Trong kinh Phật từng coi tham lam - sân giận - ngu si là bộ ba “tam độc” và là nguyên nhân gây ra mọi khổ đau, bất hạnh mà chúng ta phải chịu đựng.

Khổ đau bất hạnh cũng chính là hệ quả của một căn bệnh tâm thần trầm kha nhất, khó chữa nhất và nó cũng đeo đuổi ta dai dẳng nhất.

Tham - sân - si đều bắt đầu từ ở cái đầu của chúng ta mà sinh ra và cũng chính bộ ba “tam độc” này đã làm cho ta đau đầu, thậm chí đau cả lục phủ ngũ tạng, mất ăn mất ngủ vì nó.

I/ “THAM” ĐÃ TÁC ĐỘNG ĐẾN SỨC KHỎE CỦA BẠN NHƯ THẾ NÀO?
1) Tham tiền của
Tham vơ vào cho mình thì tất nhiên phải lấy đi của người khác (gọi là tham lam); hoặc lấy của công về làm của tư (gọi là ăn cắp, tham nhũng).

Tham mà tranh giành của người khác thì sinh thù ghét, oán hận. Nếu tham mà lấy của công thì vi phạm pháp luật, trở thành tội phạm.

Tham mà người ta biết thì ắt sẽ bị người ta tố cáo hoặc trả thù, hoặc vướng vòng lao lý.

Hỏi rằng?

Tham mà để người ta chửi rủa, ghen ghét, oán hận thì sao yên, sao khỏe?

Tham mà để người ta bắt tù bắt tội thì đau cả thể xác lẫn tinh thần, làm gì có tự do, khỏe mạnh?

Tham mà người ta chưa biết hoặc không biết, thì cũng luôn trong tâm trạng nơm nớp, ăn không ngon, ngủ không yên, cái đầu luôn lo âu, u tối thì làm sao mà khỏe mạnh được?

“Trót vì tay đã nhúng chàm,
Dại rồi còn biết khôn làm sao đây?”

2) Tham quyền lực, chức sắc (tham tài)
Cụ Nguyễn Du đã tổng kết: “Chữ tài đi với chữ tai một vần”.

Nếu phấn đấu vô tư trong sáng, theo đúng năng lực của bản thân thì đó là xứng đáng và vừa sức của mình, thì được ích mình, lợi nước.

Nếu tham chức quyền mà bất chấp, dẫm đạp lên người khác, thì ắt có kẻ thù, sẽ gánh chịu hậu quả.

Sức không kham nổi mà tham quyền cao chức trọng thì vừa mệt vừa khổ, đứt gánh bất kỳ.

Kết cục chẳng tử, chẳng vong thì cũng thân bại danh liệt, người đời nguyền rủa.

3) Tham tình
Tham chữ tình mà không gây tổn hại đến ai, tham mà lại giúp được người, thì rất có ích cho đời, không hề hổ thẹn.
Tham mà gây tổn hại đến người, làm phá vỡ trật tự gia đình và xã hội thì không thể nói là bình an, khỏe mạnh được.
“Phận bèo bao quản nước sa,
Lênh đênh thôi nữa vẫn là lênh đênh”.

4) Tham làm
Tham làm quá mức thì sẽ sinh lao lực, tổn hại đến sức khỏe, cả trước mắt và lâu dài.

“Còn trẻ bán sức khỏe kiếm tiền
Về già đem tiền mua sức khỏe”.

(còn nữa)

Bác sĩ  Bùi Vũ Khúc