Ở quê tôi, nhiều năm qua, nhất là những tháng gần đây, nhiều công ty núp dưới danh nghĩa chăm sóc sức khỏe con người, tặng quà cho người đến nghe tư vấn để bán hàng ế của họ.

I. Công ty Cổ phần Phát triển Hợp Phát (Hải Dương) đến từng gia đình gửi thư mời các gia đình đến nhà văn hóa thôn Nam Long để “thực hiện chương trình kiểm tra nước sinh hoạt”. Thư mời ghi rõ: Ðề nghị các gia đình mang theo nước sinh hoạt đến để kiểm tra mức độ ô nhiễm nhằm ngăn ngừa các bệnh do nguồn nước ô nhiễm gây ra như tiểu đường, tim mạch, ung thư..., giúp các gia đình phân biệt máy lọc nước chính hãng. Quà tặng khuyến mại: Tất cả các gia đình tham dự đều được tặng quà. Thư mời có photocopy chữ ký của giám đốc và con dấu của Công ty.

Mọi người đều rất bất ngờ vì nước máy mà họ vẫn dùng hàng ngày mang ra đưa vào máy kiểm tra cho kết quả ô nhiễm rất cao. Nước mưa trong bể nhà tôi có độ ô nhiễm 53, nước máy hiển thị độ ô nhiễm 92. Một số người đã thẳng thắn phát biểu: Tại sao nước sạch do nhà máy nước của xã cung cấp cho dân lại có độ ô nhiễm cao như vậy? Tại sao độ ô nhiễm của nước máy lại cao hơn độ ô nhiễm của nước mưa? Nước máy sạch hay không sạch? Nhiều người rất băn khoăn: Bây giờ phải làm thế nào đây? Ðến đây, nhân viên Công ty mới “lòi” ý đồ của họ. Thì ra, họ mang máy về kiểm tra độ ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt nhằm mục đích bán máy xử lý nước ô nhiễm với giá hơn 4,1 triệu đồng/chiếc. Người mua chỉ cần trả trước 2 triệu đồng, phần còn thiếu Công ty cho nợ, không tính lãi. Người ta đặt câu hỏi: Nước ô nhiễm hay máy hiển thị kết quả không chính xác? Tất nhiên, nước máy có thể chưa sạch lắm nhưng độ ô nhiễm thì không thể cao như thế được. Máy của Công ty mang về bán cho dân có chuẩn xác không? Tại sao Sở Tài nguyên và Môi trường không về kiểm tra chất lượng nước mà lại là một công ty cổ phần của tỉnh Hải Dương sang kiểm tra? Ông Bùi Văn Sạn, nguyên là chi hội trưởng chi hội người cao tuổi thôn tôi phẫn nộ, nói như quát: Tin làm sao được cái máy vớ vẩn này? Nếu muốn bán máy cho dân ở đây thì các vị lầm rồi. Dân làng này bị lừa nhiều cú lắm rồi, nào là khám bệnh miễn phí, chụp ảnh miễn phí... Không ai mắc lừa các vị nữa đâu. Trưởng thôn Cao Văn Phóng vừa đi họp về nghe tin vậy liền đến ngay nhà văn hóa thôn. Sau khi xem qua một số kết quả kiểm tra độ ô nhiễm của nước, trưởng thôn bảo người bán máy: Các vị có dám ký tên vào biên bản để tôi kiện nhà máy nước của xã cung cấp nước có độ ô nhiễm cao cho dân không? Thấy chiêu bài của mình bị lật tẩy, người bán máy tảng lờ và đi luôn.

Ðến đây có thể khẳng định: Nước của nhà máy cung cấp cho dân tuy chưa thể nói là sạch hoàn toàn nhưng không thể có độ ô nhiễm quá cao như những cái máy kiểm tra độ ô nhiễm mà Công ty Cổ phần Phát triển Hợp Phát (Hải Dương) đưa về thôn tôi rao bán cho dân. Nên xem lại ai đã giới thiệu cho họ về?

