Một trong hai cơ sở sản xuất kinh doanh đóng trên địa bàn xã là Công ty Quang Minh  hưa đạt tiêu chuẩn môi trường, còn để nước thải bẩn và mùi hôi, gây ô nhiễm môi trường xung quanh. Cả 9 thôn tuy đã tổ chức tổng vệ sinh đường làng, ngõ xóm vào ngày 24 hàng tháng, nhưng nhân dân tham gia còn hạn chế. Nước sinh hoạt hàng ngày của dân  chủ yếu sử dụng các nguồn nước mưa, nước giếng khơi, giếng khoan và nước ở các sông nhỏ nên chưa đạt chuẩn vệ sinh.

Đáp ứng nhu cầu cấp thiết về sử dụng nước sạch, bảo đảm sức khỏe lâu dài cho dân, cuối năm 2011, công trình Nhà máy nước của 5 xã đặt tại thôn Đại An, xã Tự Tân được khởi công xây dựng. Đầu tháng 4/2013, Nhà máy nước sạch đã vận hành thử và cung cấp cho  hàng chục nghìn dân của các xã: Tự Tân, Tân Lập, Hòa Bình, Tam Quang…

Nhằm đạt chuẩn về tiêu chí môi trường, Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới của Tự Tân  yêu cầu các thôn lắp đặt cống thông ao, không để tình trạng ao tù nước đọng. Nước thải ở Trạm Y tế xã qua hệ thống bể phốt xử lý, kiên quyết không cho chảy trực tiếp ra ao hồ, sông ngòi. Công ty Quang Minh phải lắp đặt bể xử lý nước thải đúng quy cách, doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng phải có hệ thống xử lý khói. Xã quy hoạch hai bãi chôn rác, quy mô 2 ha. 9 thôn thành lập 9 tổ thu gom rác thải, được trang bị xe thu gom rác.

Việc thu phí xử lý rác thải, có thôn thu mỗi hộ 10.000 đồng/tháng, có thôn thu mỗi khẩu 2.000 đồng/tháng. Đều đặn các ngày 5, 10, 15, 20, 25, 30 hàng tháng, tổ thu gom rác đến các gia đình thu rác lên xe đem ra bãi rác đổ. Xã quy định: bãi rác được chia làm nhiều ô nhỏ, đổ rác thải đầy các ô, sử dụng chế phẩm sinh học để giảm mùi hôi và tăng nhanh độ phân hủy của rác. Khi ô rác đã đầy thì lấp lại và trồng cây xanh lên trên. Từ ngày có đội thu gom rác, dân không phải tự xử lý rác tại nhà như trước nữa. Môi trường nông thôn được cải thiện rõ rệt.

Toàn xã có 3 nghĩa địa ở La Điền, Mả Trồng (Phú Lễ)  và nghĩa địa Họ Giáo, tổng diện tích 48.500 m2. Ngay sau khi triển khai xây dựng nông thôn mới, UBND xã đã  hoàn thiện quy chế quản lý nghĩa địa, các nghĩa địa được quy hoạch thành 2 khu: khu hung táng và khu cát táng. Diện tích sử dụng cho mỗi mộ hung táng không quá 5 m2; mộ cát táng không quá 3 m2. Mỗi nghĩa địa bố trí 2 quản trang, kinh phí do dân góp và có sự hỗ trợ từ ngân sách xã. Quản trang có nhiệm vụ hướng dẫn đào huyệt  thẳng hàng, đúng hướng. Khi cát táng, quản trang yêu cầu gia chủ san lấp huyệt hung táng, trả lại mặt bằng cho nghĩa địa. Quản trang lập sơ đồ mộ chí và hướng dẫn các gia đình xây mộ đúng quy định của địa phương. Việc thực hiện quy chế xử lý rác thải ở Tự Tân đã có chuyển biến tích cực, thực hiện quy chế quản lý nghĩa địa ở đây cũng đang đi dần vào nền nếp.

Môi trường xã Tự Tân hôm nay đã đổi mới hoàn toàn. Tiếp tục thực hiện tiêu chí số 17 về môi trường trong xây dựng nông thôn mới, sau khi hoàn thiện đường giao thông nông thôn, để khôi phục lại những hàng cây xanh ở  hai bên đường trục mới của xã và quanh “Ao cá Bác Hồ”, Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới đã lập kế hoạch trồng các loại cây phù hợp với tổng kinh phí dự toán trên 200 triệu đồng. Tự Tân đang thực hiện mục tiêu xanh hóa, trong lành môi trường làng quê.

Cao Bá Khoát

(Tự Tân, Vũ Thư)