Vẫn còn 2 huyện chưa triển khai

Đưa hoạt động khám chữa bệnh BHYT về trạm y tế là một nhu cầu chính đáng của nhân dân cũng là một quy định phù hợp với Luật Bảo hiểm y tế và Luật Khám chữa bệnh. Hoạt động này đã từng được thực hiện trong những thời gian trước, song vì nhiều lý do, từ năm 2010 đến nay, hoạt động dừng triển khai. Kiến nghị về việc cần triển khai KCB BHYT tại trạm y tế xã thường xuyên được đưa ra trong những cuộc tiếp xúc giữa các đại biểu HĐND với cử tri trong tỉnh. Trước kiến nghị của nhân dân, xét đề nghị của ngành Y tế, Bảo hiểm xã hội, ngày 8/10/2012, UBND tỉnh đã có công văn chỉ đạo, bắt đầu từ 1/1/2013, triển khai KCB BHYT tại trạm y tế. Thực hiện chỉ đạo này, ngày 8/11/2012, liên ngành Y tế, Bảo hiểm xã hội đã có hướng dẫn cụ thể về nội dung này. Để bảo đảm đúng tiến độ trong hoạt động, tháng 12/2012, hai ngành Y tế, Bảo hiểm xã hội phối hợp tổ chức nhiều cuộc họp bàn, đi đến thống nhất triển khai tại 276/286 trạm y tế xã, thị trấn bắt đầu từ 1/1/2013 (10 xã, phường của Thành phố Thái Bình chưa triển khai). Thực hiện chỉ đạo của tỉnh và liên ngành Y tế, Bảo hiểm xã hội, 8/8 huyện, thành phố đã tổ chức triển khai hoạt động đến các ban, ngành, địa phương; Chủ tịch UBND 276 xã, thị trấn của 8 huyện, thành phố đã có tờ trình đề nghị. Với sự chỉ đạo quyết liệt từ tỉnh đến huyện, đội ngũ cán bộ y tế cơ sở hồ hởi đón nhận nhiệm vụ mới, người dân trong tỉnh tin tưởng từ 1/1/2013 sẽ được KCB ban đầu với chế độ BHYT ngay tại xã. 

Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở Y tế, đến hết tuần 1 của tháng 3/2013, toàn tỉnh mới có 3 huyện Hưng Hà, Thái Thụy, Vũ Thư và Thành phố Thái Bình triển khai đến 100% trạm y tế trên địa bàn với tổng số hơn 70 nghìn thẻ. 2 huyện Đông Hưng và Kiến Xương triển khai rất chậm trễ. Đông Hưng mới chỉ có 3 xã triển khai với gần 700 thẻ, Kiến Xương có 2 xã triển khai với gần 700 thẻ. Còn tại Tiền Hải, theo báo cáo có 4 xã đã triển khai, tuy nhiên đến thời điểm đầu tháng 3 vẫn chưa có bất kỳ một thông báo nào về số thẻ đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế. Riêng Quỳnh Phụ, chưa có xã nào triển khai được hoạt động này. 

Tại sao chậm trễ?

Về phía người tham gia BHYT, do đã quen với việc KCB ban đầu tại bệnh viện huyện nên một bộ phận đối tượng không muốn đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế. Thứ hai, do việc cấp ứng thuốc, quản lý Quỹ KCB BHYT tại tuyến xã gây thêm khó khăn, vất vả cho cả hai phía bệnh viện và cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện nên cả hai đơn vị này đều ngại triển khai KCB BHYT tại xã.

Theo ông Đỗ Thanh Giang, Phó Giám đốc Sở Y tế, ngành y tế chỉ đạo cương quyết về triển khai KCB BHYT tại xã. Trong thời gian ngắn, ngành đã có 3 quyết định, 4 công văn chỉ đạo cụ thể việc này. Đến nay, 100% bệnh viện đều tích cực triển khai hoạt động, tiến hành tập huấn, bảo đảm cấp ứng thuốc cho 100% trạm y tế thực hiện KCB BHYT.  Tuy nhiên, theo nhận định chung, sự chậm trễ trong triển khai chủ yếu do những vướng mắc trong việc cấp, đổi thẻ BHYT. Theo quy định, việc cấp thẻ đăng ký KCB ban đầu tại đâu, đối tượng sẽ được khám chữa bệnh ban đầu tại đó. Ngoài một vài bệnh xá cơ quan, từ trước tới nay, 100% đối tượng BHYT trên địa bàn tỉnh đều đăng ký KCB ban đầu từ các bệnh viện. Vì vậy, muốn triển khai KCB BHYT tại trạm y tế, trước hết đối tượng phải có thẻ đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế cơ sở.

Là huyện được chỉ đạo triển khai điểm KCB BHYT tại trạm y tế từ năm 2012, đông đảo người dân tại huyện Tiền Hải tin tưởng đầu năm 2013 sẽ đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế. Song trái ngược với chờ đợi, thẻ cấp mới ký ngày 29/1/2013 của Bảo hiểm xã hội Tiền Hải, nơi đăng ký KCB ban đầu của đối tượng vẫn là Bệnh viện Đa khoa huyện. Không chỉ có Tiền Hải, tại các huyện, thành phố khác, việc cấp thẻ cũng thực hiện tương tự.

