Vào dịp kỷ niệm Quốc khánh 2/9 năm trước, bài viết mang cảm xúc đặc biệt “Phải biết hổ thẹn với tiền nhân” của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đăng trên Báo Tuổi trẻ đã gây xúc động mạnh đối với người đọc, tạo nên những phản ứng tích cực trên các diễn đàn. “Ngày Quốc khánh bao giờ cũng đem lại cho mỗi người chúng ta những cảm xúc thật đặc biệt.

Tôi nhớ lại cảm xúc của mình vào những ngày kỷ niệm này trong nhiều năm đã qua, cho dù lúc đó tôi đang ở thành phố hay nông thôn, vào buổi trưa hay vào lúc nửa đêm khi vạn vật đã chìm vào giấc ngủ. Tràn ngập trong tâm khảm tôi lúc đó là cảm xúc thiêng liêng và lắng đọng về ý nghĩa vĩ đại của Ngày Độc lập với non sông và dân tộc Việt Namon> ta. Một câu hỏi da diết xuất hiện trong những khoảnh khắc ấy: những gương mặt mà ta đã gặp, những ngôi nhà, góc phố, hàng cây, mỗi ngôi làng hay thậm chí một tiếng chuông chùa trong đêm sẽ như thế nào, sẽ ra sao, nếu như không có Ngày Độc lập ấy?”. Những lời viết chạm tới trái tim, một năm đi qua, cảm xúc từ bài viết vẫn làm mất ngủ và để lại cho chúng ta nhiều suy ngẫm. 

Ngay trước mùa thu cách mạng, dưới ách áp bức hà khắc một cổ hai tròng của thực dân Pháp và phát xít Nhật, hơn 2 triệu người Việt Nam đã chết đói. Nạn đói được ghi lại như một nỗi đau của lịch sử. Sau gần 70 năm, những thế hệ hôm nay khi xem những bức ảnh, đọc tư liệu ghi lại những ngày tháng đau thương ấy vẫn không khỏi cảm giác rùng mình sợ hãi. Nhưng ngay sau nạn đói, trong mùa thu cách mạng, những người dân Việt Nam yếu ớt về sức mạnh thể chất nhưng được hun đúc lên sức mạnh tinh thần quật cường, nhất tề theo Đảng, đứng lên xóa tan xiềng xích áp bức, bóc lột, giành chính quyền làm nên Quốc khánh 2/9 lịch sử.

Trên Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cũng nơi ấy, câu hỏi giản dị, mộc mạc nhưng ẩn chứa tình cảm lớn lao của vị lãnh tụ với nhân dân: “Tôi nói đồng bào nghe rõ không?” đã trở thành lời hiệu triệu, thành sức mạnh niềm tin, làm nên sự đoàn kết, thống nhất vô song của toàn Đảng, toàn dân, cổ vũ nhân dân cả nước vượt qua mọi gian khổ, hy sinh, đứng lên đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Sau mùa thu cách mạng và hai cuộc đấu tranh gian khổ chống Pháp, chống Mỹ, đất nước bước vào kỷ nguyên của tự do, độc lập và thống nhất. Nhưng khó khăn, thách thức chưa hết, cuộc đấu tranh mới chống lại đói nghèo, lạc hậu bắt đầu. Công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã tạo nên những thành tựu to lớn “đất nước chưa có bao giờ đẹp như hôm nay”. Nhưng “công cuộc đổi mới giống như một cỗ xe còn chưa hoàn thiện nhưng đang chạy với tốc độ nhanh, thành công nhiều mà khó khăn cũng lắm”.

