Nhà nghèo, vợ mất sớm, ông Bùi Duy Vực lam lũ trong hoàn cảnh gà trống nuôi con. Lớn lên ở một làng chài tiềm ẩn chí khí cách mạng mạnh mẽ, đặc biệt được sống liền hè giáp mái với tấm gương yêu nước Nguyễn Đức Triết (thân phụ lãnh tụ Nguyễn Đức Cảnh) vốn sẵn tính cương trực, ông Vực không hề từ nan những việc ích nước lợi dân.

Khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ông động viên tất cả các con tòng quân giết giặc cứu nước. Nghe lời hiệu triệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thấm nhuần lời khuyên của cha, cả 5 anh em 4 trai 1 gái lần lượt chia tay người thân, tạm biệt làng Diêm Điền lên đường đầu quân vào Vệ quốc Đoàn.  5 người con yêu quý của ông đã có mặt ở những đại đoàn, những đơn vị bộ đội lừng danh, chiến đấu trên mọi chiến trường miền xuôi, miền ngược. Mặc dù tuổi cao sức yếu lại sống độc thân, nhưng sau khi các con lên đường, ông Vực không chịu an phận tuổi già. Thấy toàn dân hăng hái tham gia cao trào “Tiêu thổ kháng chiến”, ông năng nổ xung phong đi đầu dóng dựng Trung đội Bạch đầu quân của làng. Suốt ngày làm quen với mã tấu, búp đa, say sưa luyện tập kỹ thuật, chiến  thuật, sẵn sàng ở tư thế đánh địch bảo vệ quê hương…

Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc, người anh cả Bùi Duy Cơ và em út Bùi Duy Thành đã hy sinh anh dũng. Sau hòa bình, ba người con còn lại đều mang sắc phục quân nhân. Điều hạnh phúc bất ngờ là, cả ba anh em: Bùi Việt Quân, Bùi Duy Chấn, Bùi Thị Sáu đều có mặt trong đoàn quân chiến thắng tiến về tiếp quản Thủ đô Hà Nội vào tháng 10 năm 1954 lịch sử.

Ngắm bức ảnh chụp cách đây gần 60 năm in hình ba gương mặt quân nhân hồn nhiên trong ngày giải phóng Thủ đô ai cũng cảm thấy kiêu hãnh về tuổi trẻ một thời bom đạn. Riêng người dân làng Diêm Điền còn thêm niềm tự hào rất riêng nữa đó là: Tại mảnh đất ven biển giàu truyền thống cách mạng này từng có một “Gia đình Vệ quốc” góp phần làm nên trang sử hào hùng của dân tộc.

Ba chiến sĩ Vệ quốc ngày ấy nay đã đều trên 80 tuổi. Tuổi càng cao, họ càng thêm kiêu hãnh với danh hiệu “Cựu chiến binh Việt Nam” thêm tự hào là lớp chiến sỹ đầu tiên từ quê lúa Thái Bình lên đường đánh giặc cứu nước.

Hoàng Ngọc Khuyến

(Khu 3, Thị trấn Diêm Ðiền, Thái Thụy)