Thứ 6, 26/04/2024, 14:44[GMT+7]

Chống lạm thu tại trường học: Hiểu đúng, làm đúng, công khai, minh bạch Kỳ 1: Lạm thu do chính ban đại diện cha mẹ học sinh

Thứ 4, 19/10/2022 | 08:31:41
3,192 lượt xem
Lạm thu trong trường học không còn là chuyện mới mỗi khi bước vào năm học. Để giảm áp lực tài chính cho phụ huynh học sinh, những năm gần đây, thay vì thu các khoản cùng lúc, nhiều trường trong tỉnh đã giãn các khoản thu, chia các khoản thu theo từng đợt. Tuy nhiên, không ít trường mới giãn thu mà không giảm thu. Lạm thu vẫn là câu chuyện “bình mới rượu cũ”.

Tiết học của học sinh Trường Tiểu học Kỳ Bá (thành phố Thái Bình).

Đầu năm học, câu chuyện về các khoản thu lại được bàn tán sôi nổi trong phụ huynh học sinh. Dù đã có quy định cụ thể về những khoản ban đại diện cha mẹ học sinh (thường gọi là hội phụ huynh) được phép thu và không được phép thu nhưng ban đại diện cha mẹ học sinh ở nhiều lớp, nhiều trường học vẫn đề ra các khoản thu khiến phụ huynh bức xúc.

“Bắc loa” kêu gọi đóng góp

Sau khi bước vào năm học mới được 2 tuần, Báo Thái Bình liên tiếp nhận được phản ánh, thậm chí cả đơn thư kiến nghị của phụ huynh học sinh về thực hiện một số khoản thu đầu năm học quá cao tại một số trường học trên địa bàn tỉnh, trong đó đặc biệt là việc thu quỹ hội phụ huynh. 

Chị L.T.V, phường Kỳ Bá (thành phố Thái Bình) chia sẻ: Con tôi hiện đang học lớp 3, Trường Tiểu học Kỳ Bá. Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, ngoài các khoản đóng góp do cô giáo chủ nhiệm thông báo gồm: nước uống, cơ sở vật chất bán trú, chăm sóc bán trú, tiền ăn bán trú, bảo hiểm y tế theo quy định thì hội phụ huynh học sinh lớp đứng ra kêu gọi đóng thêm: tiền mua ti vi (300.000 đồng/học sinh), quỹ hội phụ huynh lớp (300.000 đồng/học sinh/kỳ), quỹ hội phụ huynh trường 120.000 đồng/học sinh... Như vậy, mỗi học sinh sẽ đóng 720.000 đồng cho riêng hội phụ huynh, số tiền hội phụ huynh học sinh lớp đứng ra kêu gọi đóng góp cao hơn nhiều so với các khoản thu của trường. Đối với quỹ hội phụ huynh trường và lớp, một phụ huynh trong ban đại diện cha mẹ học sinh lớp tại Trường Tiểu học Kỳ Bá cho biết nguồn tài chính này sẽ dùng để khen thưởng học sinh của lớp, tặng quà tri ân thầy cô dịp lễ, tết... Việc đóng và tổ chức các hoạt động khen thưởng, tri ân đã thành thông lệ nhiều năm nay.

Một phụ huynh khác là anh V.V.D phản ánh: Tôi có con hiện đang học lớp 10, Trường THPT Chu Văn An. Các khoản thu đầu năm học gồm: học phí 200.000 đồng/kỳ, quỹ lớp 280.000 đồng/học sinh, quỹ trường 550.000 đồng/học sinh, học phí 200.000 đồng/học sinh/kỳ, bảo hiểm thân thể 200.000 đồng/học sinh, vệ sinh 100.000 đồng/học sinh, phô tô tài liệu 200.000 đồng/học sinh. Ngoài ra còn kêu gọi phụ huynh chúng tôi ủng hộ tiền để tổ chức lễ kỷ niệm 50 năm thành lập trường, lắp điều hòa... Theo anh V.V.D, việc huy động tài trợ hoàn toàn khác, không thể nằm trong nội dung cuộc họp đầu năm vì các khoản đóng góp đầu năm chỉ phục vụ cho việc học của các cháu.

Tương tự, anh T.X.H, phường Bồ Xuyên (thành phố Thái Bình) cũng phản ánh về tình trạng lạm thu do chính ban đại diện cha mẹ học sinh lớp tại Trường Tiểu học Lý Tự Trọng đề ra. Cụ thể, anh T.X.H tỏ ra bức xúc với các khoản thu đầu năm như: ti vi (500.000 đồng/học sinh), quỹ hội phụ huynh lớp (300.000 đồng/học sinh/kỳ), quỹ hội phụ huynh trường (100.000 đồng/học sinh/kỳ)... Ngoài ra còn tiền lắp điều hòa, mua cây nước nóng lạnh...

Nhà trường lên tiếng

Theo phản ánh của phụ huynh học sinh, phóng viên Báo Thái Bình đã có những buổi làm việc trực tiếp với ban giám hiệu và ban đại diện cha mẹ học sinh của những trường học trên. 