Ông Nguyễn Văn Biểu, Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh cho biết: ngành Bảo hiểm xã hội đồng thuận cao với sự chỉ đạo về triển khai BHYT tại trạm y tế nên đã phối hợp tích cực với ngành y tế trong triển khai hoạt động này. Tuy nhiên, do việc triển khai muộn trong khi đặc trưng của ngành là cung cấp dịch vụ, cần bảo đảm quyền lợi và yêu cầu KCB của người tham gia BHYT theo đúng Luật nên đến kỳ hạn (cuối năm 2012 và đầu năm 2013), ngành vẫn phải cấp thẻ mới cho đối tượng. Đây cũng là sự lý giải của Bảo hiểm xã hội các huyện, thành phố về việc cấp thẻ KCB BHYT năm 2013.

Một cán bộ Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Đông Hưng cho chúng tôi xem cả tập với hàng trăm thẻ KCB vừa cấp mới năm 2013 đã thu lại từ người dân để chờ đổi thẻ chuyển đăng ký KCB ban đầu về trạm y tế. Theo cán bộ này, mặc dù số thẻ cũ đã được thu lại nhưng Bảo hiểm xã hội huyện Đông Hưng vẫn từ chối cấp thẻ mới cho người dân tham gia BHYT với lý do chưa đến kỳ cấp đổi thẻ; thêm nữa yêu cầu mỗi người dân cần phải làm đơn nộp lệ phí đổi thẻ mới được đổi thẻ mới. Đây cũng là giải thích của lãnh đạo cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh.

Giải quyết vướng mắc

Những khó hiểu và sự chậm trễ trong việc thực hiện chủ trương đưa KCB BHYT về trạm y tế khiến dư luận đặt nhiều câu hỏi. Tại sao nhiều năm nay, mỗi kỳ đến hạn đổi thẻ không thấy nhắc đến việc làm đơn, nay chuyển đăng ký KCB ban đầu về trạm y tế lại nêu quy định này? Mặc dù UBND các xã, thị trấn và nhiều trường học (theo Luật BHYT đây là cơ quan quản lý đối tượng BHYT) đã có đề nghị chuyển đăng ký KCB ban đầu về trạm y tế cho nhân dân địa phương và học sinh nhà trường song cơ quan bảo hiểm xã hội vẫn không cấp thẻ và chuyển nơi KCB ban đầu. 

Được đánh giá là một trong những tỉnh có hệ thống y tế cơ sở dẫn đầu, song không song hành với kết quả này, Thái Bình là tỉnh đi cuối trong thực hiện KCB BHYT tại trạm y tế. Có nhiều ý kiến khẳng định không thể vì sự ngại khó, ngại khổ của một bộ phận nhỏ cán bộ tham gia thực hiện nhiệm vụ này, cũng không vì nỗi lo thâm hụt quỹ mà quên đi quyền lợi KCB chính đáng của hàng vạn người dân. Đưa KCB BHYT về trạm y tế không chỉ giúp giảm quá tải tại các bệnh viện tuyến trên, không chỉ là động lực thúc đẩy hoạt động KCB tại trạm y tế, mà còn góp phần tránh tình trạng lãng phí trong đầu tư cho y tế cơ sở. Hơn hết, đây còn là cơ sở để tăng cao số người tham gia BHYT, tạo tiền đề vững chắc tiến tới lộ trình BHYT toàn dân, nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Ngày 8/3/2013, trong buổi làm việc của Thường trực Tỉnh ủy với ngành y tế và các ngành liên quan về thực hiện nhiệm vụ công tác  y tế năm 2013, đồng chí Trần Cẩm Tú, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đã trực tiếp chỉ đạo về hoạt động KCB BHYT tại trạm y tế. Chia sẻ với những khó khăn, vất vả mà các cơ quan Bảo hiểm xã hội, bệnh viện huyện phải đối mặt khi triển khai nhiệm vụ này, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy khẳng định: Dù có khó khăn, vất vả nhưng quyền lợi, vì lợi ích của nhân dân phải quyết tâm thực hiện những chậm trễ trong triển khai thời gian qua phải nhanh chóng khắc phục.

Ngày 11/3/2013, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã có công văn chỉ đạo về việc đăng ký KCB tại trạm y tế xã, trong đó một số quy định hành chính được coi là khá “phiền hà” trong đổi thẻ đã được giảm bớt. Cụ thể: “Bảo hiểm xã hội tỉnh giao Bảo hiểm xã hội huyện, thành phố cấp lại thẻ BHYT chuyển đăng ký KCB ban đầu về trạm y tế cho đối tượng khi cơ quan quản lý đối tượng có văn bản đề nghị kèm theo danh sách và thẻ BHYT cũ”. Hiện tại, một số huyện chậm trễ trong triển khai như Tiền Hải, Quỳnh Phụ, Đông Hưng cũng đang tích cực đẩy nhanh tiến độ trong thực hiện nhiệm vụ này. Hy vọng với sự chỉ đạo quyết liệt, những chậm trễ trong triển khai thực hiện KCB BHYT tại trạm y tế sẽ được khắc phục, tạo cú hích đánh thức “giấc ngủ quên” bấy lâu nay của trạm y tế cơ sở, đáp ứng sự mong đợi được KCB BHYT ngay từ tuyến đầu của nhân dân trong tỉnh. 

Bài, ảnh:  Bảo Anh