II. Ðầu tháng 4/2016, các hội viên người cao tuổi (NCT) thôn tôi lại nhận được giấy mời: Vào hồi 7 giờ 30 phút ngày 16/4/2016, tất cả hội viên NCT hai thôn Nam Long và Ðông An (xã Tự Tân) về nhà văn hóa thôn Ðông An để dự buổi khám bệnh, tư vấn sức khỏe do Công ty hỗ trợ chăm sóc và phát huy NCT Hưng Phúc tại Thái Bình thực hiện. Nội dung là: tư vấn, phổ biến về cây thuốc nam quanh nhà, quanh vườn, dễ kiếm dễ tìm; tặng quà cho NCT khi đến hội trường khám bệnh (trị giá 20.000 đồng/người); cấp sổ y bạ chăm sóc sức khỏe NCT; khám bệnh miễn phí bằng phương pháp y học cổ truyền. Người đến tiền trạm còn nói với các vị trong Ban Chấp hành Hội Người cao tuổi xã: “Ai muốn mua thuốc thì chuẩn bị sẵn tiền mặt, mỗi gói 50.000 đồng”.

Giấy mời ghi tên ông chủ tịch hội người cao tuổi xã nhưng không ký và không có dấu. Ðọc tên công ty, tôi thấy khó hiểu: Công ty hỗ trợ chăm sóc và phát huy NCT Hưng Phúc tại Thái Bình là công ty của Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam có trụ sở tại Thái Bình hay công ty tư nhân? Phát huy NCT là phát huy cái gì? Tôi gọi điện hỏi nhà báo Trọng Thắng, Trưởng đại diện Báo Người cao tuổi tại Thái Bình), anh bảo: “Nếu là công ty do Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam giới thiệu về thì thế nào họ cũng qua chỗ tôi”. Tôi lại gọi điện cho đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện thì đồng chí yêu cầu Trung tâm Y tế huyện cử người về xã kiểm tra. Kết quả đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện thông báo lại với tôi: “Công ty này là công ty đông dược, họ chỉ được phép tư vấn, không được phép bán thuốc. Nếu họ bán thuốc tại nơi tư vấn là họ vi phạm cam kết”.

Chiều ngày 15/4/2016, trước một ngày Công ty về tư vấn, ông Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Tự Tân và ông Chi hội trưởng Chi hội Người cao tuổi thôn Ðông An đến nhà tôi thông báo hoãn chương trình tư vấn (?). Thế là các vị chi hội trưởng, phó chi hội trưởng chi hội NCT hai thôn Nam Long và Ðông An phải hai lần đến từng nhà hội viên, một lần báo đến và một lần báo hoãn.

Qua hai sự việc trên, tôi đề nghị các cơ quan chức năng: Nếu có giới thiệu đơn vị nào về bán hàng ở nông thôn thì phải kiểm tra cho thật kỹ. Tôi cảm ơn Báo Thái Bình đã đăng bài “Cảnh giác với các hoạt động trá hình kinh doanh đa cấp”. Tuy nhiên, điều tôi vẫn băn khoăn là làm sao để tất cả mọi người đều trở thành những người tiêu dùng thông thái”, bởi vì: người tiêu dùng rất tin vào các cơ quan chức năng đã giới thiệu các doanh nghiệp về “vừa bán hàng, vừa tư vấn”. Nhưng họ có tư vấn cái gì đâu? Họ chỉ chăm chăm vào việc làm sao bán được sản phẩm, làm sao thu được nhiều tiền là thắng lợi. Vì vậy, các cơ quan chức năng hãy giúp dân, nhất là dân nông thôn, bằng cách: Ðừng giới thiệu những công ty không vì dân về bán hàng cho dân. Ðừng để những công ty ấy chỉ vì muốn bán được sản phẩm của mình mà làm ảnh hưởng đến uy tín của những đơn vị khác, ảnh hưởng đến tiền bạc, sức khỏe của người tiêu dùng.

Cao Bá Khoát

Tự Tân, Vũ Thư