Trở lại Thụy Văn ( Thái Thụy) một ngày tháng Tám, tôi thực sự ngỡ ngàng trước sự đổi thay của làng quê nơi đây. Khu vực trung tâm chợ Dành, người buôn, kẻ bán tấp nập. Đường làng, ngõ xóm được bê tông hoá khang trang, sạch đẹp. Khắp các cánh đồng phủ kín một màu xanh của cây lúa đang chuẩn bị làm đòng, hứa hẹn một vụ mùa bội thu. Những chuyển biến tích cực trong phát triển KT-XH của địa phương những năm qua cộng thêm việc triển khai đồng bộ các giải pháp sẽ tạo tiền đề để Thụy Văn xây dựng thành công mô hình nông thôn mới trong tương lai gần.

Là miền quê anh hùng, người dân cần cù, chịu khó, những năm qua Thụy Văn luôn tích cực vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển ngành nghề, thương mại - dịch vụ nên bộ mặt nông thôn nơi đây đã có nhiều khởi sắc.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm (2006-2010) đạt 12,3%. Trong đó, tỷ trọng nông nghiệp giảm còn 37,9%, tỷ trọng các ngành CN-TTCN-XDCB Thương mại dịch vụ chiếm 62,1% trong cơ cấu kinh tế. Địa phương cũng đã huy động tối đa sức dân để  đầu tư xây dựng nhiều công trình phúc lợi như: trường mầm non, trạm y tế, trụ sở làm việc UBND xã- HTX dịch vụ nông nghiệp, nâng cấp trục đường  và rãnh thoát nước khu vực chợ Dành, cứng hoá kênh mương ở một số thôn, láng nhựa một số đoạn đường. Các thôn làng còn tự đứng ra tổ chức nhân dân bê tông hoá gần 7km đường khuyến nông, hơn 5,3 km đường thôn xóm trị giá tiền vật liệu gần 1,2 tỷ đồng và hàng ngàn công lao động, trong đó, UBND xã và HTX chỉ hỗ trợ 10% tiền vật liệu xây dựng. Tính chung, tổng giá trị xây dựng cơ bản toàn xã 5 năm (2006-2010)  đạt 5,293 tỷ đồng, trong đó cấp trên hỗ trợ 1,281 tỷ đồng, nguồn còn lại của ngân sách xã và huy động nhân dân đóng góp. 

Đến nay, 100% đường thôn, ngõ xóm ở Thụy Văn được cứng hoá bê tông chắc bền, 3 trường mầm non, tiểu học, THCS và trạm y tế xã đều đạt chuẩn. Các thôn đều có nhà văn hoá khang trang, sạch đẹp  phục vụ nhu cầu sinh hoạt cộng đồng của người dân. Tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm còn 7,7%. Đảng bộ, chính quyền xã nhiều năm liên tục đạt danh hiệu TSVM.

Bí thư Đảng uỷ xã Vũ Hữu Tiếp khẳng định: Chính những thành tựu trong phát triển kinh tế- xã hội của địa phương những năm qua là cơ sở quan trọng, động lực giúp Thụy Văn bắt tay vào xây dựng nông thôn mới hôm nay. Xác định nhân tố quyết định xây dựng thành công mô hình chính là người dân, từ cuối năm 2009 đến nay, bên cạnh việc tập trung hoàn chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn mới, xã đã huy động các ban, ngành, đoàn thể, cơ sở thôn vào cuộc đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức  tạo sự chuyển biến nhận thức trong nhân dân để bà con cùng chung tay, góp sức thực hiện.

Đi một vòng qua các thôn làng, điều trước tiên chúng tôi cảm nhận được không khí xây dựng nông thôn mới nơi đây đang diễn ra sôi nổi từng ngày. anh Vũ Hữu Nghị, trưởng thôn I ( làng Hoành Sơn) chia sẻ : “ Khi nghe các phương tiện truyền thông, xã phổ biến về chương trình xây dựng nông thôn mới, người dân trong làng rất phấn khởi. Không trông chờ sự đầu tư của Nhà nước, vừa qua bà con trong thôn đã tự nguyện góp công, góp của cứng hoá 500m máng tiêu giữa làng trị giá 600 triệu đồng. Nhiều hộ tự nguyện dỡ bỏ công trình trị giá hàng chục triệu đồng để máng được thi công thuận lợi”. Không chỉ có làng Hoành Sơn, nhân dân toàn  xã đã góp mỗi khẩu 40 ngàn đồng cùng với nguồn hỗ trợ của Nhà nước xây dựng một đơn nguyên trường Tiểu học trị giá gần 5 tỷ đồng tạo điều kiện để con em mình được học trong trường lớp  thoáng mát, sạch đẹp. Xã đang tiếp tục huy động sức dân đóng góp tiền, công lao động, hiến đất  chuẩn bị làm đoạn đường nối từ đường 65 của huyện vào trung tâm xã.

Thời điểm này, Thụy Văn đã hoàn thành quy hoạch chung xây dựng nông thôn mới, bắt tay vào triển khai thực hiện quy hoạch chi tiết giao thông, thủy lợi nội đồng, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện dồn điền đổi thửa vào cuối năm nay. Toàn xã quyết tâm dồn đổi ruộng mỗi hộ chỉ còn 1 đến 2 thửa, quy vùng sản xuất,  tạo điều kiện đưa cơ giới hoá vào đồng ruộng.

Được biết, mặc dù đã đạt được những kết quả bước đầu nhưng nếu so sánh với bộ 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, Thụy Văn mới đạt được 8 tiêu chí. Trong quá trình thực hiện ở địa phương đã nảy sinh nhiều khó khăn, vướng mắc. Ví như: đến nay đường giao thông nông thôn trong toàn xã huy động sức dân cứng hoá 100%, nhưng phần lớn nhỏ hẹp, không đạt chuẩn bề rộng theo tiêu chí. Dù người dân đồng tình ủng hộ, sẵn sàng hiến đất, nhưng thực tế có nhiều nhà sát đường thì khó có thể vận động bà con "phá nhà ở" để mở rộng đường.

Cách đây gần 10 năm, xã đã hỗ trợ mỗi thôn từ 10 đến 40 triệu đồng để xây dựng nhà văn hoá thôn, nhưng nay chỉ có duy nhất 1 nhà văn hoá đạt chuẩn, số còn lại chỉ cận chuẩn. Hay như khâu dồn điền đổi thửa, nhân dân đều đồng thuận với phương án 1 đến 2 thửa/hộ, sẵn sàng góp ruộng đất quy hoạch xây dựng hạ tầng các công trình phúc lợi.

Tuy nhiên, với hơn 300 ha đồng đất như ở Thụy Văn nếu chỉ đào đắp hệ thống giao thông đã mất hàng triệu m3 đất và để hoàn thiện chỉnh trang được ruộng đồng ước tính phải chi khoảng 3 tỷ đồng, nguồn hỗ trợ của Nhà nước chỉ có một phần, còn lại do nhân dân đóng góp.

Trong điều kiện hiện nay, lao động nông nghiệp bị thiếu hụt, huy động sức dân có hạn. anh Tiếp chia sẻ: “Dù biết sẽ có nhiều khó khăn, thách thức, nhưng trước viễn cảnh nông thôn mới văn minh, hiện đại, người dân có cuộc sống sung túc, Thụy Văn cũng không còn sự lựa chọn nào khác là phải vào cuộc với quyết tâm cao, huy động mọi nguồn lực để tìm cách giải quyết, tăng cường công tác dân vận, tạo sự đồng thuận của mọi người dân địa phương”.

Bài, ảnh: Nguyễn Hình