Trao đổi với phóng viên, cô giáo Đặng Thị Vui, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Kỳ Bá cho biết: Nhà trường không có chủ trương xã hội hóa giáo dục trong năm nay và nếu có cũng sẽ thực hiện theo đúng Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT, ngày 3/8/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Nhà trường đã nắm bắt tình hình thực hiện các khoản thu của ban đại diện cha mẹ học sinh tại các lớp và yêu cầu giáo viên chủ nhiệm tất cả các lớp quán triệt đến ban đại diện cha mẹ học sinh tạm dừng và trả lại toàn bộ số tiền đã thu không đúng của phụ huynh học sinh. Trao đổi với phóng viên là vậy nhưng sau 1 tuần làm việc, qua tìm hiểu tình hình thực tế, ban đại diện cha mẹ học sinh nhiều lớp tại Trường Tiểu học Kỳ Bá vẫn tổ chức thu 300.000 đồng/học sinh để lắp ti vi.

Tại Trường Tiểu học Lý Tự Trọng, thầy giáo Nguyễn Thiện Lợi, Hiệu trưởng nhà trường thông tin: Đối với nội dung nhà trường huy động xã hội hóa mua ti vi như phụ huynh phản ánh, nhà trường hiện đã lắp 4 chiếc tại 4 phòng học của lớp 3; bên cạnh đó, nhà trường cũng vừa xã hội hóa từ một doanh nghiệp thêm 4 chiếc ti vi và dự kiến lắp tại các lớp thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018. Qua nắm bắt, phụ huynh học sinh lớp 1 có nguyện vọng muốn ủng hộ nhà trường lắp ti vi tại lớp học, tuy nhiên nhà trường chưa đồng thuận bởi không đúng với Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT và Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT, ngày 22/11/2011 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành điều lệ ban đại diện cha mẹ học sinh. Về quỹ hội phụ huynh, một số lớp thu đến 300.000 đồng/học sinh. 

Theo thầy giáo Nguyễn Thiện Lợi, số tiền như thế là quá cao, nhà trường sẽ chấn chỉnh và có hướng dẫn phù hợp đối với ban đại diện cha mẹ học sinh của những lớp trên. Hiện Trường Tiểu học Lý Tự Trọng là trường đầu tiên ở thành phố thí điểm thực hiện thanh toán điện tử không dùng tiền mặt. Năm học này, Trường chưa tổ chức thu trong tháng 9 mà thực hiện thu trong tháng 10 sau khi phụ huynh đã thống nhất các khoản thu. Việc tổ chức thu cũng không dồn theo năm học hay học kỳ mà phụ huynh sẽ nộp vào tài khoản nhà trường theo từng tháng để chia sẻ khó khăn với phụ huynh sau 3 năm đại dịch Covid-19.

Với Trường THPT Chu Văn An, qua làm việc với phóng viên, thầy giáo Hoàng Trung Quân, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Hiện Trường đang chờ văn bản hướng dẫn của các cấp, các ngành về việc thu học phí nên khoản thu này chúng tôi chưa triển khai. Phụ huynh có nhu cầu thì mua bảo hiểm thân thể cho con, nhà trường không ép buộc. Nhà trường cũng không thực hiện thu tiền vệ sinh, phô tô tài liệu. Đối với quỹ hội phụ huynh, từ trước đến nay nhà trường hướng dẫn ban đại diện cha mẹ học sinh lớp thu tối đa 200.000 đồng/học sinh, trong đó trích một khoản nhỏ để phục vụ hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh trường. 

Thầy giáo Hoàng Trung Quân khẳng định, không có việc nhà trường hay ban đại diện cha mẹ học sinh kêu gọi lắp điều hòa và đóng quỹ ban đại diện cha mẹ học sinh trường 550.000 đồng/học sinh. Năm nay kỷ niệm 50 năm thành lập trường nhưng nhà trường chỉ kêu gọi cựu học sinh, các tổ chức, cá nhân hỗ trợ các hoạt động, không ép buộc phụ huynh học sinh phải đóng góp bất kỳ khoản nào để nhà trường tổ chức lễ kỷ niệm. Tuy nhiên, trong chương trình có hoạt động cắm trại, vì vậy có thể ban đại diện cha mẹ học sinh một số lớp xây dựng kế hoạch và đứng ra kêu gọi đóng góp. Nhà trường sẽ tổ chức cuộc họp giữa Ban Giám hiệu, giáo viên chủ nhiệm và trưởng ban đại diện cha mẹ học sinh của 33 lớp để quán triệt, hướng dẫn và chấn chỉnh các khoản thu của ban đại diện cha mẹ học sinh.

Để vấn đề được khách quan, phóng viên đã liên hệ trực tiếp với đại diện cha mẹ học sinh của các trường học trên. Tất cả đều cho biết ban đại diện cha mẹ học sinh lớp tự đứng ra kêu gọi đóng góp, quản lý và chi theo kế hoạch của lớp; một số khoản thu phụ huynh phản ánh đến cơ quan báo chí không đúng bởi thực tế không có những khoản thu đó. Qua thực tế trên rất cần sự hướng dẫn, giám sát của ban giám hiệu các trường đối với ban đại diện cha mẹ học sinh khi xây dựng kế hoạch thực hiện các khoản thu.

Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT quy định những khoản ban đại diện cha mẹ học sinh không được phép thu gồm:
Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường.
Trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh.
Vệ sinh lớp học, vệ sinh trường.
Khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường.
Mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường.
Hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục.
Sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường.


(còn nữa)
Nhóm phóng viên