Trên thực tế, trong quá trình sản xuất, hầu hết các doanh nghiệp chỉ ưu tiên đầu tư máy móc, thiết bị nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, ít quan tâm đầu tư cho công tác bảo vệ môi trường (BVMT). Nhiều doanh nghiệp thực hiện không đầy đủ các quy định về BVMT. Trong tổng số 63 doanh nghiệp đầu tư tại 6 CCN trên địa bàn huyện thì có tới 21 doanh nghiệp chưa có thủ tục hành chính về môi trường. Tất cả các khu, cụm công nghiệp đều chưa đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Theo thống kê của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, tổng khối lượng chất thải rắn không nguy hại và nguy hại phát sinh trên địa bàn huyện khoảng 2 tấn/ngày; trong đó chất thải rắn công nghiệp không nguy hại khoảng 1,6 tấn/ngày (chiếm 80%) còn lại là chất thải rắn nguy hại. Các KCN, CCN đều chưa bố trí khu vực tập kết chất thải rắn công nghiệp, chưa quy hoạch được bãi thu gom, trung chuyển chất thải rắn. Các doanh nghiệp chọn cách tự xử lý chất thải rắn hoặc thuê đội vệ sinh môi trường của khu vực đến thu gom, vận chuyển và xử lý cùng với chất thải rắn sinh hoạt của địa phương.

Hiện nay, trên địa bàn huyện chưa có đơn vị có chức năng thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại. Một số cơ sở sản xuất kinh doanh phát sinh nhiều chất thải nguy hại đang chọn giải pháp lưu giữ trong khuôn viên doanh nghiệp, hoặc bán trôi nổi trên thị trường. Một số doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh không thực hiện phân loại chất thải nguy hại phát sinh tại cơ sở mình; không thực hiện đăng ký nguồn chất thải nguy hại và tổ chức thu gom, phân loại, xử lý theo quy định. Toàn huyện có 25 làng nghề, nhưng hầu hết do quy mô sản xuất nhỏ lẻ ở hộ gia đình, công nghệ sản xuất thô sơ nên không quan tâm đến vấn đề xử lý chất thải (chất thải rắn phát sinh khoảng 0,5 tấn/ngày), dẫn đến tình trạng môi trường đáng báo động.

Đối với nước thải, hiện nay KCN Gia Lễ đang xây dựng khu xử lý nước thải tập trung, dự kiến hoàn thành và đưa vào vận hành tháng 8/2013, với công suất 500 m3/ngày đêm. 6/6 CCN vẫn chưa có khu xử lý nước thải tập trung mặc dù UBND tỉnh đã có chủ trương hỗ trợ 50% kinh phí cho nhà đầu tư xây dựng. Hiện, trên 90% số doanh nghiệp trên địa bàn huyện có hệ thống xử lý nước thải nhưng không đạt quy chuẩn trước khi thải ra nguồn tiếp nhận. Đó là một trong những nguyên nhân làm ô nhiễm nguồn nước mặt các sông nội đồng, sông Tiên Hưng, sông Sa Lung, sông Trà Lý.

Tại các làng nghề, xã nghề, do nằm xen kẽ trong khu dân cư, nước thải đổ trực tiếp ra rãnh thoát nước hoặc ao làng tác động trực tiếp đến cuộc sống của người dân, nhất là các làng nghề chế biến nông sản thực phẩm như: làng nghề Nguyên Xá, làng Cổ Dũng 1 (xã Đông La)… Do vậy ô nhiễm nước thải công nghiệp và nước thải làng nghề đang là vấn đề bức xúc cần giải quyết ở Đông Hưng. Đối với môi trường không khí, một số cơ sở sản xuất công nghiệp đã gây ô nhiễm do khí thải, tiếng ồn ở các làng nghề: dũa thép, nấu nhôm, xay hạt nhựa, sản xuất bật lửa… Nhiều làng nghề, môi trường không khí bị ô nhiễm do mùi của nước thải sản xuất đổ ra các ao, hồ, sông ngòi.

Hàng năm, huyện Đông Hưng tổ chức các đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BVMT của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh, song vẫn chỉ như “muối bỏ bể”. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả công tác BVMT của các doanh nghiệp, trong thời gian tới, ngoài việc tăng cường công tác thanh, kiểm tra, xử lý vi phạm về BVMT, cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm BVMT cho các doanh nghiệp, các cơ sở và hộ sản xuất; kiên quyết tạm đình chỉ hoạt động, cấm hoạt động hoặc buộc di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng. Hoàn thành việc xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung tại KCN Gia Lễ; xây dựng trạm xử lý nước thải tập trung tại các CCN. Đồng thời, triển khai hiệu quả việc xử lý môi trường các làng nghề thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia về khắc phục ô nhiễm môi trường và cải thiện ô nhiễm môi trường giai đoạn 2012 - 2015; đề án tổng thể BVMT làng nghề đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Bài, ảnh: Minh Nguyệt