Bài 5: Vào cuộc từ nhiều phía

Mặc dù đã rất nỗ lực trong khâu sản xuất song tính chất, mức độ nguy hiểm của các đối tượng kinh doanh hàng kém chất lượng vẫn rình rập trên mọi nẻo đường, trong các nhà hàng, cửa hàng kinh doanh... đòi hỏi sự vào cuộc tích cực của các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh.

Chỉ đạo kịp thời

Ông Nguyễn Hoàng Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389/ĐP) cho biết: Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rất quyết liệt công tác bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) đã dấy lên một “cuộc cách mạng” trong cả nước đấu tranh với thực phẩm bẩn. Về phía tỉnh cũng đã quan tâm chỉ đạo các cấp, các ngành, Ban Chỉ đạo liên ngành an toàn thực phẩm (ATTP) tỉnh căn cứ chức năng, nhiệm vụ được phân công chủ động triển khai công tác kiểm tra vệ sinh ATTP trên địa bàn tỉnh, thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành, mở đợt cao điểm kiểm tra trong dịp tết Nguyên đán và tháng hành động vệ sinh ATTP. Được phân công quản lý hoạt động kinh doanh các loại rượu, bia, nước giải khát, sữa chế biến, dầu thực vật, sản phẩm chế biến bột, tinh bột, bánh mứt kẹo, Sở Công Thương đã chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) xây dựng kế hoạch phối hợp với các ngành chức năng tổ chức kiểm tra, xử lý trong lĩnh vực vệ sinh ATTP, đồng thời cử cán bộ tham gia đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra các nhà hàng, bếp ăn tập thể và các mặt hàng rau, củ, quả, thịt, các quầy buôn bán, chợ, đại lý lớn để xử lý các hành vi vi phạm.

Ðiều tra trinh sát nhanh gọn

Ông Nguyễn Thái Hùng, Đội trưởng Đội QLTT huyện Thái Thụy cho biết: Ngoài kiểm tra 3 đợt/năm theo chuyên đề, Đội còn kiểm tra đột xuất các cơ sở có dấu hiệu vi phạm ATVSTP. Tuy nhiên, cái khó trong việc kiểm tra ở lĩnh vực này là các đối tượng rất tinh vi. Điển hình như mặt hàng mì chính giả, các đối tượng thường chia nhỏ số lượng hàng, đi chào hàng trước sau đó mới giao hàng nên khi lực lượng chức năng tới kiểm tra thì chỉ có vài gói, số lượng không đáng kể, mức xử phạt nhẹ không đủ sức răn đe. Phía người bán hàng không hợp tác, coi như không biết đó là hàng giả. Để bắt được những vụ như vậy, Đội đã phải điều tra trinh sát, theo dõi thời gian đi lại của đối tượng kéo dài hàng tuần, thậm chí hàng tháng, đồng thời mời công ty chính hãng của sản phẩm về giám định. Tuy nhiên, các đối tượng thường tập trung chủ yếu ở các xã vùng sâu vùng xa nên đã gây khó khăn cho công tác điều tra trinh sát.

Còn ở Đội QLTT thành phố Thái Bình, để bắt được những vụ buôn bán vi phạm ATVSTP cũng không hề đơn giản. Điển hình như vừa qua Đội kiểm tra mặt hàng bột chiên giòn nhãn hiệu đồng xu tại chợ Bo. Sau khi điều tra trinh sát, phát hiện dấu hiệu vi phạm, Đội đã ập vào cửa hàng trong lúc các đối tượng đang vận chuyển nhưng ngay lập tức các đối tượng đã chống lại, thách thức và chuyển hết số hàng quay ngược lại xe. Chỉ sau khi gọi cho cảnh sát 113, lực lượng QLTT mới tịch thu được hàng hóa, lấy mẫu đi giám định ở Viện Sở hữu trí tuệ về dấu hiệu vi phạm. Ngay sau khi có kết quả giám định, sản phẩm này đã không còn lưu thông trên thị trường Thái Bình. Ông Nguyễn Văn Nghiên, Phó Chi cục trưởng Chi cục QLTT cho biết: Hàng năm, các đội QLTT đều tổ chức ký cam kết với các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn không kinh doanh hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm ATVSTP, đồng thời tổ chức thanh tra, kiểm tra, chỉ ra những tồn tại, yếu kém đề nghị các đơn vị sửa chữa, khắc phục. Cùng với đó là việc tổ chức tập huấn kiến thức ATVSTP cho hàng trăm học viên. Tuy nhiên, việc kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, thực phẩm không an toàn còn phụ thuộc nhiều vào đạo đức, văn hóa kinh doanh của mỗi người.

Những con số khiêm tốn

Phó Giám đốc Sở Công Thương, Chi cục trưởng Chi cục QLTT Trần Xuân Nhuệ cho rằng: Các vụ việc bị phát hiện, xử lý chưa tương xứng với diễn biến của thị trường hiện nay. Lực lượng QLTT chưa phát hiện được những vụ việc lớn, trong khi hoạt động kinh doanh, buôn bán chưa bảo đảm điều kiện ATVSTP vẫn xảy ra bởi thực chất lực lượng QLTT mới chỉ kiểm tra, kiểm soát về bề rộng chứ chưa đi vào chiều sâu. Năm 2015, Chi cục kiểm tra 395 vụ, xử lý 151 vụ vi phạm, xử phạt vi phạm hành chính 167 triệu đồng, tịch thu một số loại hàng hóa hết hạn sử dụng như 17 gói bột đậu xanh hòa tan, 20 gói bột đậu đen hòa tan, 40 hộp sữa tươi tiệt trùng loại 180ml; 110 lọ sữa Ensure nước loại 237ml... 5 tháng đầu năm 2016, Chi cục kiểm tra 344 vụ, xử lý 102 vụ vi phạm, xử phạt vi phạm hành chính hơn 144 triệu đồng, phát hiện và tịch thu 8 hộp sữa Physiolac Mom hết hạn sử dụng loại 400gram, 238 gói mì chính giả nhãn hiệu Ajinomoto, 296 miếng dán hình nhập lậu, 529 bao thuốc lá nhập lậu...

(còn nữa)

Nhóm phóng viên