Gọi là bãi rác tự phát nhưng nó đã tồn tại nhiều tháng qua. 

Ông Phạm Văn Nhàn, Bí thư Chi bộ thôn Lãng Ðông cho biết: Do thôn không có tổ thu gom rác thải và không có bãi tập kết xử lý rác nên thời gian qua, bà con trong thôn (chủ yếu là khu xóm Nam) tiện tay vứt rác ra ven đường 457. Không riêng người dân thôn Lãng Ðông, nhiều bà con thôn Thuyền Ðịnh cũng xả rác tại nơi này khiến cho đoạn đường dài gần 200m nhanh chóng trở thành một bãi rác khổng lồ gây ô nhiễm trầm trọng môi trường không khí và nước sông. Dẫu biết việc xả rác bừa bãi ảnh hưởng tới sức khỏe con người, nhưng người dân của hai thôn này cũng không biết phải đổ rác ở đâu. 

Ông Nhàn cho biết thêm: Không chỉ vứt rác ra ven đường, nhiều hộ dân còn thẳng tay ném rác xuống cống Lãng và sông Bơi ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp của 8 thôn trong xã.

Tại các cuộc tiếp xúc cử tri với đại biểu HÐND xã, nhân dân hai thôn: Thuyền Ðịnh và Lãng Ðông nhiều lần kiến nghị xã sớm thành lập tổ thu gom rác và quy hoạch bãi rác tập trung, xử lý dứt điểm bãi rác tự phát. Cấp ủy, chính quyền xã Trà Giang đã tích cực vào cuộc; tuy nhiên, kết quả không được như mong muốn. 

Ông Trần Văn Ðạng, Chủ tịch UBND xã Trà Giang cho biết: Chúng tôi nhiều lần chỉ đạo cán bộ, nhân dân hai thôn và xã hỗ trợ máy móc san ủi, xử lý bãi rác tự phát; song chỉ được một thời gian, rác lại ngập ven đường. Nguyên nhân là do ý thức của người dân còn thấp và việc kiểm tra, quản lý của xã chưa được thường xuyên.

Nguyên nhân phát sinh bãi rác tự phát ở Trà Giang là thôn Lãng Ðông không có tổ thu gom rác, thôn Thuyền Ðịnh có tổ thu gom rác nhưng hoạt động cầm chừng. Theo tìm hiểu của chúng tôi, tiền công cho thu gom rác còn thấp. Với định mức thu từ 4.000 - 6.000 đồng/hộ/tháng, xã hỗ trợ 200.000 đồng/thôn thì trung bình mỗi nhân viên thu gom rác được hưởng từ 400.000 - 500.000 đồng/tháng, nếu chia ngày công lao động thực được 66.000 - 83.000 đồng/người/ngày công. Ðồng công thấp cộng với công việc độc hại và việc vận chuyển rác đến bãi rác tập trung của xã xa khiến cho nhân viên thu gom rác không thiết tha với công việc. 

Ông Phạm Văn Nhàn, Bí thư Chi bộ thôn Lãng Ðông chia sẻ: Quãng đường từ thôn đến rãi rác tập trung của xã dài hơn 3,5km; đường vào bãi rác khó đi và mức thu nhập thấp nên việc tìm người tham gia tổ thu gom rác rất khó. Thời gian qua, để hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường và phát sinh bãi rác thải tự phát, vì trách nhiệm với cộng đồng, đích thân Bí thư Chi bộ thôn và Trưởng thôn phải đi thu gom rác cho bà con trong thôn.

Khi chúng tôi đến Trà Giang, địa phương đang huy động nhân lực khẩn trương san gạt, làm đường vào bãi rác tập trung ngoài bãi sông Trà Lý. Tuy nhiên, do thiếu kinh phí nên xã chỉ đổ bê tông được khoảng 20m từ mặt đê xuống; còn gần 100m tới bãi rác, đường nhỏ, mấp mô gây rất nhiều khó khăn cho việc vận chuyển rác đến nơi xử lý chôn lấp. Quan sát bãi rác tập trung của xã rộng khoảng hơn 1.000m² hiện chưa có tường, bờ bao. Với lượng rác nhân dân toàn xã thải ra khoảng 72m³/tháng, bãi rác này khả năng sẽ sớm quá tải và rác sẽ tràn xuống sông Trà Lý là điều khó tránh khỏi.

Ông Trần Văn Ðạng, Chủ tịch UBND xã Trà Giang cho biết: Ðể không còn tình trạng phát sinh bãi rác tự phát, bảo vệ môi trường có hiệu quả, thời gian tới, cùng với đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân không vứt rác bừa bãi, địa phương đã phân công lực lượng an ninh thường xuyên kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm; nghiên cứu cơ chế tiền công phù hợp khuyến khích người thu gom rác; trang bị phương tiện, bảo hộ lao động cho các tổ thu gom rác. Ðặc biệt, Trà Giang mong muốn sớm xây dựng được lò đốt rác để xử lý triệt để, góp phần bảo vệ môi trường bền vững.

Ðường ra bãi rác tập trung xã Trà Giang nhỏ, gập ghềnh khó đi và vương đầy rác. 

Bãi rác không bờ, tường bao rác tràn xuống lấp sông Trà Lý.

Xã Trà Giang huy động máy móc xử lý bãi rác thải tự phát.

Hà Thanh