thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn về các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên và tình hình tổ chức thực hiện ở các xã. Tại các xã, hàng chục cuộc họp lớn, nhỏ được triển khai từ Đảng ủy, chính quyền, các thôn và phổ biến đến từng hộ gia đình để tạo sự đồng thuận, tìm ra hướng đi và biện pháp huy động mọi nguồn lực trong nhân dân. Chủ trương chung trong toàn huyện coi DĐĐT là khâu đột phá trong xây dựng nông thôn mới (NTM); do vậy các cấp ủy đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể và cán bộ, đảng viên phải coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, tập trung dồn tâm, dồn trí tổ chức thực hiện thắng lợi.  Các xã căn cứ vào thực trạng kinh tế, xã hội, đặc điểm văn hóa, phong tục... để xây dựng phương án cho phù hợp, đạt hiệu quả cao và bảo đảm đúng hướng dẫn của tỉnh, của huyện.

Trước vụ xuân 2013, 100% các xã của huyện đã hoàn thành DĐĐT với bình quân 1,51 thửa/hộ. Trước DĐĐT, xã có số thửa ruộng bình quân trên hộ lớn nhất là Nam Hà (4,2 thửa/hộ), Đông Xuyên (4 thửa/hộ); những xã ít nhất là Nam Cường (1,5 thửa/hộ), Nam Phú (1,8 thửa/hộ). Sau  DĐĐT, xã có số thửa nhiều nhất là An Ninh và Tây An 1,9 thửa/hộ, xã ít nhất là Tây Giang, Nam Cường chỉ còn bình quân 1 thửa/hộ. Ngoài việc đạt mục tiêu phấn đấu theo Quyết định 214 của UBND tỉnh đã đề ra, nhiều xã đã giảm đáng kể số thửa như Đông Hoàng giảm 5.305 thửa, Đông Xuyên giảm 4.210 thửa, Đông Lâm giảm 3.669 thửa...

Song hành với DĐĐT, các xã đều đồng loạt ra quân chỉnh trang đồng ruộng, làm giao thông thủy lợi nội đồng, hình thành các vùng sản xuất tập trung. Cùng với đó, diện tích đất công ích đã được dồn đổi tập trung theo vùng. Thông tỏ xây dựng NTM là để người dân có cuộc sống tốt hơn cả về vật chất lẫn tinh thần, nhân dân Tiền Hải tình nguyện thực hiện và trở thành phong trào hưởng ứng rầm rộ. Nhà nhà, người người góp công, góp của để xây dựng giao thông thủy lợi nội đồng. Tổng diện tích đất các hộ dân đóng góp xây dựng giao thông, thủy lợi nội đồng lên tới 482,8 ha, bình quân các hộ đóng góp khoảng 18m²/sào. Trong hai năm (năm 2011, 2012), toàn huyện thực hiện  khối lượng đào đắp 2.041.000 m³ với kinh phí thực hiện hơn 51 tỷ đồng.

Ngoài thành công trong DĐĐT, Tiền Hải còn được cái lớn nữa, đó là đoàn kết nhân dân, củng cố niềm tin của người dân đối với Đảng. Chúng tôi đã về xã Nam Thắng, một xã do nhiều nguyên nhân nên có thời kỳ tình hình tương đối phức tạp, thậm chí việc tổ chức đại hội xã viên cũng gặp rất nhiều khó khăn. Bước vào  xây dựng NTM, Đảng bộ và nhân dân trở thành một khối đoàn kết thống nhất, do vậy mặc dù triển khai sau rất nhiều xã của huyện nhưng Nam Thắng lại là một trong những xã về đích DĐĐT sớm. Hết năm 2011, Nam Thắng đã hoàn thành DĐĐT với 1.370 hộ còn 1 thửa, 432 hộ 2 thửa, bình quân toàn xã 1,07 thửa/hộ. Điều đáng ghi nhận là trong 16.700 ngày công (giá trị trên 1,1 tỷ đồng) có hơn 80% do nhân dân trực tiếp tham gia lao động, chỉ  20% góp tiền với mức 102.000đ/sào. Máy làm đất thay trâu cày; máy gặt đập loại bỏ liềm, hái; những đường bờ vùng thuận tiện vận chuyển nông sản; cơ giới hóa đã giải phóng sức người, giảm chi phí, tăng thu nhập... Đời sống vật chất, tinh thần được nâng lên, người dân nơi đây như "say" với nông thôn mới. 

Nhìn lại thành công trong DĐĐT, Tiền Hải đã đánh giá và rút ra một số bài học kinh nghiệm cho những bước tiếp theo trong xây dựng NTM.  Trước hết, yếu tố hàng đầu là sự quyết tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp. Trong đó từng cán bộ, đảng viên, nhất là các đồng chí cấp ủy thôn, trưởng thôn phải nhiệt tình, lăn lộn bám cơ sở, sát phong trào. Nêu cao tinh thần đầu tàu, gương mẫu, tích cực tuyên truyền, vận động, tạo được sự đồng thuận cao, làm sao để người dân hiểu rõ xây dựng NTM là công việc của nông dân, vì lợi ích lâu dài của chính nông dân. Cùng với tuân thủ và bám sát các văn bản chỉ đạo của tỉnh, huyện, cần vận dụng một cách phù hợp nhất với thực tiễn của địa phương. Việc tiến hành khẩn trương nhưng phải chuẩn bị rất chu đáo mọi điều kiện, tránh nôn nóng, bệnh thành tích. Trong đầu tư xây dựng, phải phát huy trí tuệ tập thể, trí tuệ của nhân dân, bảo đảm các công trình thực sự hiệu quả, cân đối nguồn vốn, tránh nợ công. Tăng cường tập huấn, cử cán bộ theo dõi giúp đỡ cho các cơ sở thôn, bởi đây là nơi tổ chức thực hiện thắng lợi mọi chủ trương, đường lối của Đảng. Cùng với nâng cao năng lực, trình độ của người đứng đầu cấp thôn (bí thư và trưởng thôn), cần có cơ chế đãi ngộ tương xứng cho họ, bởi những con người này hiểu từng hoàn cảnh gia đình, từng con người trong thôn; họ nắm chắc đặc điểm, tình hình nên thuận lợi trong việc tập hợp nhân dân tổ chức thực hiện xây dựng NTM.

    Bài, ảnh: Phan Lợi