Đất nước chúng ta đứng trước những áp lực mới, gay gắt, “mặt trái của cơ chế thị trường đã giáng vào đời sống xã hội những đòn không kém phần khốc liệt” mà theo như Chủ tịch nước “Khó có thể nói những khó khăn thời kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược và những khó khăn hiện nay thì cái nào lớn hơn, khốc liệt hơn”. Chủ tịch nước cảnh báo: “Xuất hiện những người có tư tưởng xa lạ, chỉ luôn luôn rình rập mọi sơ hở để chống đối, để “chọc gậy bánh xe”, thậm chí để “cõng rắn cắn gà nhà”. Đồng thời khẳng định: “Việt Namon> đã chứng tỏ không chỉ một lần về khả năng có thể vượt qua những khó khăn tưởng chừng không thể, chúng ta sẽ tiếp tục vượt qua mọi thử thách để thực hiện những mục tiêu lớn lao. Để làm được như vậy, đoàn kết, đồng thuận là một yêu cầu không thể thiếu. Những gì đi ngược lại yêu cầu ấy phải dần bị triệt tiêu!”.

Gần 70 năm sau, trong mùa thu đổi mới hôm nay, những hồi ức và tâm sự của Chủ tịch nước nhân Ngày Quốc khánh làm chúng ta xúc động mạnh mẽ. “Tự hào với những gì đã làm được nhưng chúng ta cũng cần phải biết hổ thẹn với tiền nhân, với những bậc tiên liệt về những yếu kém, khuyết điểm của mình đã cản trở bước đi lên của dân tộc. Hổ thẹn không phải để bạc nhược, mất ý chí mà để vươn lên gấp hai, gấp ba để tiếp tục đi tới với tư thế vững vàng, khí phách hiên ngang - vốn là truyền thống dân tộc, góp phần làm cho đất nước ta phát triển và trường tồn mãi mãi”. Lời nhắc nhở, tư tưởng, tình cảm của Chủ tịch nước được chuyển tải giữa mùa thu đổi mới khi toàn Đảng, toàn dân đang dốc sức thực hiện “xây dựng và chỉnh đốn Đảng”, “học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” như lời hiệu triệu trong giai đoạn lịch sử mới, chạm đến trái tim, là ngọn lửa thắp lên niềm tin, hy vọng trong biết bao người. Hàng loạt những ý kiến đăng tải sau bài viết của Chủ tịch nước thống nhất tư tưởng, ý chí: “Tôi nghe văng vẳng như lời Hịch tướng sĩ năm xưa gọi lại khi đất nước đứng trước một sứ mệnh lịch sử. Tôi đã biết mình phải làm gì!”.

Mùa thu nay, đi giữa cờ hoa rực rỡ, thấy lòng mình sao hân hoan, mừng vui đến thế. Phải chăng, bởi màu cờ đỏ đã thấm vào tâm hồn ta ngay từ ngày còn thơ dại. Cũng như dòng máu đang nuôi cơ thể, màu cờ đỏ đã trở thành điều vừa thiêng liêng, vừa gần gũi với mỗi người. Sáng nay thức dậy, nghe tiếng nhạc Quốc ca vang lên, trái tim ta rung lên nhịp điệu của khúc quân hành đẹp đẽ, hào hùng. Bầu máu nóng yêu nước vẫn âm ỉ cháy trong huyết quản và nó lại bùng lên khi có người nhen lửa. Cám ơn Chủ tịch nước, Người thắp lửa niềm tin cách mạng trong mùa thu đổi mới hôm nay.

Nắng của mùa thu cách mạng và nắng của mùa thu đổi mới vẫn thế, cũng như lòng người dân Việt Nam chưa bao giờ thay đổi, một lòng theo Đảng và son sắt niềm tin  “Không có gì chưa hoàn thiện mà chúng ta lại không có thể làm cho nó ngày càng hoàn thiện hơn bằng lòng yêu nước chân chính.” Chúng ta thấm thía lời nhắc nhở “Phải biết hổ thẹn với tiền nhân”, quyết vững bước vươn lên bởi “Tương lai đang vẫy gọi và thúc giục chúng ta viết nên những trang sử mới!”.

Trần Thu Hương