Tuy nhiên, để nông thôn trở thành vùng quê đáng sống, cần phải có thời gian, nguồn kinh phí và sự đồng lòng của người dân.

* Thay đổi thói quen sản xuất

Trang trại Sơn Thủy Hà tại H.Cẩm Mỹ là trang trại chăn nuôi bò có quy mô lớn vào loại nhất tỉnh. Lúc cao điểm, trang trại này có số bò lên đến 30 ngàn con nên việc xử lý chất thải, hạn chế gây ô nhiễm đến người dân xung quanh là yêu cầu quan trọng phải đặt ra.

Ông Nguyễn Văn Lý, quản lý trang trại, cho biết lúc cao điểm trang trại có 25-30 ngàn con bò, tiêu thụ
400-500 tấn thức ăn/ngày nên phát sinh lượng chất thải lớn. Để đảm bảo môi trường sống tốt cho bò, công ty đã đầu tư 20 tỷ đồng làm nhà máy sản xuất phân bón vi sinh. Chất thải được thu gom, xử lý mùi hôi, ủ hoai rồi đóng bao và bán cho các cơ sở sản xuất phân bón và nông dân trồng trọt trên địa bàn.

Ngoài ra, công ty còn khử mùi hôi bằng men vi sinh và vôi bột. Nhờ cách làm này, môi trường sinh hoạt của 150 công nhân ăn ở tại trang trại và người dân xung quanh cũng như môi trường sống của bò ít bị ảnh hưởng, công ty cũng có thêm nguồn thu từ bán chất thải.

Những năm qua, tại cánh đồng lớn trồng lúa và bắp ở xã Xuân Tiến (H.Xuân Lộc), tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật giảm hẳn.

Thành viên HTX Thương mại dịch vụ nông nghiệp Xuân Tiến Nguyễn Duy Hưng chia sẻ, theo hướng dẫn của HTX và cán bộ nông nghiệp huyện, ông chuyển sang trồng lúa theo quy trình sạch, sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật cùng loại với các hộ nông dân khác. Vỏ bao bì thu gom bỏ vào các bể chứa chất thải. Trước thu hoạch 3 tuần, không dùng phân, thuốc bảo vệ thực vật. Mặc dù chưa có chứng nhận về gạo sạch nhưng sản phẩm luôn bán được giá cao hơn các loại gạo khác.

Bí thư kiêm Trưởng ấp Nông Doanh (xã Xuân Định, H.Xuân Lộc) Nguyễn Ngọc Kỳ cho hay, lúc trước người dân trồng sầu riêng theo kinh nghiệm và thói quen. Nhưng từ khi thực hiện đề án Xây dựng H.Xuân Lộc đạt chuẩn NTM kiểu mẫu theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững giai đoạn 2018-2025 của huyện, các vườn kiểu mẫu, vườn sinh thái, vườn sản xuất theo tiêu chí VietGAP hình thành. Nhờ đó, sầu riêng Xuân Định tiêu thụ thuận lợi, giá cao. Tình trạng một hộ xịt thuốc bảo vệ thực vật, 5-7 hộ chịu mùi hôi đã giảm.

* Cần sự đồng lòng của nhân dân

Trồng trọt, chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường là tình trạng phổ biến trong sản xuất nông nghiệp. Nhưng tình trạng này đang từng bước được cải thiện nhờ các mô hình chăn nuôi khép kín, an toàn sinh học, sản xuất nông nghiệp theo hướng sạch.

Phó chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Lê Hữu Thiện chia sẻ, để từng bước cải thiện cảnh quan môi trường vùng nông thôn, năm 2026, Hội Nông dân tỉnh và Sở TN-MT đã ký kết chương trình liên tịch giai đoạn 2016-2020. Sở TN-MT hỗ trợ tập huấn nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường trong trồng trọt, chăn nuôi cho hội viên nông dân; tổ chức lễ phát động thu gom và lắp đặt bể chứa bao bì thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y tại các vùng sản xuất nông nghiệp, hỗ trợ các địa phương thực hiện tiêu chí môi trường trong bộ tiêu chí NTM của tỉnh.

Mặc dù có nhiều cải thiện nhưng tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học trong trồng trọt vẫn còn, cùng với đó là xả thải từ cơ sở chăn nuôi, sản xuất tiểu thủ công nghiệp ở nông thôn chưa được xử lý triệt để.

Giai đoạn 2021-2025, Hội Nông dân tỉnh và Sở TN-MT tiếp tục ký chương trình liên tịch Phối hợp chủ động hành động bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu phục vụ phát triển bền vững kinh tế - xã hội tỉnh. Chương trình đặt mục tiêu quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất, nước gắn với bảo vệ môi trường. Phổ biến, nhân rộng các mô hình sản xuất ít gây hại đến môi trường, nông dân. Đề cao trách nhiệm bảo vệ môi trường của cá nhân, tổ chức và cộng đồng trong sản xuất và sinh hoạt.

Theo đánh giá của Sở TN-MT, cảnh quan môi trường là tiêu chí khó thực hiện trong bộ tiêu chí xây dựng NTM nên các đơn vị, địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của mỗi người dân về bảo vệ môi trường. Cần duy trì thường xuyên hoạt động thu gom và xử lý chất thải các loại, trồng cây xanh cải tạo cảnh quan. Việc làm này cần phải có thời gian, nguồn kinh phí và sự đồng tình của nhân dân.

Theo baodongnai.com.vn