B/ ĐIỀU HÒA VÀ THÍCH ỨNG VỚI SỨC KHỎE Ở CÁC GIAI ĐOẠN 

1) Tuổi trẻ phải được mạnh khỏe 

Tuổi trẻ ta không tự điều hòa và bảo vệ sức khỏe cho ta được, mà phụ thuộc vào người lớn, nhưng sau này ta nhớ đừng để mất đi quyền được chăm sóc sức khỏe đối với bọn trẻ, đối với con cháu ta. Trẻ không được tiêm chủng đầy đủ là do bố mẹ. Trẻ gù lưng, cận thị là do cả bố mẹ, cả thầy cô. Trẻ bị áp lực học hành tới mức thần kinh trầm cảm cũng từ bố mẹ mà ra. Tất cả đều phải được người lớn quan tâm bảo vệ sức khỏe cho tuổi trẻ. 

2) Điều hòa sức khỏe tuổi thanh niên 

Ở tuổi thanh niên, bạn nên vặn cho đồng hồ cuộc sống của bạn chậm lại một nhịp, để bạn kịp nghĩ rằng: trước mắt bạn còn 2 chặng sức khỏe khá trường kỳ vất vả, đó là chặng sức khỏe trung niên và sức khỏe lão niên. Vậy ta phải làm gì? 

- Ăn uống: Ăn nhạt đi một chút (bạn đừng hiểu đơn giản là chỉ ăn nhạt muối, nhạt ở đây ta nên hiểu rộng ra): 

+ Nhạt muối, mắm 

+ Nhạt đường, mì chính, chua, cay... 

+ Nhạt (ít đi) thịt 

+ Nhạt (ít đi) dầu, mỡ 

+ Nhạt (ít đi) rượu, bia, nước có ga

 - Làm việc lượng sức mình: 

+ Đừng vắt kiệt sức để mà kiếm tiền, rồi đến lúc tuổi già phải hối hận là có tiền mà chẳng mua lại được sức khỏe. 

+ Ngay từ lúc còn ở độ tuổi thanh niên, bạn cần hiểu biết và thực hiện lời răn của đại danh y Tuệ Tĩnh thì những chặng về sau, bạn sẽ giữ được sức khỏe tốt. Lời răn đó là: “BẾ TINH, DƯỠNG KHÍ, TỒN THẦN - THANH TÂM, QUẢ DỤC, THỦ CHÂN, LUYỆN HÌNH”. 

Có nghĩa là: TINH: là những thứ tinh túy nhất của tiên thiên để lại (yếu tố di truyền); tinh còn là những gì tinh túy nhất của hậu thiên sinh ra, nó là chất dinh dưỡng được chắt lọc từ đồ ăn thức uống mà nên; tinh còn là tinh trùng của người nam, là noãn của người nữ, hai thứ đó được kết hợp lại với nhau tạo thành phôi để duy trì nòi giống... Như vậy, bế tinh có nghĩa là giữ lại, cố định lại, bồi đắp tiếp, đừng để cho tinh bị tiêu tán, hư hao, lãng phí đi thì cơ thể mới khỏe mạnh được. 

KHÍ: là phần dương khí nó được chế hóa kết hợp giữa khí trời với chất dinh dưỡng (cốc khí) mà tạo nên phần khí của cơ thể... Hiểu theo y học hiện đại, ta cũng thấy rõ tinh chất dinh dưỡng từ ăn uống được hòa vào máu, đưa lên phổi được nhận oxy qua phổi trở thành máu đỏ đi nuôi cơ thể. Trong đông y, khí còn được hiểu rộng hơn thế nữa bởi khí thuộc dương, khí thuộc lưu hành vận chuyển, khi khí hành thì kéo theo huyết hành, đó gọi là lưu thông khí huyết. Như vậy, dưỡng khí tức là khí phải được nuôi dưỡng, được bảo vệ, được tăng cường, được lưu thông thì cơ thể mới đầy đủ khí, lục phủ ngũ tạng mới được nuôi dưỡng khỏe mạnh, da lốt hồng hào, tươi nhuận, cơ thể khỏe mạnh, cường tráng. 

THẦN: là thần thái của con người, thần là sự biểu hiện tổng hợp đầy đủ của tinh, khí và huyết, theo đông y còn thần là còn sống, mất thần là biểu hiện nguy nan cho sự sống. Như vậy, tồn thần là làm cho thần thái được tồn tại, đọng lại, giữ lại, phát huy mạnh mẽ, không được để thần thái yếu đi, mất đi.  

(Còn nữa)

Bác sĩ Bùi Vũ Khúc