Đầu năm 2011, thôn Đồng Vy được chọn làm điểm xây dựng khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường gắn với đổi mới, nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) tỉnh, MTTQ huyện Đông Hưng triển khai.

Kinh tế ngày càng phát triển, ý thức người dân chưa cao nên vấn đề ô nhiễm môi trường trong thôn ngày càng gia tăng, đa số chuồng trại đều nằm trong khu dân cư nên ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường. Hệ thống cống rãnh thoát nước, mương máng, ao hồ không được khơi thông thường xuyên, tình trạng rác thải sinh hoạt, xác súc vật, phân gia súc gia cầm, hiện tượng tùy tiện vứt bỏ bao bì chứa thuốc trừ sâu không đúng nơi quy định làm ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt, sức khỏe, cuộc sống của cộng đồng dân cư. Đó là vấn đề thách thức đối với cơ sở thôn Đồng Vy.

Từ khi được chọn làm điểm, bà con rất phấn khởi vì đây là một việc làm giải quyết được vấn đề nan giải từ trước đến nay. Việc đầu tiên là phải làm thay đổi nhận thức, thói quen trong sinh hoạt của người dân mà trước tiên là đội ngũ cán bộ, đảng viên trong thôn, bằng việc đưa nội dung  bảo vệ môi trường (BVMT) vào nội dung sinh hoạt của chi bộ, các đảng viên nghiêm túc thực hiện và vận động gia đình tích cực tham gia phong trào tự quản BVMT. Ban công tác Mặt trận thôn đã tham mưu với chi bộ thôn ra Nghị quyết “Chuyên đề về công tác vệ sinh môi trường”. Nghị quyết của Chi bộ đã đề ra các giải pháp cụ thể trong các bước triển khai xây dựng mô hình. Ban chi ủy đã phân công cho một đồng chí chi ủy viên trực tiếp chỉ đạo về công tác môi trường, giao cho đồng chí trưởng thôn và phó thôn trực tiếp quản lý, điều hành. Bí thư chi bộ, các chi ủy viên chịu trách nhiệm kiểm tra đôn đốc, nhắc nhở, đồng thời ban lãnh đạo thôn có giải pháp cụ thể nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi quá trình thực hiện.

Lãnh đạo thôn, các chi hội, chi đoàn đã ký cam kết với ban công tác mặt trận thực hiện đầy đủ các quy định của khu dân cư, đồng thời mỗi cán bộ, đoàn viên, hội viên là những nhân tố đi đầu trong việc thực hiện và tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân làm tốt công tác vệ sinh môi trường. Các hộ gia đình cũng ký cam kết thực hiện các quy định của một gia đình văn hóa. Cụ thể là, không xả chất thải ra hệ thống cống rãnh của xóm ngõ, các hộ sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nghiêm chỉnh thực hiện quy ước làng văn hoá và Luật Môi trường, tổ chức thu gom rác thải đúng thời gian và chuyển về nơi quy định, tích cực tham gia vệ sinh đường làng, ngõ xóm, nộp đủ và đúng thời hạn phí bảo vệ môi trường...

  Năm 2012, Ban công tác Mặt trận thôn đã huy động được 180 ngày công tổ chức lao động thu dọn rác thải sinh hoạt trong khu dân cư, ngoài đồng và bãi chứa rác với kinh phí 10 triệu đồng; 80 ngày công lao động do dân tình nguyện đóng góp sửa chữa đường, Ngoài việc thu gom rác thải, cơ sở thôn thường xuyên tổ chức các buổi lao động do tổ tự quản trực tiếp chỉ đạo để khơi thông cống rãnh, máng mương trong khu dân cư làm đẹp cảnh quan môi trường.

Sau hai năm, công tác tự quản bảo vệ môi trường ở thôn Đồng Vy có nhiều chuyển biến. Nhân dân đều có ý thức bảo vệ môi trường, xóm ngõ được bà con  thường xuyên làm vệ sinh sạch sẽ, không còn hiện tượng đổ rác thải bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường như trước đây. Các hộ kinh doanh dịch vụ, sản xuất hàng thủ công nghiêm chỉnh thực hiện đúng với quy ước làng văn hóa và bản cam kết bảo vệ môi trường. Nhiều gia đình chăn nuôi gia súc, gia cầm đã đưa chuồng trại ra xa khu dân cư. Cây xanh tiếp tục được trồng thêm trên đường làng. tạo cảnh đẹp và không khí trong lành. Đặc biệt là 100% hộ gia đình đã nộp đủ, đúng thời gian phí bảo vệ môi trường theo quy định và đấu tranh với những người vi phạm về bảo vệ môi trường. Nhờ đó có chi phí cho tổ BVMT và mua sắm thêm dụng cụ bảo vệ môi trường và những trường hợp gây ô nhiễm môi trường đều được bà con nhắc nhở kịp thời.

Từ kết quả xây dựng mô hình tự quản BVMT tại thôn Đồng Vy là kinh nghiệm để MTTQ tỉnh nhân ra diện rộng trong thời gian tới, góp phần phát huy vai trò MTTQ trong xây dựng nông thôn mới.

Lương Thế Lộc

(Ủy ban MTTQ tỉnh)