Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh, nền kinh tế Thái Thụy đã có nhiều khởi sắc, đời sống của người dân ngày càng được nâng lên. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng đáng báo động. Chất thải trong sinh hoạt, sản xuất kinh doanh, chế biến, chăn nuôi… chưa qua xử lý vẫn xả thẳng ra môi trường. Ngay những xã được coi là thuần nông thì ô nhiễm môi trường cũng là vấn đề bức xúc. Khi thu hoạch lúa, bà con đốt rơm rạ tại ruộng, khói bốc lên mù mịt gây ô nhiễm môi trường. Khi phun thuốc bảo vệ thực vật, một số bà con vứt bừa bãi bao bì chứa thuốc gây ô nhiễm nguồn nước và không khí. Đứng trước tình trạng đó, tiêu chí về môi trường trong xây dựng NTM được huyện Thái Thụy đặc biệt quan tâm. Trước đó, Huyện ủy Thái Thụy đã xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 41 của Bộ Chính trị và Chỉ thị số 21 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác bảo vệ môi trường (BVMT) trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, các tầng lớp nhân dân trong công tác BVMT. Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp cùng các phòng, ban, đoàn thể huyện, các xã thực hiện lồng ghép nội dung BVMT trong các hội nghị, lớp tập huấn, buổi sinh hoạt khu dân cư; đồng thời tổ chức nhiều hoạt động thiết thực hưởng ứng ngày Môi trường thế giới, Giờ trái đất, Tuần lễ quốc gia về Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn, Chiến dịch làm cho thế giới sạch hơn như: ra quân dọn vệ sinh môi trường tại khu dân cư, bãi biển, khơi thông dòng chảy, trồng cây xanh, đặc biệt tại các xã ven biển. Nhiều phong trào, mô hình về BVMT được duy trì có hiệu quả như: vệ sinh môi trường đường làng, ngõ xóm vào ngày 24 hàng tháng, phong trào “5 không, 3 sạch” do hội phụ nữ làm nòng cốt; ngày thứ Bảy tình nguyện, Chủ nhật xanh của đoàn thanh niên; xanh - sạch - đẹp trong các trường học... góp phần nâng cao ý thức của người dân trong công tác BVMT. Nhờ đó mà chất lượng môi trường khu vực nông thôn ngày càng được cải thiện.

Khi đời sống của người dân ngày càng nâng cao thì lượng rác thải cũng phát sinh ngày càng nhiều, trong khi quỹ đất không tăng. Hơn nữa ý thức BVMT của các đơn vị, doanh nghiệp, người dân chưa cao. Một bộ phận người dân thiếu ý thức đã “tiếp tay” cho ô nhiễm môi trường khi vứt rác bừa bãi. Rác thải do người dân vứt hai bên lề đường, xuống các dòng sông, ao hồ, mương máng, mỗi khi mưa xuống nắng lên, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân. Tại nhiều địa phương rác thải trở thành vấn nạn, gây bức xúc trong nhân dân. Vì vậy, một trong những giải pháp giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường từ rác thải, đồng thời giảm thể tích, khối lượng rác, tiết kiệm đất so với quy hoạch bãi chôn lấp là đầu tư lò đốt rác, đặc biệt là áp dụng mô hình lò đốt rác liên xã. Năm 2015, huyện Thái Thụy triển khai thí điểm mô hình lò đốt rác thải sinh hoạt liên xã: Thái Xuyên, Thái Tân, Mỹ Lộc đặt tại xã Thái Xuyên. Khu xử lý rác thải hoàn thành và đi vào hoạt động từ tháng 6/2015, công suất 700 - 1.000kg/giờ, vận hành 7 ngày/tuần. Lượng rác thải phát sinh tại các xã khoảng 10 tấn/ngày. Ngoài tổ vệ sinh môi trường tại thôn, các xã hợp đồng với 1 hộ gia đình đứng ra thu gom, đầu tư xe ô tô chở về khu xử lý, 2 lần/tuần. Rác thải sau khi chuyển về khu xử lý được công nhân phân loại, hong phơi và đốt, chiếm 70%, còn lại chôn lấp. Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thì khu xử lý rác thải sinh hoạt theo công nghệ lò đốt liên xã tiết kiệm được quỹ đất, kinh phí đầu tư xây dựng, cơ bản xử lý triệt để lượng rác thải phát sinh. Tuy nhiên công suất lò đốt không đúng theo thực tế nên khi thời tiết mưa ẩm, những ngày lễ tết lượng rác thải tăng thì lò đốt quá tải, rác thải tồn dư lớn. Hơn nữa, sự cộng đồng trách nhiệm của các địa phương chưa cao. Xã Thái Xuyên chịu trách nhiệm toàn bộ về công tác xử lý, giải quyết các vướng mắc trong quá trình vận hành. Mặc dù còn một số hạn chế cần tiếp tục hoàn thiện xong mô hình này đã phát huy hiệu quả, phù hợp với thực tiễn địa phương, hạn chế ô nhiễm môi trường, góp phần xây dựng môi trường nông thôn trong sạch nên cần được duy trì và nhân rộng.

Giải quyết vấn đề môi trường không phải làm một lần, một đợt là xong mà là công việc thường xuyên, liên tục. Vì vậy, cùng với ngân sách hỗ trợ của Nhà nước, cần có sự vào cuộc của toàn xã hội, đặc biệt là ý thức trách nhiệm của mỗi người dân trong việc BVMT. Thực hiện tốt tiêu chí này, không chỉ môi trường sống ở nông thôn được nâng lên mà còn mang lại nhiều thay đổi, khởi sắc cho diện mạo ở các vùng quê.

Minh Nguyệt