Sau thời gian triển khai thực hiện xây dựng NTM, bộ mặt nông thôn nơi đây đã có nhiều đổi khác. Sản xuất nông nghiệp không còn manh mún, đồng ruộng được chỉnh trang, quy vùng sản xuất trồng cây chuyên màu: khoai tây, ớt, ngô ngọt… Tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm luôn ở mức cao, thu nhập bình quân đầu người hiện đạt 22,6 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo còn 2,94%, là một trong những xã được Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội tặng bằng khen trong nỗ lực giảm nghèo (2011).

Ðến với đích NTM, An Khê còn vướng tiêu chí số 5 về trường học với việc cần bổ sung phòng học cho cả 3 cấp: mầm non, tiểu học, trung học cơ sở; tiêu chí số 16 về văn hóa với 3/8 thôn được công nhận thôn văn hóa. Nói về hai tiêu chí còn lại trong xây dựng NTM của địa phương, ông Ngô Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã An Khê cho biết: trường học và văn hóa là hai trong số những tiêu chí khó, cần sự đồng thuận và quyết tâm cao của cấp ủy, chính quyền và toàn thể nhân dân.

Trong tiến trình xây dựng NTM, bên cạnh việc phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo thì việc xây dựng đời sống văn hóa có vai trò quan trọng. Nông thôn mới không thể thiếu con người mới. Ðể NTM thực sự bền vững thì đi đôi với phát triển kinh tế cần chú trọng tới phát triển văn hóa. Chúng tôi về An Khê những ngày cuối tháng 3 âm lịch, đúng vào dịp diễn ra lễ hội làng Lộng Khê (làng Nhống), một trong những lễ hội lớn của vùng, còn lưu giữ được nhiều giá trị văn hóa độc đáo như: múa bát dật, đốt cây đình liệu…

Bên cạnh việc phục dựng, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, Ðảng bộ, chính quyền xã cũng tập trung công tác tuyên truyền, vận động để thay đổi nhận thức, nếp nghĩ của người dân về một số tư tưởng lạc hậu, nổi bật là quan niệm trọng nam khinh nữ, nguyên nhân chính dẫn tới việc gia tăng tỷ lệ sinh con thứ 3. Ðây cũng chính là tồn tại trong quá trình thực hiện tiêu chí văn hóa của xã.

Ðể giải quyết vấn đề này, An Khê đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Ðảng ủy xã đã ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác dân số, triển khai tới toàn thể cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Cán bộ dân số kết hợp với cộng tác viên dân số, ban chi ủy các thôn thường xuyên rà soát, nắm bắt, tuyên truyền vận động đến từng hộ gia đình, trong đó tập trung vào các đối tượng sinh con một bề. Ngoài ra, xã cũng trích một phần kinh phí khen thưởng, khích lệ cho các thôn đạt thôn văn hóa 10 triệu đồng, thôn không có người sinh con thứ 3 trở lên được 30 triệu đồng, tiểu ban vận động của thôn đó 5 triệu đồng…

Nhờ những phương thức tuyên truyền kịp thời, đúng đối tượng nên chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình được người dân hiểu, tự giác thực hiện, tỷ lệ sinh và sinh con thứ 3 giảm. Phấn đấu trong năm 2014, 6/8 thôn của xã đạt thôn văn hóa.

Với tiêu chí số 5, để bổ sung 18 phòng học, phòng chức năng ở 3 cấp mầm non, tiểu học, trung học cơ sở cần nguồn kinh phí lớn. Nhằm khoan sức dân, cùng với sự hỗ trợ của tỉnh, An Khê đã huy động các nguồn vốn, khai thác tối đa các nguồn thu từ ngân sách địa phương để hoàn thiện. Ðích đến NTM đã cận kề, cùng với việc hoàn thành 19 tiêu chí, vấn đề quan tâm nhất với An Khê hiện nay là làm sao nâng cao hơn nữa thu nhập, mức sống cho người dân.

Năm 2014, Ðảng bộ, chính quyền xã đặt mục tiêu nâng cao mức thu nhập của người dân lên 25 triệu đồng/người/năm, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 10,5% so với năm 2013, giảm dần tỷ trọng nông nghiệp trong cơ cấu kinh tế. Ðể làm được điều đó, An Khê đã đề ra các giải pháp cụ thể: tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; áp dụng các biện pháp thâm canh chuyển giao khoa học kỹ thuật, đưa các cây, con có giá trị cao vào sản xuất; tạo mọi điều kiện cho phát triển nông nghiệp hàng hóa…

Hành trình về đích NTM không còn xa, việc giữ vững 19 tiêu chí cũng là trăn trở với địa phương, nhất là với những tiêu chí động ít cần kinh phí. Hiện nay, An Khê đang tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với xây dựng NTM, cùng với đó là xây dựng và nhân rộng các mô hình điểm…

Lưu Ngần